پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

ائتلاف اصلاح طلبان، ضرورت ملی و تاریخی


ائتلاف اصلاح طلبان، ضرورت ملی و تاریخی
نگاه اجمالی به شرایط جاری کشور، به ویژه در قیاس با سال های پیش از آن به وضوح این نگرانی بزرگ را روشن و مستدل می سازد؛
الف) در زمینه اقتصاد کشور، برخلاف شعارهای گسترده و سرسام آور انتخاباتی و غیرانتخاباتی و به رغم آماده بودن زیرساخت های اساسی اقتصادی، فنی و صنعتی و ثروت سرشار حاصل از درآمدهای نفتی، شاهد کاهش رشد اقتصادی، افت بازار سرمایه، کاهش سرمایه گذاری خارجی، افزایش سرسام آور تورم، افزایش شوک آور نقدینگی، فاصله گرفتن از اهداف چشم انداز ۲۰ ساله، افزایش اقشار زیر خط فقر، انتساب ناتوانی ها و مشکلات حاصل از سیاست های غلط اقتصادی به جریان های موهوم و موارد عدیده دیگر هستیم.
ب) در زمینه سیاسی و فرهنگی نیز به رغم شعارهای پرزرق و برق، شاهد تحقیر و محدودسازی احزاب، محدودسازی نهادهای مدنی و تشکل های صنفی، محدودسازی نظارت های عمومی بر انتخابات، محدودسازی رسانه ها و مطبوعات منتقد، توسعه برخوردهای فیزیکی و کلیشه یی با پدیده های اجتماعی و فرهنگی، یکدست سازی تدریجی حوزه فرهنگ که تکثر و تنوع لازمه ذاتی آن است، محدودسازی استقلال دانشگاه ها و فعالیت های دانشجویی، رشد افراد و جریان های افراطی، توسعه رفتارها و گفتارهای قشری، عوامانه و احساسی، نسبت دادن کارهای ساده و ابتدایی و بعضاً انحرافی به ارزش ها و مقدسات و استفاده گسترده ابزاری از دین و امام زمان(عج)، عدم پاسخگویی مسوولان به نتایج منفی اقدام های خود نسبت به قول هایی که به مردم داده بودند و امثال اینها هستیم.
ج) در زمینه سیاست خارجی نیز در حالی که در دولت های خاتمی به اعتراف دوست و دشمن، ایران بر قله عزت و افتخار نشسته و دنیا را در برابر ایده ها و پیشنهادهای افتخارآمیز خود وادار به تکریم و تعظیم کرده بود و ایران اسلامی در جامعه جهانی منادی گفت وگوی تمدن ها و تلاش برای صلح منطقه یی و جهانی شده بود و مقامات کشورهای بزرگ جهان مجبور شده بودند به جای دشمنی با ایران اسلامی، از در تعامل و گفت وگو و دوستی با آن درآیند و برای دعوت از مقامات بلندپایه کشور یا سفر به ایران صف کشیده بودند، امروز شاهد بروز چالش های بزرگ جهانی و منطقه یی در ارتباط با ایران شده ایم و در ظرف کمتر از دو سال با سه قطعنامه اجماعی شورای امنیت که دو مورد آن حاوی تحریم های اقتصادی، فنی و سیاسی است، هستیم.
برخی کشورها که دیروز مقهور اقتدار و عزت جمهوری اسلامی بودند، امروز دست به فرصت طلبی زده و گاه شاخ و شانه می کشند و از آب گل آلود برای خود ماهی می گیرند. می توان همچنان به روند توضیح و تبیین شرایط امروز ادامه داد و فراوان بر فهرست مصادیق افزود اما همین مقدار، کافی برای تبیین و تحلیل اقدام اصلاح طلبان برای دست یازیدن به ائتلاف گسترده ملی است. مهمترین ویژگی های این ائتلاف را می توان چنین برشمرد؛
۱) اساس فکری و اعتقادی اصلاح طلبان، تداوم راه و اندیشه و آ موزه های امام خمینی(ره) است و محور فکری و معنوی ائتلاف اصلاح طلبان، سیدمحمد خاتمی و آموزه های اصلاحی اوست.
گرچه نه خاتمی و نه اصلاح طلبان نیازی به حضور مدیریتی و اجرایی وی در فرآیند ائتلاف ندیده اند، اما حضور معنوی و راهنمایی و پشتیبانی جدی و همه جانبه وی از ائتلاف، همراه ائتلاف است.
۲) این ائتلاف صرفاً به خاطر مصالح و منافع ملی، اسلامی و تاریخی ایرانیان شکل گرفته است و هدف آن برون رفت از شرایط فوق العاده نگران کننده به وجود آمده است.
۳) به همین دلیل در این ائتلاف، هیچ حزب و گروه و فردی سهم خواهی ندارد و همه عوامل ائتلاف پذیرفته اند که بدون کمترین سهم خواهی در خدمت تصمیم های جمعی باشند، حتی اگر در فهرست های انتخاباتی نامی از افراد مورد نظر آنان نباشد.
