برگی از تاریخ ( ۱۱ اردیبهشت ) (۱)

امروز ، یازدهم اردیبهشت ماه ۱۳۸۶ هجری شمسی ، برابراست با ۱۳ربیع الثانی ۱۴۲۸ هجری قمری و ۱مَه ۲۰۰۷ میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:
● اعلام بازنشستگی داوطلبانه دیو كلتیانوس ، امپراتور روم
۱۷۰۲ سال پیش درچنین روزی در سال ۳۰۵ میلادی ، دیو كلتیانوس امپراتور روم كه شهرت ضدیت شدید با مسیحیت داشت بدون داشتن دشواری اعلام داشت كه ازهمین امروز خود را بازنشسته می كند و به زندگانی عادی بازخواهد گشت و بقیه عمر را به دور از صحنه سیاست و حتی محیطی سیاسی مانند پایتخت در یك نقطه ساحلی در ایلریا (آن قسمت كه امروز كرواسی خوانده می شود) خواهد گذرانید و حراست از روم از این پس بر عهده دیگران است . همچنین وی ذکر کرد که همه باید مدتی از اواخر عمر را بدون نگرانی از كار و معیشت زندگی كنند.
دیوكلس، پسر یك غلام آزاد شدهٔ اهل دالماسی ، در سال ۲۸۲ میلادی و در پی دوره‌های كوتاه مدت حكومت چند امپراتور ـ به علت مرگ و قتل توسط سپاهیان ـ به مقام امپراتوری روم برگزیده شد. و « از آن پس خود را دیو كلتیانوس نامید. » البته وی قبل از آن « بر اثر استعدادهای درخشان و ملاحظه كاریهای با نرمشش » به مقام كنسولی، پرو كنسولی، و فرماندهی گارد سلطنتی ارتقا یافته بود. وی مردی نابغه بود كه در جنگ مهارتی نداشت اما در كشورداری خبره بود.
وی برای اداره‌ی هر چه بهتر امپراتوری، قلمرو خود را به دو قسمت تقسیم كرده و سردار بسیار لایقی را به نام ماكسیمیانوس با خود در امپراتوری شریك ساخت.
شش سال بعد، برای اینكه ادارهٔ امور و دفاع آسانتر شود، هر یك از دو آوگوستوس، قیصری به عنوان دستیار و جانشین خود انتخاب كردند. هر آوگوستوس تعهد می‌كرد كه پس از بیست سال به نفع قیصر خود كنار رود، و قیصرش قیصر دیگری را منصوب كندتا به نوبهٔ خود دستیار و جانشین او باشد.
دیوكلتیانوس در مدتی كه قدرت را در دست داشت به این اقدامات دست زد:
۱) تقسیم قلمرو امپراتوری روم به چهار قسمت خود مختار برای اداره‌ی هر چه بهتر كشور.
۲) به جریان انداختن پول سالمی كه ثبوت وزن و خلوص طلای سكه‌های آن تضمین شده بود.
۳) تقسیم مواد غذایی میان بینوایان، به رایگان و یا به بهایی معادل نصف قیمت بازار.
۴) برای مبارزه با بیكاری به كارهای عام المنفعهٔ وسیعی دست زد.
۵) تحت نظارت گرفتن واردات و صادرات به منظور تأمین تداركات شهرها و سپاه.
۶) معین كردن بهای قانونی همهٔ اجناس و مزد كارهای مهم، برای مبارزه با محتكرانی كه قیمت‌های اجناس را به ناحق بالا برده‌اند.
البته در كنار این اقدامات مشكلاتی نیز در قلمرو وی بوجود آمد كه از جمله مهمترین آنها می‌توان به وجود بوروكراسی گسترده برای انجام نظارت دقیق دولت بر امور جاری كشور و فشار بیش از حد بر مردم برای پرداخت مالیات و ... اشاره كرد.
● قتل ابوالحسن علی ، از وزرای دربار عباسی
۱۱۱۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۳۱۲ قمری ، یکی از وزرای مشهور عباسی به نام ابوالحسن علی کشته شد .
وی وزیری کاردان و مورد توجه مردم بود . او در دوران وزارت خود بسیار به دفاع از شیعیان گرایش داشت و در این مسیرچندین بار از وزارت عزل شد . او شاعری با قریحه زیبا ، نیز بود .
● تصرف مجارستان توسط نظامیان عثمانی
۴۶۳ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۵۴۴ میلادی، نظامیان عثمانی مجارستان را به اشغال خویش درآوردند .
در حالیکه امروزه پایتخت مجارستان شهر بوداپست می باشد ، ولی در زمان حمله عثمانیان به مجارستان شهری این چنین وجود نداشت . تاریخ بوداپست با تأسیس شهر رومی آكوئینكوم در محلی كه امروز بوداپست واقع شده، در سال۸۷میلادی آغاز شد. این شهر پایگاه یكی از لژیون‌های ارتش روم بود و در نزدیكی شهر اُبودا قرار داشت كه تا قرن چهارم میلادی مركز استان پانونیای سفلی بود.
