دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا
افعال منسوخهٔ دیگر
- براى آنکه فعل ماضى را به صيغهٔ بعيد درآوردند فعل معين 'بود' را بر صيغهٔ وصفى آن فعل مىافزايند چون: کرده بود، گفته بود، و اگر بخواهند آن را مؤکد سازند بائى بر آن مىافزايند چون: بکرده بود، و در فعل 'بودن' نيز همين کار را مىکنند چون: | ||||||
| ||||||
(۱) . رجوع کنيد به: مقدمهٔ تاريخ سيستان و مقدمهٔ تاريخ بلعمى تصيحيح نگارنده. | ||||||
و اين رسم در ادوار بعد برافتاد، چنانکه در چند نسخه از کتب قديم که اين معنى در آنها رعايت شده است، ديدم که کاتبان همهجا 'بوده بودش را اصلاح کرده و 'بود' ساختهاند، و از اين روى معلوم مىشود که حتى اين رسم از لهجهٔ عمومى ايرانيان از قرون هشتم و نهم به بعد برداشته شده است و امروز در مشرق و جنوب از بعضى مردم و خانوادهها اين فعل 'بوده بود' شنيده مىشود و در روستاهاى شمالى خراسان و کرمان هم گاهى 'بيده بيد' به گوش مىخورد ولى شايد تا چند سال ديگر به کلى از ميان برود. | ||||||
- فعل را به معنى مستقبل و به صيغهٔ ماضى آورند تا تحقق فعل را مؤکد گردانند، و من در تاريخ سيستان و مجملالتواريخ و شاهنامه و بيهقى و حافظ و مثنوى اين فعل را ديدهام. مثال از تاريخ سيستان: 'و اين محمد است و امت او که مرا (ابليس را) ايزد تعالى به سبب او و رانده کرد و اکنون است که حال بر من تنگ شد ندانم که چه کنم و کجا شوم(۲) (ص ۵۸) و مجملالتواريخ آورده است: 'چون خراسان از مال تهى گردد و از مصادره ستوده شدند دشمنان و خوارج سر بر کنند و تدارک آن دشوار باشد. ص ۳۴۵.' | ||||||
(۲) . تاريخ سيستان فعل شدن را به معنى متداول و نيز به معني: درآمدن ـ حاصل آمدن ـ و با ترکيب با 'بر' به معنى جدا شدن و کنده شدن آورده است (رجوع کنيد به: مقدمه ص کو). | ||||||
و بيهقى گويد: | ||||||
'امام بو صادق تبّانى را بخواند و بنواخت و گفت اين يک رسولى بکن چون بازآئى قضاى نيشابور به تو داديم آنجا رو' (ص ۶۵۸) | ||||||
و فردوسى گفت: | ||||||
| ||||||
(۳) . شاهنامه چاپ آقا، جلد دوم، ص ۲۸ | ||||||
و خواجه حافظ گويد: | ||||||
| ||||||
(۴) . ديوان حافظ چاپ بمبئى حکيم ص ۲۱۶ | ||||||
همچنین مشاهده کنید
- بار معنایی واژگان به لحاظ تاریخی (۲)
- افعال(۳)
- بعضی استعمالات متفرق
- پیشاوندها و پساوندها
- بار معنایی واژگان به لحاظ تاریخی (۳)
- اختصاصات نحوی
- افعال منسوخهٔ دیگر
- استعمال افعال به معانی متعدد
- تکرار افعال در جملهها
- افعال
- بعضی استعمالات متفرق(۲)
- بار معنایی واژگان به لحاظ تاریخی (۵)
- بار معنایی واژگان به لحاظ تاریخی
- افعال(۲)
- بار معنایی واژگان به لحاظ تاریخی (۴)
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
دولت مجلس شورای اسلامی علی شمخانی مجلس شورای نگهبان حجاب دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران انتخابات افغانستان گشت ارشاد رئیس جمهور
تهران شورای شهر هواشناسی شورای شهر تهران شهرداری تهران پلیس قتل فضای مجازی سیل کنکور وزارت بهداشت سازمان هواشناسی
دلار خودرو تورم قیمت دلار مالیات قیمت خودرو بازار خودرو بانک مرکزی قیمت طلا مسکن ایران خودرو سایپا
سریال نون خ پیمان معادی تئاتر تلویزیون فیلم سینمای ایران سینما بازیگر موسیقی سریال پایتخت ازدواج
سازمان سنجش خورشید
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین آمریکا جنگ غزه روسیه اوکراین حماس ترکیه نوار غزه عراق
فوتبال تیم ملی فوتسال ایران ایران پرسپولیس استقلال فوتسال بازی سپاهان باشگاه پرسپولیس جام حذفی آلومینیوم اراک تراکتور
هوش مصنوعی اپل آیفون ماه تبلیغات فناوری ناسا گوگل نخبگان مریخ
روانشناسی خواب موز کاهش وزن بارداری دندانپزشکی آلزایمر روغن حیوانی