۴) این ائتلاف، فراگیر و اعم از احزاب، گروه ها، عناصر و جریان های موثر سیاسی است و کسانی که محوریت فکری و معنوی خاتمی و آموزه های اصلاحی او را قبول دارند، داوطلبانه در ائتلاف شرکت کرده و فعالانه تلاش می کنند.
۵) در این ائتلاف علاوه بر تلاش برای دست یازیدن به هدف اصلی، یک تجربه بزرگ ملی نیز در حال تکوین است، و آن تعامل سیاسی بی شائبه حول محور یک مصلحت مهم ملی و تاریخی است؛ چیزی که جامعه ایران شدیداً نیازمند آن است. متاسفانه کارنامه گروه ها و جریان های سیاسی و اجتماعی در ایران کمتر حاوی تجارب تعامل همه جانبه و بی شائبه سیاسی و اجتماعی بر سر مسائل اساسی و ملی است و همواره قواعد تعامل وحدت بخش در این زمینه ها توسط عده یی برهم خورده است. امروز اصلاح طلبان در فرآیند ائتلاف، این تمرین گرانبها را به عنوان یک الگو برای جامعه ایران تجربه می کنند تا نشان دهند که می توان و باید به خاطر مصالح ملی، از سهم خواهی ها و منیت ها و پافشاری بر خواسته های شخصی و گروهی گذشت و به شکل گیری فرآیندهای اجماع ملی کمک کرد.
● چالش های ائتلاف
ائتلاف با دو چالش بیرونی و درونی روبه رو است. چالش بیرونی ائتلاف سه جلوه بارز دارد؛
الف) تبعیض های ناروا در زمینه امکانات ابزاری و مالی، به ویژه از نظر رسانه. در حالی که رقبای حاکم اصلاح طلبان از حداکثر امکانات ابزاری و مالی بدون هیچ گونه محدودیتی برخوردارند و رسانه های فراوان و گسترده در راستای تقویت و تبلیغ آنها عمل می کنند، اصلاح طلبان از کمترین امکان مالی و رسانه یی نیز محرومند و سرمایه اصلی آنها توکل بر خدا و اعتماد به مردم است که فشار مشکلات و گرفتاری ها را تحمل می کنند و خواهان واقعی ایران آباد، آزاد و سربلند هستند.
ب) نگرانی از ردصلاحیت های گسترده و بی امان که انتخابات را به طور وسیع به نفع کسانی که مسبب شرایط به وجود آمده اند، یک طرفه می کند. این نگرانی عمدتاً به خاطر ردصلاحیت های انتخابات گذشته مجلس و نیز یکدست شدن ناظران و مجریان در انتخابات پیش رو است. همچنین نگرانی از سلامت انتخابات، به خاطر کاهش نظارت عمومی بر انتخابات آذرماه سال گذشته شوراها. در یک کلام می توان این چالش را چالش «انتخابات آزاد و سالم» نام گذاشت.
ج) ائتلاف اصلاح طلبان به دلیل ماهیت و اهداف و گستردگی که پیدا کرده است، همچون کابوسی برای مخالفان اصلاحات جلوه کرده و خواب را از آنان ربوده است و برای تضعیف و تخریب آن دست به هر اقدامی زده و خواهند زد. آنان در اقدام های تخریبی خود حد یقفی نداشته و پایبند اصل و ارزشی نیستند. به راحتی و سادگی به حریم مراجع، شخصیت های اسلامی و ملی و سرمایه های گرانبهای انسانی تجاوز کرده و به لجن پراکنی و پرونده سازی و اتهام زدن های کذب می پردازند. دستاوردهای گذشته را زیر سوال برده و تخریب می کنند. ارزش های والای دینی و ملی را هزینه و قربانی منویات شخصی و باندی می کنند و به اسم اسلام و ایران و انقلاب، هر سه را نشانه می روند.
چالش داخلی ائتلاف نیز دو نمود مهم می تواند داشته باشد؛
الف) غفلت از هدف مهم ملی که ائتلاف بر سر آن شکل گرفته و ورود به رفتارهایی که به قاعده اصلی ائتلاف، یعنی عدم سهم خواهی و رعایت قواعد اجماعی آسیب می رساند.
ب) کم طاقتی و بی صبری در برابر مخالفان، رقبا و کسانی که به هر نحوی بر ائتلاف می تازند یا آن را زیر سوال می برند. هر گونه برخورد واکنشی در برابر گفتار و رفتار مخالفان ائتلاف، ورود ناخواسته به دامی است که برای سست و فشل کردن ائتلاف گسترده اند. سخنان و اظهارنظرهای نسنجیده و احساسی و رفتارهای تکروانه از آفت های راه است. در پایان می توان بر این نکته تاکید کرد که اصلاح طلبان واقعی می توانند و باید یک معیار مهم و شفاف را برای سنجش اعمال و رفتار خود در نظر بگیرند؛ پرهیز از هر گونه سخن و رفتاری که روند ائتلاف را تضعیف کند و خواسته یا ناخواسته بهانه به دست مخالفان، به ویژه تخریب گران بدهد و بر هیزم آتش تخریب آنان بیفزاید که محصول نهایی آن تداوم شرایط موجود خواهد بود.
منبع : روزنامه اعتماد