این منطقه در حوالی سال ۹۰۰ میلادی به اشغال اقوام مجار (Magyars) درآمد كه از آسیای میانه به این منطقه آمدند و اجداد مردم فعلی مجارستان به حساب می‌آیند. اقوام مجار حدود یك قرن بعد رسماً حكومت پادشاهی مجارستان را در همین منطقه پایه‌گذاری كردند.
چندی پس از حمله مغول‌ها به منطقه در سال ۱۲۴۱ و ترمیم خرابی‌های ناشی از حمله آن‌ها، بوداپست كه در آن زمان متشكل از سه شهر مجزای بودا، پست و اُبودا بود، وارد دوره شكوفایی خود شد. در این زمان و در سال ۱۳۶۱ میلادی، شهر بودا كه از قدیم محل استقرار یك قصر سلطنتی بود به پایتخت مجارستان تبدیل شد.
با فتح مجارستان به دست امپراتوری عثمانی در قرن شانزدهم، رشد و شكوفایی شهرهای منطقه دچار وقفه شد و شهرهای بودا و پست در سال ۱۵۴۱ به تصرف ارتش عثمانی درآمد. در این دوره بودا به استقرارگاه پاشای ترك تبدیل شد كه اداره كل ناحیه یا ولایت را بر عهده داشت، اما پست به حال خود رها شد و تا سال ۱۶۸۶ كه مجارستان از كنترل امپراتوری عثمانی خارج شد، تحت حاكمیت سلسله هاپسبورگ اتریش بود.
امروزه جمیعت کشور مجارستان بالغ بر یازده میلیون نفر می باشد . ۸۸? جمیعت کشور از مجارها تشکیل شده و دیگر تیره‌های ساکن این کشور رومانیایی‌ها، صربها، کرواسی‌ها، آلمان‌ها، و شمار نسبتاً زیادی از کولی‌ها هستند. زبان رسمی مجارستان «مجاری» است. ۷۰? مردم مسیحی کاتولیک و ۲۵? پروتستان می اشند.
بوداپست، پایتخت مجارستان و ششمین شهر بزرگ اتحادیه اروپا، با قدمتی ۲هزار ساله یكی از قدیمی‌ترین و فرهنگی‌ترین شهرهای كشور اروپا محسوب می‌شود. این شهر كه صاحب یكی از بی‌نظیرترین بافت‌های شهری جهان و بازتابی از بزنگاه‌های تاریخی كشور مجارستان است، از سال ۱۹۸۷ در فهرست میراث جهانی یونسكو ثبت شده است.
● درگذشت ابو سعید بهادرخان ، آخرین فرمانروای ایلخانان مغول
۶۹۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۷۳۶ ه.ق ، « ابوسعید بهادر خان» آخرین فرمانروای ایلخانان مغول در گذشت .
اواز سال ۷۱۷ هجری پادشاه شد و در دوره پادشاهی خود توانست با همراهی غیاث الدین محمد پسر خواجه رشیدالدین فضل الله به عنوان وزیر اعظم خود ، در مسیر رشد و بالندگی کشور و همچنین ترویج آیین های اسلامی گام بردارد . او شاعران و ادیبان را بسیار گرامی می داشت و آنها را بر صدر می نهاد .
در دوره ابو سعید بهادرخان بین سالهای ۱۳۱۶ الی ۱۳۳۵ زبان ترکی زبانهای مغولی،عربی و فارسی را پشت سرگذاشته و محبوبیت بسیاری یافته بود .
در دوران ایلخانیان فتوحات و بدنبال آن اسکان ترکها در آذربایجان با انضباط خاصی صورت می گرفت .گرچه در آغاز این حرکات مشکلات بسیاری پیش آمد ولی وقتی خرابه ها و ویرانه های دولتهای قبلی جای خود را به عمران و آبادانی بخشیدند ، مردمان بیشتری به ابن مناطق سرازیر گشته و اسکان یافتند .
● تبعید میر ویس ، رئیس قبایل منطقه قندهار به اصفهان
۳۱۸ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۶۸۹ میلادی ، «میر ویس» رئیس قبایل منطقه قندهار به اصفهان پایتخت آن زمان ایران تبعید شد كه البته یك اشتباه سیاسی بزرگ بود.
بی تدبیری حاكم قندهار و تبعید میر ویس ، جنگ داخلی ایرانیان را در پی داشت. حكمران اعزامی از اصفهان به قندهار كه آشنایی كامل به وضعیت منطقه و روانشناسی مردم محل را نداشت «میرویس» را عامل بی ثباتی قندهار اعلام كرد و تحت الحفظ روانه اصفهان ساخت كه در چنین روزی در سال ۱۶۸۹ میلادی به دارالحكومه اصفهان تحویل داده شد.
حكمران اعزامی از اصفهان به قندهار یك گرجی بود كه تازه مسلمان شده بود. نفوذ گرجی ها در دربار صفویه یكی از عوامل زوال دولت وقت بود. بیشتر شاهزادگان صفوی همسر گرجی در حرمسرای خود داشتند كه تحت نفوذ آنان، بستگانشان را به مشاغل مهم منصوب می كردند، مشاغلی كه گرجی ها شایستگی احراز آن را نداشتند و به علاوه، نسبت به وفاداریشان به ایران تردید بود.
