فارسی دری

اندکى پس از فتح عرب براى نگارش فارسى از خط عربى که چند نشانهٔ خاص آواهاى ويژهٔ فارسى به آن افزوده شده بود استفاده کردند. اين زبان که به خط عربى نوشته و در منابع به نام پارسي، فارسي، پارسى درى ناميده مى‌شد، در نوشته‌هاى علمى (براى متمايز کردن آن از فارسى ميانه و فارسى باستان که صورت‌هاى پيشين آن هستند) فارسى نو و فارسى قديم (کلاسيک) ناميده مى‌شود.

قرن چهارم هـ / دهم م . قرون بعد دوران شکوفائى و شکوه شعر و سپس ادبيات علمى و تاريخى زبان فارسى است. براى آنکه تصورى از سهم ادبيات فارسى درى در فرهنگ جهانى به‌دست بياوريم کافى است نام شعراى بزرگى مانند رودکي، فردوسي، خيام، سعدي، حافظ، جامى و ابن‌سينا، دانشمند علٌامه و مورخانى مانند بيهقى و گرديزى را به‌خاطر بياوريم. در اين دوره، فارسى درى نه تنها زبان نوشتارى و ادبى اقوام فارسى زبان آسياى مرکزى و ايران بود، بلکه زبان نوشتارى اقوام متعدد ديگر خاور نزديک و خاور ميانه (مانند آذربايجانى‌ها، کردها، افغان‌ها، هندى‌ها و اقوام ترک آسياى مرکزى و غيره) نير بود.

فارسى در دنبالهٔ مستقيم فارسى ميانه است.