استرس، واقعیت زندگی امروزی است

امروزه همه بطور گسترده این واژه را بکار می برند. وقتی ما عصبانی می شویم، آشفته، نگران یا افسرده هستیم، اغلب می گوئیم که در استرس هستیم. وقتی وظایف، مسئولیتها و گرفتاریهایمان زیاد است باز همین عبارت را بکار می بریم ما همچنین استرس را برای دامنه وسیعی از مشکلات جسمی و علائمی که در بدن خود مشاهده می کنیم بکار می بریم پس وقتی می گوئیم استرس داریم منظور این است که دارای مشکلات یا تعارضات جسمی، هیجانی، شغلی، مالی و غیره هستیم که برای ما دردآور و سخت است. البته برخی ها معتقدند که قدری استرس مفید است؛ زیرا کمک می کند تا با سختیهای زندگی مقابله کنیم. ولی استرس زیاد برای سلامتی روانی و جسمانی شما مضر می باشد. به این دلیل است که شما باید استرس را کنترل کنید تا استرس شما را کنترل نکند.
استرس یک واکنش جسمانی غیرارادی نسبت به خطر یا یک خواسته می باشد. این واکنش پاسخی برای بقای شما می باشد. استرس قدرت اضافی مورد نیاز برای مقابله با خطر یا فرار کردن از آنرا در شما ایجاد می کند. اگر برای آرامش خود قدمی برندارید تنش بتدریج در بدن شما افزایش می یابد. در این مواقع عضلات منقبض می شوند، فشار خون بالا می رود، ضربان قلب تند می شود. آدرنالین اضافی وارد خون و دستگاه های بدن می شود و باعث بالا رفتن فشار خون، کلسترول خون، سکته قلبی ،سکته مغزی و زخم معده می شود.
عده ای از پژوهشگران معتقدند که سرطان و سرماخوردگی با استرس ارتباط دارند.
افرادی که استرس بالا دارند بیش از دیگران در معرض رفتارهای غیربهداشتی مانند سیگار کشیدن، رژیم غذایی نامناسب و عدم ورزش هستند.
● علائم استرس
ناآرامی- ناخن جویدن- سردی دستها و پاها- کشیدگی عضلانی- کمبود انرژی- سردرد- سردرگمی- افسردگی- تغییر عادتهای خواب و خوراک- تغییرات خلقی.
● عوامل بروز استرس
عوامل متعددی می توانند احساس نیاز به زمان و انرژی بیشتر را در شما ایجاد کنند. اما منابع استرس بطور عمده در موارد زیر یافت میشود.
▪ در سرکار:
فشار برای انجام کار تا قبل از ضرب الاجل آن، کار بسیار زیاد یا بسیار کم، تعارض با رئیس یا همکاران خود و خستگی در سرکار موجب بروز استرس مضر می گردند.
▪ در زندگی شخصیتان:
طلاق، بیماری، مرگ فرد محبوبتان، مشکلات مالی و حتی رویدادهای خوشحال کننده مانند ازدواج یا یک ثروت بادآورده غیرمترقبه شما را تحت فشار قرار می دهند.
▪ در محیط زیست شما:
آب وهوا، میزان سر و صدای محیط، شلوغی محیط، سلامت جسمانی و راحتی محیط اطرافتان همگی می توانند به توانایی شما برای یافتن آرامش، خلال وارد کنند.
● برای کاهش استرس چه باید کرد؟
▪ ورزش:
ورزش شیوه فوق العاده موثری برای برطرف نمودن تنش جسمانی و روانی می باشد. تحقیقات نشان می دهند که به هنگام ورزش مواد آرام بخش (به نام آدرنالین) در مغز آزاد می شوند. طبیعتاً ورزش موجب آرامش خوشایندی در شما می گردد. فعالیت ورزشی را انتخاب کنید که برایتان جذاب و دوست داشتنی باشد. ورزش هایی مانند راه رفتن، شنا، دوی آهسته، ایروبیک بسیار مفید می باشند.
▪ تنفس عمیق:
تنفس عمیق در هوای تازه یکی از اثربخش ترین روشهای کاهش استرس است. نحوه تنفس برکشیدگی عضلانی و افکار و احساساتمان اثر می گذارد. از روشهای متعدد تنفسی مورد استفاده برای کاهش استرس، دو روش ذکر می کنیم.
▪ تنفس آگاه:
الف) یک نفس عمیق بکشید و چند ثانیه درمورد عاملی که موجب بروز تنش در شما می شود فکر کنید و سپس این افکار را از ذهن خود خارج کنید. بازوها و شانه هایتان را شل کنید و به آهستگی از بینی نفس خود را خارج کنید. حال یک نفس عمیق کشیده، ابتدا شکم و سپس سینه خود را از هوا پر کنید و این عمل را تکرار کنید تا تنفس شما عادی و یکنواخت گردد. در موقع انجام این کار بر هر نفس تمرکز کنید.
ب) این روش را می توان در هر زمان و مکانی بدون قطع برنامه زندگی تان انجام دهید. در وضع راحتی قرار بگیرید و گردن، پشت و بازوان خود را شل کنید. چشمان خود را ببندید و نفس عمیقی بکشید و بیرون دهید. این عمل را تکرار کنید و بر تنفس خود تمرکز کنید و افکار استرس زا را کنار بگذارید.
▪ پرداختن به سرگرمیهای مورد علاقه:
انجام کاری که واقعاً از آن لذت می برید و انجام منظم آن، به کاهش استرس شما کمک می کند. شما درمی یابید که بعضی فعالیتهای مفرح خلاقیت ایجاد کرده، خستگی را کاهش می دهند و موجب شادابی ذهن، بدن و روح شما می شوند.
▪ تجسم خلاق:
با یک سفر تخیلی به محلی ایده آل، اعصاب تحت فشار خود را تسکین دهید. چشمان خود را ببندید، نفس عمیقی بکشید و تا ۱۰دقیقه تصور کنید در محلی هستید که آرزویش را دارید.
▪ تنظیم زمان:
از زمان خود خردمندانه استفاده کنید تا کارها به طور منظم انجام گیرد و احساس کنترل داشتن در شما ایجاد شود. فهرستی از کارهایی که باید انجام دهید تهیه کنید و سعی کنید هر کاری را قبل از شروع کار بعدی تمام کنید.
▪ به قدر کافی استراحت کنید:
استراحت و خواب کافی کمک می کند تا با نیرو و هوشیاری کامل با مشکلات روزمره مقابله کنید.
▪ درمورد مسائل و مشکلات صحبت کنید:
صحبت کردن با یک دوست مورد اعتماد گام بزرگی در جهت رفع مشکلات می باشد.
▪ تغذیه مناسب داشته باشید:
مصرف قند، نمک و غذاهای چرب را کاهش دهید و بیشتر سعی کنید میوه، سبزیجات و غذاهای سبوس دار بخورید.
▪ با فعالیت مفید، خشم را تخلیه کنید:
نگذارید خشم کمال استفاده را از شما ببرد. بجای خشمگین شدن به یک فعالیت بدنی مفید بپردازید.
▪ وقتی را به خود اختصاص دهید:
همه به مقداری آرامش و تفریح روزانه احتیاج دارند.

طیبه فرقانی

منبع : روزنامه کیهان