پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

محدوده کاربرد شابک


واژه کتاب در اين راهنما به مفهوم انتشارات، به‌کار رفته است. با توجه به شکل‌هاى گوناگون انتشارات، اصطلاح کتاب مترادف با مفهوم کتاب شناخته مى‌شود؛ بنابراين، شکل ظاهرى کتاب، چندان مهم نيست. کتاب و ساير محصولاتى که در نظام شابک شماره‌گذارى مى‌شوند عبارتند از:
الف- کتاب‌هاى چاپى و جزوات از جمله کتاب‌هاى بريل و نقشه‌ها(هيچ توافق بين‌المللى در خصوص استفاده از شابک براى نقشه‌ها صورت نگرفته است، زيرا بر اساس شواهد، نظامى مناسب در سطح ملى به‌خوبى جوابگو است در ايران چون نظامى براى شماره‌گذارى نقشه‌ها وجود ندارد بهتر است از نظام شابک براى شماره‌گذارى استفاده شود؛ مترجم) قواعدى که براى شماره‌گذارى نقشه‌ها بايد رعايت شود بدين قرار است:
- براى محصولات کارتوگرافى که در بازار کتاب به فروش مى‌رسند، قواعد شابک به‌کار مى‌روند.
- تغييرات جزئى نقشه‌ها، همانند کتاب‌ها به‌معناى ويرايش جديد نيست. فقط در صورتى که اين تغييرات در نسخه جديد در عنوان نقشه يا تبليغات تجارى آن ذکر شوند، شابک جديدى به‌کار گرفته مى‌شود.
ب- کتاب‌هاى غير چاپى
- نوارهاى ويدئو و اسلايدهاى آموزشي
- کتاب‌هاى روى کاست يا لوح‌هاى فشرده (کتاب‌هاى صوتي)
- انتشارات ضبط‌شده بر روى ميکروفيلم،
- انتشارات الکترونيکي
- نوارهاى ماشين‌خوان
- فلاپى‌ها (Diskettes)
- لوح‌ها فشرده
- نشريات الکترونيکى
ج- انتشارات چند رسانه‌اى (شامل مواد متنى)
مواردى که زير در نظام شابک شماره‌گذارى نمى‌شوند عبارتند از:
- اقلام چاپ‌شده که کاربرد موقت دارند؛ مانند دفترهاى يادداشت روزانه، سالنامه‌ها (کتاب‌هاى يادداشت) در کشورهائى که سالنامه‌هاى ديواري، سالنامه‌هاى شکل کتاب همراه با متن، انتشارات واقعى و اصيل تلقى مى‌شود، و تقريباً به‌صورت انحصارى توسط کتاب‌فروشى‌ها توزيع مى‌گردند، شامل اين شماره‌گذارى مى‌شوند. مطالب تبليغاتى و نظاير آن.
- آثار هنرى چاپى و پوشه‌هاى حاوى آثار هنرى که صفحه عنوان و متن ندارند.
- صداهاى ضبط شده.
- نشريات ادوارى.
- نت‌هاى موسيقى (Sheet Music).


همچنین مشاهده کنید