شبکه همراه، در انتظار همراهان دیگر

در دنیای پر از رقابت امروزی در دسترس بودن دائمی امری الزامی است .از این‌رو محاسن تحرک پذیری کاربر باعث شده ضریب نفوذ تلفن همراه از ضریب نفوذ تلفن ثابت فراتر رود و در بسیاری از کشورهای جهان مانند امارات، سنگاپور، تایوان، ایتالیا، ایسلند، هنگ کنگ، اتریش، ایسلند، پرتغال و ماکائو... از ۱۰۰ درصد نیز بیشتر باشد.
در کشور ما با وجود گذشت ۱۳ سال از راه‌اندازی شبکه تلفن همراه، ضریب نفوذ همراه به ۳۳ درصد رسیده است، هرچند در این مدت شاهد ارائه خدمات با کیفیت چندان مناسب از اپراتورهای شبکه نبوده‌ایم.
بر اساس آمار سایت ITU، در سال ۱۹۹۱ میلادی تعداد خطوط تلفنی در دنیا ۵۴۶ میلیون خط بوده‌ است که در پایان سال ۲۰۰۶ به رقم یک میلیارد و ۲۷۰ میلیون رسیده است.
تعداد کاربران تلفن همراه از ۱۶ میلیون نفر در سال ۱۹۹۱ به ۲ میلیارد و ۶۸۵ میلیون در پایان سال ۲۰۰۶ رسیده است.
به این ترتیب طی ۱۵ سال میزان رشد تلفن ثابت در کل جهان تقریباً ۳/۲ برابر شده است. این در حالی است‌که تعداد کاربران شبکه‌های تلفن همراه طی این مدت رشدی برابر با ۱۶۷۸۱ درصد داشته‌ و ۱۶۸ برابر شده‌ است.
گفته می‌شود که تا پایان سال ۲۰۱۰ تعداد کاربران تلفن همراه از مرز ۴ میلیارد نیز خواهد گذشت.
طبق آمار ITU در سال ۲۰۰۶ میلادی بهترین کشورهای جهان از لحاظ تعداد کاربران تلفن سیار چین، آمریکا، روسیه، ژاپن، برزیل، آلمان، هند، ایتالیا، انگلیس، فرانسه، مکزیک، اندونزی، اسپانیا، ترکیه و کره هستند.
چین با داشتن ۴۴۰ میلیون مشترک تلفن همراه در جهان، در ردیف اول قرار دارد اما ضریب نفوذ تلفن سیار در کشور چین نسبتاً پایین و ۳۱ درصد است، درحالی‌که آمریکا با ۲۵۰ میلیون مشترک تلفن همراه، ضریب نفوذی برابر ۷۳ درصد دارد.
● شبکه تلفن همراه ایران
در اغلب کشورهای دنیا برای جلوگیری از انحصار، چند اپراتور شبکه همراه وجود دارد. ایجاد رقابت بین اپراتورها موجب بهبود ارائه، تنوع و ارزانتر شدن خدمات می شود.
بالطبع هر چه تعداد گردانندگان شبکه بیشتر باشد، به همان میزان تصمیم‌گیری برای انتخاب یک شبکه مطلوب برای کاربران دشوارتر خواهد شد، چون هر شبکه دارای محاسن و معایبی است.
در کشور ما تا هنگام ظهور تالیا، شبکه ارتباطات سیار به صورت انحصاری در اختیار دولت بود، اما در حال حاضر اپراتور اول( MCI)، اپراتور دوم (ایرانسل)، سیم کارت اعتباری ( تالیا)، شبکه تلفن همراه کیش (TKC) و اپراتور اعتباری اصفهان شبکه های همراه ایران را تشکیل می‌دهند.
تعداد مشترکان همراه در ایران حدود ۲۴ میلیون مشترک است که از این میان اپراتور اول با ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار مشترک دائمی و ۳ میلیون مشترک اعتباری در رده اول، اپراتور ایرانسل با ۵/۳میلیون مشترک در رده دوم و تالیا با حدود یک میلیون مشترک همراه در مکان سوم است.
▪ همراه اول:
نخستین عرضه‌کننده سیم کارت در ایران، اپراتور کاملا‌ دولتی MCI است که از مرداد سال ۷۳ اقدام به عرضه خدمات در کشور کرده و در حال حاضر با حدود ۱۶ میلیون مشترک و پوشش بیش از ۳۳هزار کیلومتر از جاده‌های اصلی و فرعی کشور و همه ۱۰۱۶ شهر کشور بزرگترین گستره پوشش شبکه در میان اپراتورهای موجود را دار است.
این شبکه با ۹۱ کشور و ۱۱۷ اپراتور قرارداد فراگردی دارد. فناوری مورد استفاده این اپراتور نسل دوم تلفن همراه (G۲ ) در باندهای فرکانسی ۹۰۰ و ۱۸۰۰ مگاهرتز است.
همراه اول سرویس‌های ویژه‌ای نظیر SMS، VMS، انتظار مکالمه، انتقال مکالمه، محدودیت تماس و نمایش شماره تماس گیرنده را به مشترکان خود عرضه می‌کند. از نقاط قوت این شبکه می توان به پیشکسوتی، پشتوانه دولتی، گسترده ترین پوشش و سرویس دهی، ثبت نام اینترنتی و ثبت نام های اقساطی اشاره کرد.
▪ شبکه ایرانسل:
ایرانسل نام تجاری سیم‌کارت‌های دائمی و اعتباری اپراتور دوم تلفن همراه ایران است. ایرانسل تنها عرضه‌کننده خدمات مبتنی بر نسل ‌۵/۲ و ‌۷۵/۲ شبکه GSM از جمله GPRS و MMS است.
ورود اپراتور دوم موجب شد که اپراتور اول به تکاپو بیفتد و با افزایش خدمات و کاهش قیمت قدرت رقابت پذیری خود را افزایش دهد. از نقاط قوت شبکه ایرانسل می توان به ارائه سرویس مبتنی بر نسل ۵/۲ GPRS، سرویس MMS، طرح دقایق رایگان و استفاده از مکانیزم های تشویقی برای جذب مشترکان بیشتر و انتخاب شماره توسط مشترک اشاره کرد.
▪ شبکه تالیا:
تالیا نام تجاری‌ای است که برنده مناقصه انتخاب پیمانکار عرضه خدمات سیم‌کارت‌های اعتباری شرکت مخابرات ایران برای محصول خود انتخاب کرده است.
اصولا سیستم های پیش پرداختی برای افراد جامعه با توان مالی کمتر مثل دانش آموزان و افرادی که تمایل به استفاده دائم از شبکه را ندارند مثل گردشگران خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تالیا سرویس‌های ویژه‌ای نظیر SMS و VMS ، انتظار مکالمه، انتقال مکالمه، محدودیت تماس و نمایش شماره تماس گیرنده را به مشترکان خود عرضه می‌کند.
از نقاط قوت این شبکه می‌توان به کیفیت خوب شبکه، خدمات پس از فروش و تعرفه مناسب مکالمه اشاره کرد.
▪ شبکه تلفن همراه اعتباری اصفهان:
شرکت مشارکتی مخابرات سیار اصفهان MTCE اولین شـرکت مخـابرات غیردولـتی ایران است که در زمیـنه ارائه خدمات ارتـباطی تـلفن همراه استـاندارد GSM در محدوده استـان اصـفهان فعالیت می‌کند. این شرکت با مشارکت شرکت مخابرات استان اصفهان (TCE)، شرکت TMI مالزی و شرکت صنایع مخابراتی راه دور ایران، تأسیس شده است.
شبکه تلفن همراه اعتباری اصفهان که با نام تجاری اسپادان عرضه می‌شود درحال حاضر در شهرهای اصفهان به ۱۹هزار و ۵۰۰ مشترک خود سرویس‌دهی می‌کند. شبکه تلفن همراه اعتباری اسپادان بر مبنای تکنولوژی GSM نسل دوم و تجهیزات اریکسون طراحی شده و تنها در شهرهای تحت پوشش قابلیت دسترسی و استفاده را دارد. اپراتور اسپادان سرویس‌های ویژه‌ای نظیر ارسال پیام کوتاه (SMS)، انتظار مکالمه، انتقال مکالمه، محدودیت تماس و نمایش شماره تماس گیرنده را به مشترکان خود عرضه می‌کند.
▪ شبکه تلفن همراه کیش:
این شرکت در دسامبر سال ۲۰۰۰ در کیش ثبت شده است. این شبکه تنها به عرضه سیم‌کارت دائمی (پس پرداخته) در جزیره کیش مشغول است.شبکه مستقل تلفن همراه کیش متعلق به شرکت (TKC (Telecommunication Kish Company است و حدود ۱۰هزار مشترک فعال دارد.
این شبکه بر مبنای تکنولوژی GSM ۹۰۰مگاهرتزی زیمنس بنا نهاده شده است و درحال حاضر سرویس‌های ویژه‌ای نظیر انتظار مکالمه، انتقال مکالمه، نمایشگر شماره تماس گیرنده، کنفرانس ۳ نفره، امکان تبادل فکس و دیتا، محدودیت مکالمه و SMS داخلی و بین‌الملل را داراست.
با عنایت به اینکه در آینده‌ای نزدیک مناقصه اپراتورهای سوم و چهارم برگزار خواهد شد، استفاده از تجارب گذشته در مناقصات آتی می تواند از تکرار ضعف‌ها و اشکالات گذشته جلوگیری کند.

مجتبی موسوی

منبع : روزنامه همشهری