افغانستان در پنج قرن اخیر

نویسنده : فرهنگ - محمدصدیق
ویراستار : شریعتی - محمد ابراهیم
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۱/۰۵/۰۷
نوبت ویرایش : ۱۲
رده دیویی : ۹۵۸.۱
قطع : وزیری
جلد : گالینگر
تعداد صفحه : ۶۸۷
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
شماره کنگره : DS۳۵۶/ف۴۵ف‌لا۷
نوبت چاپ : ۲
شماره مجلد : ۱
تیراژ : ۵۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۰۶-۰۳۰۳-۱

کتاب دو جلدی حاضر تحقیق مفصلی است درباره تاریخ و تحولات سیاسی و اجتماعی افغانستان در پنج قرن اخیر تا سال 1352ه.ش/ 1973م .جلد اول این مجموعه از پانزده 'باب 'تشکیل شده است .باب اول مروری است بر گذشته افغانستان تا هجوم مغولان و ترکان که با توصیفی از موقعیت جغرافیایی, دوره‌های تاریخی و آغاز دوره تاریخی شروع می‌شود و در ادامه از لشکرکشی اسکندر, دولت یونانیان باختر, دولت کوشانی, تهاجم هون‌های سفید, آغاز دوره اسلامی انحطاط خلافت و پیدایش دولت‌های محلی و سرانجام هجوم مغولان صحبت می‌شود .باب دوم نگاهی تاریخی است به منطقه خراسان .باب سوم به بحث درباره پشتون‌ها در روند تشکیل دولت اختصاص می‌یابد و باب چهارم به فعالیت‌های سیاسی و اوضاع شرق خراسان در زمان 'هوتکیان 'مربوط می‌شود .باب پنجم درباره احمد شاه ابدالی و تشکیل دولت است . باب ششم, شرحی است از اقدامات تیمورشاه درانی در حفظ قدرت .موضوع باب هفتم اختلاف و کشمکش‌های جانشینان تیمورشاه است که عبارت بودند از شاهزادگان :همایون, محمود, زمان‌شاه و شاه شجاع .در باب هشتم تلاش‌های وزیر فتح‌خان برای کسب قدرت و انقراض سلسله, سدوزایی بازگو شده است .باب نهم در برگیرنده دوران امیر دوست محمدخان و جنگ جهانی اول و نفوذ امپریالیسم در منطقه است .باب دهم شامل دوران حکومت امیرشیرعلی خان و نقش و دخالت بیگانگان در امور افغانستان و جنگ جهانی دوم است .در باب یازدهم از دوران حکومت امیر عبدالرحمان خان صحبت می‌شود که پادشاهی مستبد اما با کفایت بود .باب دوازدهم درباره حوادث دوران حکومت امیر حبیب‌الله خان است .وی شخصی خوش‌گذران اما نوآور بوده است . موضوع باب سیزدهم, حوادث دوران امان‌الله شاه است که با استقلال نسبی و انجام اصلاحات همراه بود .در باب چهاردهم چگونگی به قدرت رسیدن امیر حبیب‌الله کلکانی و اقدامات او بازگو می‌شود و آخرین فصل به پادشاهی, اقدامات, مناسبات خارجی, سیاست فرهنگی و شخصیت و اخلاق محمد نادرشاه اختصاص دارد .