۳۰ فروردین ـ ۱۹ آوریل ـ گشایش نخستین کتابخانه عمومی جهان

نخستین كتابخانه عمومی ( پابلیك لایبراری ) در جهان كه هر باسوادی حق داشت به آن دسترسی داشته باشد ۱۹ آوریل سال ۳۳ پیش از میلاد( ۲۰۳۶ سال پیش ) در شهر رم گشایش یافت و ظرف ۵۰۹ سال ( تا سال ۴۷۶ ) تعداد این نوع كتابخانه در قلمرو روم به رقم ۲۶ رسید.
پیش از رومی ها ، سومری ها ؛ آشوری ها ؛ بابلی ها ؛ ایرانیان و... دارای كتابخانه بودند ولی این كتابخانه ها در دسترس همگان نبود كه كتابخانه سفالی آشوریها معروفترین آنها است. در ایران ، مطالب عمومی را كه هركس می توانست به آن مراجعه كند بر سنگ حك می كردند از قبیل سنگنبشته بیستون .
نخستین كشوری كه در جهان به ایجاد موسسه تالیف و ترجمه كتاب همت گماشت ایران بود كه ۱۵ قرن پیش ، در دوران حكومت خسرو انوشیروان ، چنین مركزی دایر شد و ترجمه كلیله و دمنه از سانسكریت به فارسی یكی از كارهای آن بود. با وجود این ، دائرهٔ المعارف كتاب كتابخانه مرو را كه به همت سامانیان تاسیس شده بود و تاحمله چنگیز خان دایر بود بزرگترین كتابخانه عمومی و مركز تالیف و ترجمه كتاب جهان قدیم بشمار آورده است كه روزانه در آن دست كم چهارصد محرر كتابها را تكثیر ( رونویسی ) می كردند. همین مركز به احیاء زبان و ادب فارسی كمك بسیار كرد. طرز كار كتابخانه مرو الگوی جهان امروز قرار گرفته است.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز