منتظر معجزه نباشید!

انتخابات در آمریکا مثل ماده مخدری قدرتمند عمل می‌کند و توهم قدرت مطلق را ایجاد می‌کند. همه آن حرف‌ها در مورد تغییر و امید، پس از پیروزی اوباما به درخواست‌هایی مثل انجامش بده، همین حالا! یا در شش ماه اول یا در صد روز اول منجر شده است. اما خیال‌تان را راحت کنیم، اولویت اول و اساسی دولت آینده آمریکا شاخ به شاخ شدن با بحران اقتصادی است. پرزیدنت باراک اوباما در غروب روز بیستم ژانویه که قدرت را در دست می‌گیرد، در حوزه سیاست خارجی با همان چالش‌هایی روبه‌رو خواهد بود که جورج بوش رئیس‌جمهوری کنونی همین امروز با آنها دست و پنجه نرم می‌کند. و نباید در هیچ کدام از بحران‌های خارجی منتظر تغییر رویه‌ای اساسی باشید. البته این از خوش‌اقبالی جهان است. روسای جمهور تازه‌کاری که مجبور می‌شوند عجولانه تصمیم بگیرند عموما اشتباهات بزرگی می‌کنند. ماجرای جان اف‌کندی و خلیج خوک‌ها را که فراموش نکرده‌اید؟ یا مثلا جورج بوش که توافق‌های دولت‌های کلینتون و کره شمالی را به‌سرعت بر باد داد و نتیجه‌اش تولید بمب اتمی توسط پیونگ‌یانگ بود. ‌ بررسی اجمالی پرونده‌های سیاست خارجی دولت آمریکا نشان می‌دهد که حتی در حساس‌ترین موارد هم اوباما وقت کافی خواهد داشت و نباید منتظر اقدامی سریع از جانب کاخ سفید باشید.
▪ عراق:‌ اوباما قول عقب‌نشینی سربازان آمریکایی را داده اما این روند همین حالا در حال انجام است. فقط ۳ مساله مطرح است: سرعت عقب‌نشینی، زمان خروج نهایی و تعداد سربازانی که در عراق می‌مانند تا از دولت دموکراتیک بغداد محافظت کنند. البته تا انتخابات عمومی بعدی در عراق برگزار نشده هیچ سیاستمدار عراقی‌ای با جدیت وارد بحث بر سر این موارد نخواهد شد. انتخابات پاییز آینده انجام می‌شود. ▪ افغانستان:‌ قرار است ژنرال پترائوس، رئیس جدید فرماندهی مرکزی آمریکا در خاورمیانه و شمال آفریقا، تا ماه فوریه گزارش کاملی از اوضاع در افغانستان تهیه کند و احتمالا از همین ماه اعزام سربازان تازه‌نفس به این کشور آغاز خواهد شد. تا زمانی که به قدرت‌نمایی‌های اخیر طالبان پاسخ داده نشود - و عقب‌راندن آنها احتمالا یک سال یا بیشتر زمان می‌برد - هر گونه مذاکره با آنها - جز در مقیاس محلی - بی‌مورد است. ▪ پاکستان:‌ اگر واقع‌گرایانه نگاه کنیم در پاکستان هیچ گزینه دیگری جز تداوم سیاست‌های کنونی نداریم. باید از دولت جدید غیرنظامی حمایت کنیم که از آنچه که کاخ سفید پیش‌بینی می‌کرد ثابت‌قدم‌تر و شایسته‌تر است. دولت آمریکا تلاش‌هایش را برای تجهیز و آموزش ارتش پاکستان شدت بخشیده است. ‌ ▪ ایران:‌ اوباما از حرف زدن حرف زده است. اما یک مذاکره بی‌نتیجه، که مثلا در اوایل دوران ریاست‌جمهوری‌اش اتفاق بیفتد، باعث نابودی اعتبار جهانی اوباما و محدود شدن گزینه‌های او در برخورد با تهران خواهد بود. اوباما مجبور است پیش از مذاکره مستقیم با مسوولان ایران، چند ماه دیپلماسی ظریف را همزمان با کاهش بهای نفت پیش ببرد تا مطمئن شود که تهران می‌خواهد با غرب بر سر برنامه اتمی‌اش به توافق برسد.
