ملیله‌کاری ، استان زنجان

از دیگر صنایع دستی كه جنبه‌ هنری نیز دارد، ملیله‌كاری است. پیشینه صنعت ملیله‌كاری در زنجان به قرن دهم هجری قمری باز می‌گردد.
این صنعت دارای فنی بسیار پیچیده و ظریف است. استادكار پس از ذوب شمش نقره، فلز آب‌‌شده را از قالب مخصوص می‌گذارند و به این ترتیب،‌ مفتول‌‌هایی نقره‌ای به قطر یك سانتی‌متر ساخته می‌شوند. این مفتول‌ها بار دیگر ذوب می‌شوند و با گذرانده شدن از قالبی دیگر، این بار، سیمی به قطر حدود یك میلی‌متر ساخته می‌شود. سپس با وسیله‌ای به نام سیم‌كش، مفتول‌ها را نازك‌تر و ظریف‌تر می‌كنند و برای ملیله‌كاری آماده می‌سازند.
قالب ملیله موردنظر از تخته و موم تهیه می‌شود. سیم‌های نقره‌ای را در قالب انتخاب‌شده می‌نشانند و طرح‌های متنوع و پیچیده می‌آفرینند. روی طرح‌ها را با اندودی از براده مس می‌پوشانند و آن را حرارت می‌دهند تا تارهای نقره به همدیگر متصل شوند. پس از زدودن ناخالصی‌ها كه با تیزاب انجام می‌گیرد، ملیله‌ها با خاك‌اره صیقل داده می‌شوند.
زمینه ملیله‌كاری بسیار گسترده است و معمولاً ظرف‌های چای‌خوری و شربت‌خوری، قلمدان، دسته‌ چاقو، جعبه لوازم آرایش و لوازم متعدد زینتی دیگر را در بر می‌گیرد. این ساخته‌ها چنان زیبا هستند كه امروزه به مجموعه‌های هنری خصوصی و خانه‌های ثروتمندان و مردم اهل ذوق در سرتاسر جهان راه یافته‌اند. ناگفته نماند كه ملیله‌های ساخت زنجان در بازار صنایع دستی اصفهان با شهرت خاصی به مشتریان داخلی و خارجی عرضه می‌گردند.
در استان زنجان صنایع دستی دیگری مشتمل بر : گلیم‌بافی، جاجیم‌بافی، تهیه كلاه نمدی و كفش‌های چرمی زنانه و مردانه، دوخت گیوه، تولید ظرف‌های مسی، شانه‌تراشی، قاشق‌سازی، منبت‌كاری، نمدمالی، سیدبافی، منجوق‌دوزی، گلدوزی و گیوه‌دوزی نیز رایج است.