دیفتری

ديفترى نوعى عفونت موضعى پوست و غشاءهاى مخاطى است که در اثر کورينه باکتريوم ديفتريه Corynebacterium diphtheriae) ايجاد مى‌شود. بروز آن در ميان الکلى‌ها، طبقات اقتصادى اجتماعى پائين، بومى‌هاى آمريکا، و شرايط تراکم جمعيت افزايش يافته است. طريقه معمولى انتقال آن، ريزقطره‌ها هستند. بعد از يک دوره کمون ۵-۲ روزه، بيمارى به‌صورت تب خفيف و درد اوروفارنکس خود را نشان مى‌دهد و پس از آن يک غشاء خاکسترى ضخمى تشکيل مى‌گردد که لوزه‌ها و حلق را مى‌پوشاند، حتى ممکن است حنجره را هم گرفتار و راه‌هاى هوائى را مسدود سازد. کندن غشاء معمولاً باعث خونريزى و گاهى اوقات انسداد راه‌هاى هوائى مى‌شود. اصلى‌ترين تظاهرات توکسيک ديفتري، ميوکارديت و پلى‌نوريت هستند. اختلال عملکرد بصل‌النخاع، طى ۲ هفته اول و پلى‌نوريت محيطي، ۳-۱ ماه پس از شروع بيمارى اتفاق مى‌افتند. در بيش از نيمى از موارد کشنده ديفتري، پنومونى ايجاد مى‌شود. تشخيص ديفترى مجارى تنفسى به شک بالينى بستگى دارد؛ براى تشخيص قطعى جدا ساختن ارگانيسم ضرورى است. ديفترى پوستى مى‌تواند خراشيدگى‌ها، سوختگى‌ها يا جراحات قبلى را گرفتا سازد. تشخيص با رنگ‌آميزى گرم ضايعات که باسيل‌هاى گرم مثبت چماقى شکلى را که به‌صورت نرده يا 'حروف چيني' در کنار هم قرار گرفته‌اند يا از طريق کشت ارگانيسم در محيط انتخابى تلوريت، صورت مى‌گيرد.

درمان

درمان با آنتى‌توکسين صورت مى‌گيرد که به محض شک بالينى به ديفترى بايد شروع شود، دوز مورد نياز، براى مورد خفيف يا ابتدائى (کمتر از ۴۸ ساعت) ديفترى حلق و حنجره، ۴۰۰۰ - ۲۰۰۰۰ واحد؛ در درگيرى نازوفارنکس، ۶۰۰۰۰ - ۴۰۰۰۰ واحد؛ و براى بيمارى پيشرفته، بيشتر از ۳ روز، يا همراه با تورم وسيع گردن، ۱۰۰،۰۰۰ - ۸۰۰۰۰ واحد مى‌باشد. ابتدا بايستى بيمار را از نظر افزايش حساسيت به سرم اسبى ارزيابى نمود و سپس آنتى‌سرم محلول در نرمال سالين را طى ۶۰ دقيقه به‌صورت وريدى تجويز نمود. همچنين براى حذف ارگانيسم در بيمارى تنفسى حاد بايستى از اريترومايسين (۵۰۰ ميلى‌گرم خوراکى يا وريدى هر ۶ ساعت به مدت ۱۴ روز) يا پروکائين پنى‌سيلين G (ششصد هزار واحد عضلانى هر ۱۲ ساعت) استفاده نمود. ديفترى پوستى و ناقلين را مى‌توان با اريترومايسين (۵۰۰ ميلى‌گرم خوراکى هر ۶ ساعت) يا ريفامپين (۶۰۰ ميلى‌گرم خوراکي، روزانه) به مدت ۷ روز درمان نمود. پيشگيرى از ديفترى از طريق ايمونيزاسيون؛ DTaP يا DT در دوران کودکى و ايمونيزاسيون مجدد با Td هر ۱۰ سال در دوران بلوغ صورت مى‌گيرد.