▪ کره شمالی:‌ تلاش‌های پراهمیت کاندولیزا رایس، وزیر خارجه، و کریستوفر هیل، مذاکره‌کننده ارشد آمریکا باعث توافق اتمی بی‌سابقه‌ای با کره شمالی شد. آنچه حالا نیاز است نه ارائه مشوق‌های جدید از سوی آمریکا که مراقبت صبورانه از توافقنامه با هدف عبور کردن از آخرین موانع است.
▪ فلسطین: هر رئیس‌جمهور تازه‌وارد به کاخ سفید قول می‌دهد برای پایان دادن به این بحران دیرپا وقت بگذارد. اما دولت اسرائیل تا زمان برگزاری انتخابات عمومی در ماه فوریه نمی‌تواند در هیچ روند صلحی شرکت کند و قولی بدهد. (بعد از آن هم چیزی معلوم نیست.) فلسطینی‌ها هم که دو دسته شده‌اند و فتح و حماس هرکدام کنترل بخشی را در دست گرفته‌اند و معلوم نیست که دوباره چه زمانی به هم می‌پیوندند. اوباما چندین ماه وقت دارد که تصمیم بگیرد آیا می‌خواهد آمریکا را دوباره وارد این باتلاق دیپلماتیک کند یا نه.
▪ روسیه:‌ دیمیتری مدودف، رئیس‌جمهور روسیه با لحنی تند تهدید کرده درصورتی‌که دولت آمریکا استقرار سپر دفاع موشکی‌اش در اروپای مرکزی را متوقف نکند موشک‌های میان‌برد خود را در کالینینگراد مستقر خواهد کرد. مدودف با این کار به اوباما لطف بزرگی کرده است. هیچ رئیس‌جمهور آمریکایی احتمالا به‌خاطر چنین تهدیدی - هرچند هم خشن - عقب‌نشینی نخواهد کرد و دولت‌های اروپایی هم‌چنین چیزی از او نخواهند خواست. به علاوه هرچه مدودف آمریکا را بیشتر تهدید می‌کند تلاش‌های پیشین مسکو در بهبود رابطه با اقمار سابق شوروی کمرنگ‌تر می‌شود. تنها راه رفاقت مسکو و واشنگتن این است: اگر مدودف سپر موشکی آمریکا را نمی‌خواهد باید به کمک پوتین ایران را وادار به معامله کند.
▪ ونزوئلا: هوگو چاوز احساس می‌کند که دولت جدید آمریکا به او مشوق‌هایی را ارائه خواهد کرد و یخ روابط آب خواهد شد. اما ایالات متحده از چاوز چیزهایی می‌خواهد که انجامش برای او دشوار خواهد بود، مثل اعطای آزادی‌های داخلی. درغیر این صورت چاوز همچنان همان چهره ایرادگیر قاره لاتین می‌ماند که دولت بعدی آمریکا سیاست انزوای او را ادامه می‌دهد. پس کدام ماجرای امنیت ملی یا سیاست خارجی است که دولت اوباما را مجبور به تصمیم‌گیری سریع می‌کند؟
▪ گوانتانامو:‌ اوباما قول داده است که زندان گوانتانامو را تعطیل کند. همین یک کار می‌تواند نماد آغاز پرروح دولت جدید آمریکا باشد. اگر چه اوباما در این مورد هم با مشکلات و تردیدهایی روبه‌رو است. دولت بوش در طول سال‌های اخیر آرام آرام از شمار زندانیان گونتانامو کاسته است و آنها که مانده‌اند اعضای سرسخت و بلندپایه القاعده‌اند. اگر گونتانامو بسته شود، این القاعده‌ای‌ها را به کجا باید فرستاد؟

ترجمه: کاوه شجاعی
منبع: نیوزویک

منبع : روزنامه اعتماد ملی