تاریخچه جودو

در نزدیکی کوبه ژاپن در شهر ساحلی میکاز، جیگوروکانو در تاریخ ۲۸ اکتبر ۱۸۶۰ متولد شد. کانو پسر بچه‌ای بود ضعیف‌الجثه و لاغر اندام که دائماً مریض بود و بیماری‌ها یکی پس از دیگری به سراغ او می‌آمدند. کانو برخلاف نظر پزشکش تصمیم گرفت برای بهبود سلامتی خود به ورزش روی آورد و از همان جا کانو یاد گرفت که چگونه مقابل هم سن و سالهای زورگو و گردن کلفت خود دفاع کند.
خانواده کانو در سال ۱۸۷۱ به توکیو نقل مکان کردند. کانو در سن ۱۸ سالگی در مدرسه هنرهای رزمی جوجیتسو در رشته «تن‌جین شینوریو» که یکی از هنرهای رزمی بود، ثبت‌نام کرد. این رشته شامل ضربه زدن و گلاویز شدن می‌شد و به داشتن هارمونی، بیشتر تأکید داشت تا مبارزه کردن.
کانو پس از تحصیل در مدرسه «تن‌جین شینوریو» به مدرسه «کیتوریو» رفت و در آنجا تحت تعلیم «تسونتوشی ایکوبو» قرار گرفت. این زیرمجموعه از «جودبیستو» بسیار نرم‌تر و ملایم‌تر از رشته «تن‌جین شینوریو» بود که در آن بر ضربه‌های آزاد و تکنیک‌های سمبلیک و تکنیک‌های پرتاب کردن تاکید می‌شد. در این زمان کانو به مطالعه جامع در مورد سبک‌های دیگر جوجیتسو، مثل «سکی‌گوشی‌ریو» و «سیگوریو» پرداخت.
کانو اعتقاد داشت در بیشتر ورزشها، به تعلیمات ذهنی و روحی کمتر توجه شده است و این نکته را یک کمبود آموزشی احساس کرد.
کانو در سال ۱۸۸۰ بازنگری تکنیک‌های جوجیتسو را آغاز کرد و دریافت که با ترکیب کردن بهترین تکنیکهای مدارس رزمی مختلف و جمع‌آوری آنها در یک سیستم، می‌تواند یک برنامه تمرینی فیزیکی که شامل مهارتهای ذهنی و روحی نیز شود، پدید آورد. او اعتقاد داشت با حذف فنون خطرناک، سبک حاصل باید حالت مسابقه‌ای و رقابتی داشته باشد.
به این ترتیب کانو در سال ۱۸۸۲ با گردآوری مجموعه بهترین حرکات پرت کردن و زمین زدنِ سبک قدیم جوجیتسو و اضافه کردن حرکاتی که خود مبدع آنها بود و حذف تعدادی از تکنیکهای خطرناک، ورزش جدید خود، «جودو» را معرفی کرد.
او ورزش خود را «کودوکان جودو» نام نهاد. واژه کودوکان متشکل از کان=محل و سالن، دو=مسیر، کو=یادگیری است که در کل یعنی «محل یادگیری مسیر». همچنین جودو از کلمات زیر تشکیل شده است: دو=مسیر و جو= آرام و ملایم، یعنی مسیر آرام و ملایم. کانو مدرسه جودو خود را که کودوکان نام نهاده بود در معبد بودایی «ایشوجی» در توکیو تشکیل داد. برای رقابت بین مدرسه جوجیتسو و جودو، در سال ۱۸۸۶ مسابقه‌ای تدارک دیده شد که در آن دانش‌آموزان جودو به راحتی قهرمان مسابقه شدند که همین مسئله باعث برتری جودو نسبت به جوجیتسو گردید.
تقسیمات و گروه بندیهای مربوط به کودوکان جودو در سال ۱۸۸۷ کامل شد که در آن سه هدف اصلی «تمرینات فیزیکی»، «مهارتهای مبارزه» و «تمرینات روحی» دنبال می‌شد.
با شروع سال ۱۸۸۹، کانو ژاپن را به مقصد اروپا و آمریکا ترک کرد. او به منظور آموزش جودو و شرکت کردن در جلسه اعضای المپیک‌ها سفر کرد.
