دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا
شعرای اواسط قرن ۶
حال نوبت به شاعرانى مىرسد که در اواسط قرن ۶ تربيت يافته و در نيمهٔ دوم قرن ششم شهرت حاصل نمودهاند. اين دسته از شاعران، که در رأس آنان اوحدالدين انورى قرار دارد، به نسبت بسيار زيادى به زبان تخاطب و محاوره توجه کردند و شعر را از روشى که شعراى دورهٔ اول غزنوى و سلجوقى داشتند دور ساختند. انورى که مقدم اين گروه است در اشعار خود به نسبت بسيار زياد و بهنحو شديدى به سادگى شعر و روانى کلام توجه کرد، مراد از روانى کلام در شعر انورى آن است که او در قسمت اعظم از آثار خود مىکوشيد تا شعر را با همان لحن بسازد که کلام عادى و ساده را در موقع محاوره ترتيب مىدهند و بههمين سبب بعضى از ابيات انورى حکم مکالمات عادى را پيدا کرده است مانند اين بيت که در ديوان او نظائر دارد: | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
همين متابعت از کلام عادى و لهجهٔ معتاد زمان به انورى اجازه داد که بيشتر از گذشتگان، لغات عربى در اشعار خود بهکار برد. اين امر دليل آن نيست که انورى خواسته است در کلام خود تکلفى نمايد يا اظهار علم کند بلکه غالب کلمات و ترکيبات عربى اشعار انورى از مقولهٔ کلمات و ترکيباتى است که در زبان فارسى آن دوره و يا در کتب علمى معمول زمان رايج بود و حال آنکه شعراى پيش از او مىکوشيدند زبانى را که در اواخر دورهٔ سامانى يا اوايل دورهٔ غزنوى در شعر از آن استفاده مىشده و کلمات عربى آن کمتر بوده است، بهکار برند. | ||||||||||||||||||
با توجه به اين اصل ملاحظه مىشود که انورى تحولى در شعر فارسى ايجاد کرد و مکتبى کاملاً نو آورد، ليکن با اين حکم نبايد تصور کرد که انورى و هواخواهان او به تمام معنى در کار خود مبتکر بودهاند، بلکه مکمل روش شاعرانى محسوب مىشدند که در اوايل قرن ششم تربيت شده و در اواسط آن قرن شاعرى مىکرده و غالباً با انورى و همدورهگان او معاصر بودهاند، و ما ضمن بيان احوال شاعران اين دوره به شواهد متعدد در اثبات اين قول باز مىخوريم. | ||||||||||||||||||
نکتهٔ ديگرى که در شعر انورى و همشيوگان او ديده مىشود توجه بسيار آنان به آوردن معانى و مضامين دقيق در اشعار است خواه در مدح و خواه در ساير موارد. اين توجه باعث شده است که در اشعار اين دسته از شعرا گاه به معانى مبهمى بازخوريم و اشکال و ابهام معانى در بعضى از آن ابيات بهحدى است که شرح آنها را ايجاب کرده و باعث شده است شروحى بر ديوان انورى (مانند شرح شادىآبادي) و شاعران دشوارگوى ديگر نوشته شود. | ||||||||||||||||||
نکتهٔ ديگرى که در روش جديد مورد توجه هست افراط شعر است در استفاده از افکار علمى و اصطلاحات و قضايا و مطالب علوم مختلف، بىآنکه تصرفات شاعرانهٔ کافى در آنها صورت گيد. اين امر گاه به استدلالات عقلى چنانکه در کتب علمى متداول است، منجر شد و شعر را از حالتى که مورد انتظار است دور کرد و علاوه بر اين موجبات اشکال اشعار و صعوبت فهم آنها را در بسيارى از موارد فراهم آورد. | ||||||||||||||||||
موضوع ديگر که در شعر نيمهٔ دوم قرن ششم قابلتوجه است علاقهٔ شعرا به ساختن غزلهاى لطيف و زيبا است. غزل از قرن چهارم در شعر فارسى آغاز شده بود ولى انورى و همسبکان او سعى وافى در آوردن مضامين دقيق در غزل بهکار بردند و چون سبک آنان در سخن ساده و طبيعى بوده است غزلهاى ايشان لطف بيشترى چه در لفظ و چه در معنى پيدا کرد و اين مکتب تازه در غزل از شاعرانى مانند انورى و سنائى مروزى و نظاير آنان شروع و به ظهير فاريابى ختم شد و تکاملى که اين عده در غزل ايجاد کردهاند باعث شد که در قرن هفتم شاعران بزرگى در غزل ظهور کنند و اين نوع از شعر فارسى را بهحد اعلاء کمال برسانند. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
خلیج فارس ایران آمریکا مجلس شورای اسلامی مجلس دولت حجاب شورای نگهبان دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران بودجه رئیسی
شهرداری تهران هواشناسی تهران شورای شهر شورای شهر تهران سلامت دستگیری پلیس فضای مجازی سیل قتل وزارت بهداشت
قیمت دلار ایران خودرو قیمت خودرو خودرو دلار مالیات بازار خودرو بانک مرکزی قیمت طلا مسکن تورم سایپا
تئاتر سریال دفاع مقدس تلویزیون موسیقی فیلم سینمای ایران بازیگر سریال پایتخت کتاب سینما قرآن کریم
شورای عالی انقلاب فرهنگی سازمان سنجش انتخاب رشته باتری
اسرائیل رژیم صهیونیستی فلسطین غزه جنگ غزه حماس روسیه اوکراین نوار غزه ترکیه طوفان الاقصی ایالات متحده آمریکا
استقلال فوتبال سپاهان تیم ملی فوتسال ایران فوتسال وحید شمسایی بازی باشگاه پرسپولیس تراکتور پرسپولیس جام حذفی آلومینیوم اراک
اپل ایلان ماسک آیفون تبلیغات گوگل مریخ فناوری سامسونگ ناسا
مواد غذایی خواب روانشناسی دندانپزشکی آلزایمر هندوانه بارداری مالاریا ویروس