فعالیت بدنی در دیابت نوع I

اثر فعاليت بر ديابت نوع I

پاسخ هورمونى و متابوليکى به فعاليت در ديابت نوع I توسط چند عامل تعيين مى‌گردد. اين عوامل عبارتند از:

- شدت و مدت فعاليت

- ميزان و کنترل متابوليکى قبل از فعاليت

- نوع و دوز انسولين تزريق شده قبل از فعاليت

- محل تزريق انسولين

- زمان تزريق انسولين قبلى

- زمان صرف غذاى قبلى

عامل تعيين‌کنندهٔ اصلى پاسخ قندى يا گليسميک در دسترس بودن انسولين مى‌باشد.

فعاليت در وضعيت هيپرانسولينمى

در ديابت نوع I، سطح انسولين پلاسما ممکن است در طى فعاليت کاهش نيابد. آن باعث هيپوگليسمى خواهد شد، زيرا انسولين مانع افزايش مناسب در توليد گلوکز کبدى شده و تحريک برداشت گلوکز حاصل از انجام فعاليت به داخل عضلهٔ انقباضى شتاب مى‌گيرد.

سطح انسولين بالا نيز مانع افزايش حرکت چربى‌ها در طى فعاليت مى‌شود که منجر به کاهش دسترسى به اسيدهاى چرب غير استريفيه به‌عنوان منبع سوخت مى‌شود. هيپرانسولينمى ممکن است در شخصى که دوز طبيعى انسولين وى شامل انسولين با عملکرد کوتاه مدت که چند ساعت قبل از فعاليت تزريق گرديده باشد که به اوج خود در طى فعاليت برسد. اين اثر در صورتى‌که عضو تزريق شده قبلاً فعاليت کرده بوده ممکن است افزايش بسيارى نمايد و به افزايش جذب انسولين از محل تزريق منجر شود. تزريق زير پوستى انسولين در ناحيهٔ شکم، محل توصيه شده تزريق براى افرادى که فعاليت ورزشى مى‌کنند مى‌باشد. اگر دريافت غذا و انسولين هر دو از قبل تنظيم مى‌گردند مى‌توان از بروز هيپرانسولينمى پرهيز کرد.

فعاليت در وضعيت هيپوانسولينمى

در اين وضعيت، اثر مهارکنندگى انسولين بر توليد گلوکز کبدى و اثر محرک آن بر برداشت گلوکز هر دو کاهش مى‌يابد. به‌علاوه پاسخ هورمون ضد تنظيمى (کاتکولامين‌ها، گلوکاگون، هورمون رشد، کورتيزول) به فعاليت بيش از نرمال در طى کمبود انسولين مى‌باشد. اين تغييرات به افزايش بارز توليد گلوکز کبدى و عدم مصرف گلوکز توسط عضلهٔ فعال منتهى شده، و باعث هيپرگليسمى شديد مى‌شود. در طى فعاليت قدرتى بسيار شديد، هيپرگليسمى از توليد اضافى هورمون‌هاى ضد تنظيمى نتيجه مى‌شود که مى‌تواند يک توليد اضافى گلوکز کبدى در ماوراء محدودهٔ مصرف محيطى را تحريک کند. اين حالت ممکن است در ديابت نوع I حتى در حضور انسولين نيز رخ دهد.

شروع حرکت چربى وکيتوژنز در کبد نيز منجر به هيپرکيتونميک شدن شخص هيپوانسولينمى مى‌شود. اگر دريافت غذا و دوزهاى انسولين هر دو در ديابت نوع I به‌خوبى تنظيم گردند، مى‌توان از مشاهدهٔ اين وضعيت جلوگيرى کرد.