میزان احتیاجات به مواد مغذی (Nutient)

همانند ساير حيوانات شترمرغ‌ها هم جهت رشد، نگهدارى و توليدمثل نياز به آب، کربوهيدرات، پروتئين، چربى و ويتامين‌ها دارند.

انرژى از شکستن کربوهيدارت‌هاى موجود در غذاهاى حاوى مواد قندي، نشاسته، چربي، پروتئين و الياف خام (سلولز و همى سلولز) به‌دست مى‌آيد. انرژى قابل استفاده حاصل از غذا انرژى قابل سوخت و ساز (Metabolisable Energy، ME)، ناميده مى‌شود که شامل اختلاف انرژى غذا و انرژى دفع شده از طريق مدفوع و ادرار و گاز بوده و با واحد مگاژول بر کيلوگرم (Mj/Kg)، محاسبه مى‌گردد. در گونه‌هاى مختلف حيوانات دستگاه گوارش متفاوت بوده و ضريب تبديل غذائى براى هر ماده غذائى با ديگرى فرق مى‌کند. بنابراين ميزان ME در هر حيوان و براى هر غذا متفاوت خواهد بود.

چنين اطلاعاتى هنوز براى شترمرغ در دسترس نيست. لذا زا جداول موجود طيور و خوک استفاده مى‌گردد که البته ارزش انرژى متابوليسمى در اين جدول بدون احتساب الياف خامى که شترمرغ مى‌تواند استفاده نمايد در نظر گرفته شده است. Angel در يک مطالعه دريافت که در صورت استفاده از مقادير ME مربوط به طيور براى شترمرغ‌هاى با سن ۱۰ هفته، انرژى موجود در يک غذاى حاوى ۶/۱۶ درصد فيبر خام حدود ۳۰ درصد کمتر در نظر گرفته شده است.

پروتئين از اسيدهاى آمينه تشکيل شده است. اسيدهاى آمينه از ترکيبات اوليه هر سلول بوده و در تعداد زيادى از فرآيندهاى متابوليکى بدن شرکت مى‌نمايند. لذا پروتئين موجود در غذا يکى از مهم‌ترين عوامل رشد و توليدمثل هر موجود زنده محسوب مى‌گردد. شترمرغ در دوران فيزيولوژيکى مختلف شامل رشد، نگهدارى و توليدمثل نياز متفاوت به پروتئين در يک جيره غذائى دارد. درصد پروتئين در يک جيره به‌صورت درصد پروتئين خام (Grude Protein)، مطرح مى‌گردد.

در هنگام تغذيه حيوانات با مواد پروتئينى بايستى هم ميزان پروتئين جيره و هم ارزش غذائى آن مدنظر قرار گيرد. اين امر بستگى به ترکيب اسيدهاى آمينهٔ پروتئين دارد. در‌حالى‌که بعضى از اسيدهاى آمينه توسط خود موجود زنده ساخته مى‌شوند، گروهى ديگر به نام اسيدهاى آمينه ضرورى (Essential amino acids)، بايستى توسط جيره غذائى به حيوان رسانده شوند. فقدان يک اسيدآمينه ضرورى سنتز پروتئين را در حيوان مختل نموده و ارزش پروتئين موجود در غذا را کاهش مى‌دهد. بنابراين کيفيت يک پروتئين به‌وسيله محتويات کلى و نيز ميزان اسيدهاى آمينه ضرورى آن تعيين مى‌شود. پروتئين با منشاء حيوانى ارزش غذائى زيادى دارد.

تنها نشخوارکنندگان قادر هستند که اسيدهاى آمينه ضرورى را توسط ميکروارگانيسم‌ها در شکمبه بسازند. بدين ترتيب اين حيوانات به اسيدهاى آمينه ضرورى در جيره وابستگى ندارند. قبلاً گفته شد که اين ميکروارگانيسم در دستگاه گوارش شترمرغ، تنها در سکوم و روده بزرگ وجود دارند. در اين قسمت‌هاى انتهائى دستگاه گوارش، جذب اسيدهاى آمينهٔ حاصل از متابوليسم ميکروبى به مدت زياد ميسر نبوده و اسيدهاى آمينه به همراه مدفوع دفع مى‌گردند. در نتيجه تأمين اسيدهاى آمينه ضرورى مانند ليزين، متيونين، سيستين، ترئونين، ترپيتوفان، ايزولوسين و آرژنين در جيره شترمرغ مهم است.

جدول زير احتياجات انرژى و ساير مواد مغذّى شترمرغ را در مراحل مختلف رشد فيزيولوژيکى نشان مى‌دهد. اجزاء ترکيبات غذائى تجارى شترمرغ در آفريقاى جنوبى متشکل از اين مواد مغذى است. فرمول‌هاى مورد استفاده در آمريکا به‌خصوص براى جيره نگهدارى و توليدمثل متشکل از مقادير بيشترى پروتئين و اسيدهاى آمينه ضرورى مختلف است. بايد متذکر شد اين درصدها به مقدار زيادى وابسته به ميزان انرژى جيره مى‌باشد. افزايش انرژى جيره، کاهش مصرف غذا، توسط حيوان را به دنبال دارد. از آنجائيکه تقريباً تمام جيره‌هاى آمريکائى از مقادير بالاى انرژى برخوردار هستند، بنابراين لازم است که درصدهاى مربوطه در جيره به‌منظور رفع نياز پرنده از نظر پروتئين و اسيدهاى آمينه ضرورى افزايش يابد.

مقادير پيشنهادى انرژى و مواد مغذى براى شترمرغ

سن به ماه

جوجه

جوجه در حال رشد

مادر

۱-۰

۲-۱

۵-۲

۱۱-۶

۱۴-۱۱

نگهدارى

توليد

انرژى متابوليستى مگاژول در کيلوگرم علوفه (مقادير مربوط به خوک)

۱۲

۱۱

۱۰

۹

۹

۸

۹

حداکثر فيبرخام (درصد)

۷

۱۰

۱۲

۱۴

۱۶

۳۰

۱۶

حداقل پروتئين خام (درصد)

۲۲

۱۸

۱۶

۱۴

۱۲

۱۲

۱۴

حداقل ليزين (درصد)

۱/۲

۱

۰/۸۵

۰/۶

۰/۶

۰/۵

۰/۷

حداقل ميتيونين (درصد)

۰/۴۵

۰/۳۶

۰/۳۰

۰/۲۲

۰/۲۲

۰/۱۹

۰/۲۷

حداقل متيونين + سيستين (درصد)

۰/۷۸

۰/۶۵

۰/۵۵

۰/۳۹

۰/۳۹

۰/۳۰

۰/۴۲

حداقل ترئونين (درصد)

۰/۹۲

۰/۷۷

۰/۶۵

۰/۴۶

۰/۴۶

۰/۳۸

۰/۵۴

حداقل تريپتوفان (درصد)

۰/۲۵

۰/۲۱

۰/۱۸

۰/۱۳

۰/۱۳

۰/۱۰

۰/۱۳

حداقل ايزولوسين (درصد)

۱

۰/۸۶

۰/۷۳

۰/۵۲

۰/۵۲

۰/۴۸

۰/۶۷

حداقل آرژنين (درصد)

۱/۳۸

۱/۱۵

۰/۹۸

۰/۶۹

۰/۶۹

۰/۵۷

۰/۸