شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

جلال الدین همائی


جلال الدین همائی
● نام و نام خانوادگی : جلال الدین همائی
● تاریخ و محل تولد : ۱۲۷۸ ه.ش - اصفهان
● تاریخ و محل وفات :۱۳۵۷ ه.ش - تهران
● تخصص : شاعر ، مقاله نویس -مصحح-محقق و استاد دانشگاه
● آثار : معروف ترین آثار جلال الدین همائی عبارت است از: تاریخ ادبیات ایران ۱۳۰۸-۹ ،غزالی نامه (شرح حال امام محمد غزالی) ۱۳۱۵ ، تصحیح‌کتاب نصیحه الملوک امام محمد غزالی ۱۳۱۵-۱۷ ، تصحیح مثنوی ولدنامه با مقدمه‌مفصل ۱۳۱۵ ، تصحیح کتاب التفهیم ابوریحان بیرونی با تحقیقات مفصل ۱۳۱۶، تصحیح‌کتاب مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه اثر عزالدین محمود کاشانی ۱۳۲۵، تصحیح معیارالعقول منسوب به شیخ الرئیس ابوعلی سینا درفن جراثقال ۱۳۳۱، مقدمه بر اخلاق ناصرتألیف خواجه نصیر الدین طوسی‌۱۳۳۵ ، مولوی نامه ۱۳۵۶، دهها مقاله تحقیقی به چاپ‌رسیده در مجلات و تألیف چند کتاب درسی دوره دبیرستان .
● زندگی نامه : استاد جلال الدین همائی در سال ۱۲۷۸ ه.ش در اصفهان و در خانواده‌ای فرهنگی به دنیا آمد . پدرش میرزا ابوالقاسم محمد نصیر متخلص به طرب و جدش ملا محمد رضاهمای شیرازی هر دو از شعرا و دانشمندان معروف عصر خود بودند. جلال الدین تحت نظارت پدر دانشمند خود و در خانواده‌ای که کلیه اعضاء آن اهل خط و قلم بودند رشد یافت و از اوان کودکی ملزم به فراگیری ادبیات عرب و حکمت وفلسفه شد. وی در سن ده سالگی منشأت قائم مقام فراهانی،منشأت فرهاد میرزا و منشأت امیر نظام و تاریخ معجم را نزد میرزا عبدالغفار و شاهنامه فردوسی ، کلیات سعدی،منتخب قاآنی و غزلیات محمد خان دشتی را در نزد پدر مطالعه کرد و به اطلاعات فراوانی دست یافت. همائی از سن یازده سالگی به مدت بیست سال در مدرسه نماورد از مدارس قدیم ومعروف اصفهان که مرکز دانش و فرهنگ این شهر بود به کسب علوم اسلامی پرداخت . جلال طی این سالها ادبیات عرب، فقه، اصول، تفسیر، درایه،رجال ، هیئت ،نجوم، استخراج تقویم، فنون ریاضی، طب و فلسفه را در نزد بزرگ‌ترین علما و روحانیون ایران فراگرفت و خود نیز مدتی مدرس بزرگ‌ترین حوزه های علمی و ادبی اصفهان بود. جلال الدین در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی به نظام آموزشی جدید پیوست و ابتدا به تدریس در مدرسه صارمیه اصفهان پرداخت; سپس در سال ۱۳۰۷ به تهران آمد و ازطرف وزارت معارف وقت عهده دار تدریس فلسفه و ادبیات در تبریز گردید. همائی درسال ۱۳۱۰ ه.ش به تهران منتقل شد و در دارالفنون ،دبیرستان نظام و دانشکده افسری به تدریس ادبیات پرداخت. وی پس از تأسیس دانشگاه تهران به این دانشگاه دعوت شد وسالها در دوره دکتری دانشکده های حقوق و ادبیات تدریس کرد و مدتی نیز عضو فرهنگستان ایران بود. استاد همائی دو دوره نیز به دعوت دانشگاههای بیروت و لاهور در این دانشگاهها تدریس نمود که با استقبال محافل علمی این کشورها مواجه شد. در سال ۱۳۵۶ دانشگاه تهران مراسم بزرگداشت این استاد بزرگ تاریخ و فرهنگ ایران را برگزار کرد و در این مراسم نسخه ای از کتاب همائی نامه که به قلم همکاران وارادتمندان استاد تهیه شده بود به او تقدیم گردید. استاد جلال الدین همائی علاوه بر تألیف و تصحیح کتب متعدد شعر هم می‌سرود وبیش از پانزده هزار بیت او در دیوانی گرد آوری شده است. از مشهورترین اشعار او مسجد کبود است که در وصف مسجد کبود تبریز و اظهار تأسف از ویرانی آن سروده است.
منابع : ۱- آرین پور، یحیی: از نیما تا روزگار ما، تهران، انتشارات زوار، ۱۳۷۶ -۲- برقعی ،سید محمد باقر: سخنوران نامی معاصر، (ج ۱)، تهران، ۱۳۲۹ -۳- مصاحب، غلامحسین: دائره‌المعارف فارسی، (جلد سوم)، تهران، شرکت سه
منبع : سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی


همچنین مشاهده کنید