برگی از تاریخ (۱۷ اردیبهشت)

امروز ، هفدهم اردیبهشت ماه ۱۳۸۶ هجری شمسی ، برابراست با ۱۹ربیع الثانی ۱۴۲۸ قمری و ۷ می ۲۰۰۷ میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:
● درگذشت امیرالدین ابهری
۷۶۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۶۶۳ ه.ق ، «امیر الدین ابهری» یکی از مشهورترین دانشمندان جهان اسلام به دنیا آمد.
وی در حوزه های فلسفه ، نجوم و ریاضیات صاحب مهارت فوق العاده ای بود. از او آثار متعددی به جای مانده است که از میان آنها می توان به اصول اقلیدس او اشاره کرد.
● تولد برامس ، موسیقیدان فروتن آلمانی
در چنین روزی در سال ۱۸۳۳ میلادی یوهان برامس یکی از نوابغ موسیقی آلمان در دوره رمانتیک در هامبورگ دیده به جهان گشود.
وی موسیقی را ابتدا نزد پدر و با فراگیری سازهای ویلن و ویلن سل آموخت . اما بعدها مانند بسیاری از آهنگسازان بزرگ ، پیانو را بعنوان ساز خود انتخاب کرد و تصمیم گرفت که یک پیانیست درجه یک شود. اولین اثر برجسته وی اجرای عمومی (کنسرت) پیانوی شماره ۱ در دی مینور بود که در سال ۱۸۵۹ در شهر لیپزیک اجرا نمود . او خیلی زود با روبرت و کلارا شومن – هردو از موسیقیدانان بزرگ آلمانی – آشنا شد و آنها را بعنوان دوست در زندگی خود پذیرفت. این دو دوست نقش مهمی در پیشرفت موسیقی برامس داشتند و همواره کارهای برامس را می ستودند و از او حمایت میکردند.
البته او هرگز در نقش یک پیانیست موفقیت قابل توجه بدست نیارود اما از زمانی که در وین شروع به آهنگسازی کرد درآمد خوبی بدست آورد و زندگی نسبتا" خوب و راحتی را برای خود فراهم کرد.
موسیقی او تحت تاثیر شدید ایده های رمانتیک بود، اما برخلاف گذشتگان هموراه در موسیقی خود محافظه کارانه به ایده های رمانتیک نگاه میکرد و خود را کاملا" در آنها غرق نمی کرد، درست برخلاف افرادی مانند واگنر که موسیقی رمانتیک مهیجی را معرفی کرده بودند. برامس همواره کارهای خود را نقد میکرد، نقدهایی بسیار سنگین بگونه ای که تعداد زیادی از کارهای خود را پس از نوشتن پاره میکرد و به دور می انداخت، به همین دلیل کارهای او از لحاظ تعداد محدود اما از لحاظ کیفیت بهترین هستند.
معروف است که چند روز پس از آنکه برامس سوناتی برای ویلن و پیانو در دو ماژور تهیه کرد، هنگامی که به همراه یکی از دوستان خود سونات ویلن باخ در همان گام را اجرا می کرد ناگهان خشمگین شد و چنین گفت : "با وجود این ، چه کسی سونات من را اجرا خواهد کرد!" و پس از آن سونات خود را پاره کرد.
در مجموع چهار سمفونی نوشت که جزو بهترین کارهای سمفونیک دنیای موسیقی می باشد، کارهای بسیاری برای کرال نوشت و همچنین قطعات زیادی برای پیانو. کارهایی مانند ویلن کنسرتو در ر ماژور یا پیانو کنسرتو در Bb ماژور او امروزه جزو جدانشدنی رپرتوارهای کنسرت در دنیا می باشد.
در موسیقی آلمان ، همواره سه نام در کنار یکدیگر بکار برده میشوند : "باخ، بتهوون و برامس" (که به ۳B مشهور شده بودند .)
برامس در زمینه کنترپوآن بعنوان بهترین دنباله روهای باخ مشهور شد و در ارتباط با فرم موسیقی دنباله روی کارهای بتهوون بود و حتی قسمتهایی نیز به فرم های موسیقی که بتهوون بانی آنها بود افزود.
برامس که در سال ۱۸۶۳ به ریاست هنرسرای عالی موسیقی وین برگزیده شده بود ، تا پایان عمر خویش از دانشگاههای معتبر آلمان درجات معتبر علمی دریافت داشت.
کنسرتوی پیانو شماره ۱، سمفونی شماره ۱ ، سمفونی شماره ۲ ، اورتور جشن آکادمی و اورتور تراژیک اپوی ۸۱ از مهمترین آثار اویند .
برامس در ۱۳ آوریل سال ۱۸۹۷ در وین چشم از جهان فروبست.
● در گذشت حاج شیخ علی اکبر نهاوندی
۵۹ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۶۹ ه.ق ، حاج شیخ علی اکبر نهاوندی از استادان حوزه علمیه در گذشت.
وی در شهرستان نهاوند دیده به جهان گشود. كودكی را در دامن خانواده‌ای مذهبی پشت سر گذاشت و در نوجوانی وارد حوزه علمیهٔ نهاوند شد. او دروس مقدماتی را نزد شیخ جعفر بروجردی و حاج ملا محمد سره ‌بندی آموخت، سپس به بروجرد هجرت نمود و دروس سطح را نزد شیخ آقا حسین شیخ الاسلام، آقا ابراهیم بن مولی حسن تویسركانی، سید ابوطالب و دیگران فرا گرفت.
آیت الله نهاوندی برای ادامهٔ تحصیل به حوزه علمیه مشهد مقدس راه یافت. وی مدتی نیز برای كسب‌ دانش در اصفهان به سر برد، سپس به حوزه علمیه تهران رفت. او در حوزه علمیه تهران، فلسفه و علوم معقول را نزد میرزا محمد رضا قمشه‌ای، میرزا ابوالحسن جلوه و حیدر خان نهاوندی آموخت. سپس به عتبات عالیات هجرت نمود و در نجف در درس سید محمد كاظم طباطبایی یزدی، آخوند خراسانی، شیخ محمد طه نجف، میرزا حبیب الله رشتی، شیخ الشریعه اصفهانی، شیخ محمد حسن مامقانی، مولی لطف الله مازندرانی و حاجی نوری (صاحب مستدرك) شركت كرد.
از او آثار ارزشمندی برجای مانده که در این میان کتاب العبقری الحسان ، تألیف ایشان را شاید بتوان کامل ترین وجامع ترین کتاب پیرامون امام زمان ارواحنافداه وشرح حالات ومطالب مربوط به ایشان دانست.
این کتاب به دلیل گستردگی وعمق مطالب علمی دایره المعارف معتبر وموردتوجهی است که با مراجعه به آن می توان ازصدهاکتاب وهزاران حدیث بی نیاز شدوپاسخ پرسش های بی شماری را از آن بدست آورد.
در این گنجینه نفیس حکایات وقضایای زیادی از تشرفات ومکاشفات ورویاهای صادقانه و توسلات وتجلیلات ومعجزات وتوقیعات امام زمان جمع آوری شده که متأسفانه به دلیل سنگین بودن شیوه نگارش وچاپ از استفاده عمومی به دور مانده است.
● فتح دژ «دین بین فو»
۵۳ سال پیش در چنین روزی در سال۱۹۵۴ میلادی ، داوطلبان مسلح ویتنامی مركب از كمونیست ها و ناسیونالیست ها با هدایت ژنرال جیاب، نابغه جنگ های میهنی و نامنظم دژ «دین - بین فو» را گشودند و هزاران تن از ورزیده ترین افسران و سربازان فرانسه را به اسارت گرفتند و به استعمار فرانسه بر وطن خود و سراسر شبه جزیره هند و چین پایان دادند.
جیاب متولد ۱۹۱۱ قبلاً یك دبیر تاریخ در دبیرستان ها بود. وی در طول چهار دهه ژاپنی، فرانسه و آمریكا را به زانو درآورد.
● بمبماران زندان دوله تو
۲۶ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۳۶۰ ه ش ، رژیم بعث عراق با همدستی حزب منحله دموکرات زندان دوله تو را بمباران کرد .
پس از آشوب های منطقه ای در کردستان و اعزام نیروهای نظامی برای آرام ساختن استان کردستان، گروهک منحله دمکرات ، تعدادی از این نیروهای فداکار را اسیر و زندانی می سازند .
گروهک دموکرات که از نگهداری، مواظبت و تامین این زندان مخوف به تنگ آمده بود از رژیم بعث خواستند تا به آنها کمک کند و جنایت کاران آن رژیم نیز در این روز با برنامه ای حساب شده به بمباران این زندان پرداخته و در این بمباران بیش از۱۷۰تن ازبرادران کرد سپاه و جهاد سازندگی ، به درجه شهادت نایل آمدند .
● اعلام انحلال حزب توده
۲۴ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۶۲ ه ش ، دادستانی تهرانی حزب توده را در کشور منحل اعلام کرد . پس از اعلام انحلال حزب توده در ایران ، اعضای آن دستگیرشدند .
حزب توده به عنوان حزبی که اندیشه های کمونیستی شوروی سابق را در کشور منتشر می ساخت از سالها قبل مشغول به فعالیت بود .
این حزب در سال ۱۳۲۰ تأسیس شد. بنیان‌گذاران آن عده‌ای از روشنفکران و فعالان چپ‌گرا و ملی‌گرای ایران بودند که اغلب در دوره دیکتاتوری رضا شاه تحت تعقیب یا در زندان بودند.
حزب پس از تأسیس با استقبال بسیاری روبرو شد و توانست کارگران و دانشجویان و زنان را سازماندهی کند. بسیاری از روشنفکران نیز به سوی حزب جلب شدند.
همسویی حزب با شوروی و دفاع آن از سوسیالیزم موجب خروج برخی مخالفان از صفوف حزب شد و پس از شکست فرقه دموکرات انشعابی در حزب رخ داد و گروه مهمی از روشنفکران به رهبری خلیل ملکی حزب را ترک کردند.
درسال ۱۳۲۷ ، پس از سوء‌قصدی که به جان شاه شد ، دولت حزب توده ایران را منحل اعلام کرد. بعد از این اعلام حزب به فعالیت مخفی روی‌آورد.
● درگذشت مهرداد اوستا
۱۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۷۰ ه.ش ، مهرداد اوستا شاعر و ادیب درگذشت . محمدرضا رحمانی، که به مهرداد اوستا مشهور است در دوره پس از انقلاب ایران رئیس دانشگاه تهران و رئیس مجتمع عالی هنر بود.
وی در سال ۱۳۰۸ هجری خورشیدی در خانواده‌ای که به شعر و ادبیات علاقه داشتند، در شهر بروجرد بدنیا آمد. پدر بزرگ مادری وی، شاعری خوش قریحه بود که در شعر رعنا تخلص می کرد.
پنج سال ابتدایی عمرش را در مشهد گذراند و بعد به بروجرد بازگشت. نخستین شعرش را در سن ده سالگی در کلاس پنج ابتدایی سرود . این شعر درباره? واقعه? عاشورا بود. در۱۲سالگی از بروجرد به تهران آمد و دبیرستانش را در پایتخت گذراند. پس از گرفتن دیپلم ادبی، به استخدام آموزش و پرورش در آمد.
وی تحصیلات خود را در رشته فلسفه تا مقطع كارشناسی‌ارشد ادامه داد. استاد مهرداد اوستا در طی چند دهه در دانشگاه تهران به تدریس در رشته‌های زبان و ادبیات فارسی، فلسفه، فلسفه تاریخ و فلسفه هنر، تاریخ اجتماعی هنر زیبایی‌شناسی، روش تحقیق در زیبایی‌شناسی، تاریخ موسیقی و... پرداخت.
اوستا را دومین قصیده سرای بزرگ معاصر پس از ملک الشعرای بهار می‌دانند. ژان پل سارتر از وی به عنوان "یکی از متفکران برجسته مشرق زمین نام برده‌است. گفتنی است بیش از ۳۰ كتاب در زمان حیات او به قلم او چاپ و منتشر شده است.
از آثار آن می توان به : «از كاروان رفته»، «حماسه آرش»، «شراب خانگی ترس محبت خورده» ، «راما»، «پالیزبان»، «از امروز تا هرگز»، «تیرانا»، «عقل و اشراق» وکاروان رفته و از درد سخن گفتن و حماسه آرش... اشاره کرد .
● درگذشت آیت الله سید صدرالدین صدر
۱۳ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۷۳ ه.ش ، آیت الله سید صدر الدین صدر از علمای بزرگ جهان تشیع به دیار حق شتافت .
آیت الله العظمی سید صدر الدین صدر عاملی در سال ۱۲۹۹قمری در کاظمین بدنیا آمد. پدر عالیقدر ایشان، آیت الله سید اسماعیل صدر، یكی از علماء و فقهای نامی ‏كاظمین بودند كه بعدها به كربلا مهاجرت نمودند.
خانواده صدر، یكی از خاندان های پرثمر و اصیل در اسلام می‏باشد كه اصل و تبار آنها به امام موسی بن جعفر (ع) می‏رسد و شاخه‏ ها و فروع آن در خاور میانه گسترانده ‏شده است.
آیت الله سید صدر الدین صدر ‏مقدمات علوم را در كاظمین از محضر پدر عالم و بزرگوار و اساتید ادب روز تلمذ نمودند. ایشان بعد از عزیمت به کربلا، دروس سطح را در خدمت اساتیدی همچون شیخ حسن کربلایی فرا گرفت. آنگاه در سال ۱۳۲۸ ه.ق به قصد تكمیل معلومات و تهذیب نفس و تزكیه ‏اخلاق، عازم نجف اشرف گردیدند و در حوزه درس آیت الله العظمی آخوند خراسانی ‏صاحب كفایهٔ الاصول و دیگر آیات عظام مانند سید محمد کاظم یزدی؛ صاحب كتاب العروهٔ الوثقی و میرزا حسین نائینی شركت جستند.
آنگاه در سال ۱۳۳۹ پس از درگذشت پدر بزرگوارش به قصد زیارت ثامن الحجج ‏امام رضا (ع) عازم ‏ایران گشتند و نزدیك‏ شش سال در مشهد مقدس به ارشاد و اصلاح امور مسلمین‏ پرداختند. ایشان یعد از یک سفر به عراق دوباره به مشهد بازگشته و به تدریس و اقامه نماز در مسجد گوهرشاد پرداختند.
صدر با پیشنهاد آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه علمیه قم به شهر قم آمده و پس از فوت حاج شیخ، به یاری آیت الله سید محمد تقی خوانساری و آیت الله سید محمد حجت کوه کمره ای، سرپرستی حوزه را به عهده گرفته و به حفظ و توسعه آن پرداختند.
از مرحوم آیت الله صدر آثار و تألیفات متعددی به جا مانده است كه شامل فقه، اصول، تاریخ، ادب، كلام، عقاید، حدیث و اخلاق می‏باشد. اصول دین، حاشیه بر کفایهٔ الفصول از جمله تألیفات برجسته این مرجع بزرگ دینی است.
ایشان پدر بزرگوار امام موسی صدر، رهبر شیعیان لبنان می باشد که سرانجام پس از عمری تلاش و مجاهدت در راه اسلام، در ۷۴ سالگی در روز شنبه ‏۱۹ ربیع الثانی سال ‏۱۳۷۳ ه.ق دار فانی را وداع گفت . روز رحلت ایشان در قم‏ یك روز استثنائی بود. آیت الله العظمی بروجردی به نماز او ایستاد. وی در بالای سر رواق‏ حرم حضرت فاطمه معصومه (س)، كنار قبر استاد و مؤسس حوزه علمیه قم، آیت الله‏ العظمی حائری بخاک سپرده شد.

منابع :
۱- مهر
۲-روزنامک
۳-irib
۳- ویکی پدیا
۴- وبلاگ در انتظار ظهور مهدویت
۵- efeh
۶-سایت گفتگوی هارمونیک
۷- سایت شبستان
۸- آی کتاب دات کام
۹- تهران امروز
۱۰ پایگاه انتشارات سوره مهر
۱۱- ایرانگار

منبع : تبیان