از سال ۱۸۹۲ به بعد شعبه‌های آموزشی جودو در سراسر دنیا گسترش یافت. در این سال «تاکاشیما شیداچی» یک سخنرانی در خصوص جامعه ژاپن، تاریخچه و گسترش جودو ارائه داد.
دسته بندی حرکات پرتابی جودو در سال ۱۸۹۵ توسط کانو صورت گرفت و در سال ۱۹۰۰ انجمن عالی رتبگان کودوکان تاسیس شد.
آموزش جودو در آمریکا با ورود «گونجی کویزومی» در سال ۱۹۰۷ به خاک آمریکا آغاز شد. سیستم آموزشی جودو کودوکان در سال ۱۹۰۹ با تغییرات بزرگی که متحمل گردید به یک بنیاد رسمی ژاپنی تبدیل گشت. در همان سال جیگوروکانو به عنوان اولین عضو ژاپنی کمیته بین‌المللی المپیک انتخاب شد.
در سال ۱۹۱۰ جودو به عنوان ورزشی که سلامتی در آن حفظ می شود شناخته شد و در سال ۱۹۱۱ به عنوان بخشی از سیستم آموزش ژاپن منظور گردید. در همین سال انجمن ورزش ژاپن،‌ انجمن مربیان جودو کودوکان و مجمع کمربند سیاهان کودوکان تشکیل گردید.
در سال ۱۹۲۰ جودو با تغییراتی در خصوص کاهش ضربات و فنون، به تعداد ۴۰ حرکت پرتابی منجر گردید که فنون حذف شده عبارت از ۸ حرکت مربوط به دسته‌بندی قبلی جودو کودوکان بود.
در سال ۱۹۲۱ سازمان تحقیقات پزشکی جودو تشکیل شد.
شعار کودوکان عبارت است از «حداکثر کارایی - آرامش و بهره دو جانبه» که در خصوص تمرینات تکمیلی روحی، اخلاقی و جنبه‌های غیرمادی در کنار فعالیت فیزیکی جودو تاکید دارد.
بالاترین هدف جودو عبارت از «تکامل فرد به منظور ارزشمند و مفید واقع شدن در جامعه» است. این جنبه غیرمادی جودو رفته رفته پیشرفتهای چشمگیری را کسب کرد و حدود سال ۱۹۲۲ کامل شد. در همین سال سازمان فرهنگی جودو کودوکان تاسیس شد.
در زمان جنگ جهانی دوم جودو شاهد تحولات و توسعه متفاوتی بود چرا که در آن زمان به جای اینکه صرفاً با هدف ورزشی آموزش داده شود، تبدیل به یکی از فنون جنگی گردید که برای کماندوها و نیروهای ویژه آموزش داده می‌شد. جودو برای اولین بار در المپیک ۱۹۶۴ توکیو به این بازیها پیوست. از ۱۶ مدال تدارک دیده شده، ژاپن موفق به کسب سه مدال طلا و یک نقره شد.
در المپیک ۱۹۶۸ مکزیکو، جودو از مسابقات المپیک حذف شد اما در بازیهای ۱۹۷۲ مونیخ دوباره به المپیک بازگشت. جودو در حین پدیدار شدن و پیشرفت و توسعه خود، شاهد دو تغییر عمده بود که یکی در خصوص وزنها بود. ابتدا تفاوت وزن جودوکاران با هم، مورد توجه قرار نمی‌گرفت و به طور مثال مبارزه دو نفر که از لحاظ تکنیک با هم برابری می‌کردند در نهایت منجر به پیروزی شخص سنگین وزن می‌شد. این مسئله مورد انتقاد بسیاری قرار گرفت که در نتیجه گروههای وزنی به وجود آمدند که ابتدا سه گروه وزنی بود و بعدها به پنج گروه افزایش یافت.
کانو در رشته جودو موفق به اخذ مدرک دکترا شد و درجه معادل دان دوازدهم که فقط به بالاترین مقام‌های این رشته اعطا می‌شود به وی اعطا شد.
او بعد از تلاشهای بی‌ وقفه خود در جهت توسعه و گسترش جودو در دنیا سرانجام در ماه مه ۱۹۳۸ به علت بیماری ذات‌الریه درگذشت.

منبع : سایت پارس اسپورت