میرویس در طول اقامت اجباری در اصفهان متوجه این ضعف و مسائل دولتی دیگر شد كه در بازگشت به قندهار، نافرمانی و جنگ داخلی ایرانیان آغاز شد.
● درگذشت پروفسور گوترید آخندال ، ریاضیدان بزرگ آلمانی
۲۳۶ سال پیش درچنین روزی سال ۱۷۷۱میلادی ، پروفسور گوترید آخندال ریاضیدان بزرگ آلمانی درگوتینگ آلمان در گذشت .
نام او در تاریخ علم بعنوان واضع علم آمار ثبت شده است . آخندان اولین بار علم آمار را مطرح كرد وی در فلسفه و تاریخ فلسفی نیز مطالعات بسیار داشت وآثاری هم در این زمینه تالیف كرد .
● قتل ناصرالدین شاه قاجار
۱۱۱ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۹۶ میلادی ، ناصرالدین شاه قاجار از طایفه مغول تبار قاجار، در حرم شاه عبدالعظیم حسنی (ع) ، توسط میرزا رضا کرمانی به قتل رسید.
ناصر الدین شاه۱۶ ژوئیه ۱۸۳۱ به دنیا آمده بود و هنگام مرگ ۶۵ ساله بود . او مجموعا ۴۸ سال سلطنت كرده بود. ناصرالدین شاه نخستین شاه ایران بود كه به اروپای غربی سفر كرد، آن هم سه بار متوالی و به فاصله نسبتا كوتاهی از هم و تنها برای تماشای فرنگ ! او ندانسته، امتیازهای متعدد به خارجیان داد. به فلاكت گام گذاردن ایران عمدتا از دوران سلطنت ۴۸ ساله ناصر الدین شاه آغاز شد. این دوران سیاه سراسر با عقب ماندگی ایران و وابستگی به بیگانگان همراه بود.
در دوران حکومت ۵۰ ساله این شاه مستبد قاجار، وقایع مهمی همچون قتل امیرکبیر و امضای قرارداد اعطای امتیاز تنباکو که منجر به فتوای میرزای شیرازی شد اتفاق افتاد.
● قبرس مستعمره انگلستان شد
۸۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۲۵ میلادی ، قبرس مستعمره انگلستان شد. قبرس جزیره‌ای كوچك و توریستی است كه سواحل بكر، زیبا و رؤیایی، با مناطق پوشیده از سروهای سر به فلك كشیده و جنگل‌های كاج با زیبایی بی‌نظیر آن همیشه برای گردشگران جذاب بوده است.
جزیره‌ی قبرس با وسعت ۹۱۲۵ كیلومتر مربع در شمال شرقی مدیترانه از نظر مساحت سومین جزیره‌ی بزرگ در دریای مدیترانه بعد از جزایر سیسیل و ساردینا محسوب می‌شود.
این كشور در حدفاصل ۳۸۰ كیلومتری شمال مصر،۱۰۵ كیلومتری غرب سوریه و ۷۵ كیلومتری جنوب تركیه واقع شده است، با كشور یونان ۸۰۰كیلومتر فاصله دارد و نزدیك‌ترین جزایر یونانی كارپاتوس و رودوس در ۳۸۰ كیلومتری غرب این جزیره واقع هستند.
قبرس‌از لحاظ طبیعی به چند منطقه رشته كوه‌های جنوب و جنوب‌غربی ترودوس، رشته كوه‌های شمالی كارینا و جلگه‌ی مركزی سالوریا تقسیم می‌شود كه مناظر زیبایی را خلق كرده است، درجه حرارت هوا در این جزیره از حداقل ۱۲ الی ۱۳ درجه تا حداكثر ۲۴ درجه (روزها) متغیر است و آب و هوای مطلوب مدیترانه‌ای را فراهم می‌آورد.
مساحت ‌كم جزیره‌ی قبرس امكان بازدید از تمامی قسمت‌های آن را ظرف چند روز به گردشگران می‌دهد، حكومت این كشور پادشاهی و واحد پول آن پاند قبرس است، قبرس دارای جمعیت حدود ۷۰۷ هزار می‌باشد كه ۸۰ درصد آن را یونانی‌ها، شامل مسیحیان ارتدوكس ارامنه مارونی‌ها، كاتولیك‌ها و یهودی‌ها تشكیل می‌دهند، البته منابع، درصد جمعیت یونانی‌نژاد را ۷۴ درصد و جمعیت ترك‌نژاد قبرس را ۲۶ درصد اعلام نموده‌اند.
نیكوزیا پایتخت قبرس است و۳ دروازه‌ی اصلی دارد و با دو حكومت اداره می‌شود، از مناطق دیدنی آن می‌توان به مقر حكومت اسقف ماكاریوس، كلیسای قدیمی شهر، خط سبز بین بخش ترك و یونانی‌نشین شهر و دروازه‌های باستانی فاماگوستا اشاره كرد.

منبع : تبیان