۲۷ سپتامبر سال ۲۹۵ ـ درد سر سازی یک شاهزاده ساسانی برای میهن!

دولت ساسانیان ایران در اواخر دهه قرن سوم میلادی دچار دردسر سازی یک شاهزاده جاه طلب به نام تیرداد پسر خسرو شده بود که تایید امپراتور وقت روم را برای پادشاهی خود بر ارمنستان به دست آورده بود. نرسی ساسانی شاه وقت ایران برای دستگیری و محاکمه تیرداد به جرم خیانت به وطن، به ارمنستان نیرو فرستاد و تیرداد به رم فرار کرد و دولت روم را بر ضد وطن خود برانگیخت. دولت ایران که چنین دید به دولت روم اعلان جنگ داد. سنای روم هم به نوبه خود در جلسه ۲۷ سپتامبر سال ۲۹۵ پیشنهاد جنگ با ایران را تصویب کرد. متعاقب ابلاغ این مصوبه به دولت، دیوکلتیانوس (دیوکلتیان) امپراتور وقت روم سپاهی به فرماندهی «گالریوس» داماد خود به جنگ ایران فرستاد. این سپاه ۲۶ ژوئیه ۲۹۷ میلادی در نزدیکی فرات (محلی میان جنوب ترکیه و شمال سوریه امروز) از ایران شکست خورد و گالریوس به آنتیوک فرار کرد و از سوی امپراتور روم توبیخ شد و قول جبران داد. این سومین نبرد ایران و روم در زمان سلطنت نرسی بود.
گالریوس بعدا با طرح نقشه و با یک نیروی زبده و ویژه و پس از عبور از کوهها (کوههای جنوب ترکیه و شمال عراق امروز) خود را به اردوگاه نرسی رسانید و در یک شبیخون همسر و فرزندان کوچک او ازجمله دخترانش را اسیر کرد که نرسی برای پس گرفتنشان مجبور به دادن امتیاز و امضای قرارداد صلح شد. نرسی پس از دادن این امتیاز از عمل خود احساس پشیمانی کرد، بیمار شد و به نفع پسرش هرمز ار سلطنت کناره گیری کرد.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز