دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا

برگی از تاریخ(۳۰فروردین) (۲)


برگی از تاریخ(۳۰فروردین) (۲)
● تولد ژرژ لویی بوفون
۳۰۰سال پیش درچنین روزی در سال۱۷۰۷میلادی ، «ژرژ لویی بوفون» طبیعی دان و نویسنده فرانسوی متولد شد.
این محقق اروپایی بیشترایام عمرخود را صرف تحقیق علمی كرد و كتاب تاریخ طبیعی را در۴۴جلد تألیف كرد. این كتاب مجموعه ای ازاطلاعات علمی با ارزش درباره تاریخ طبیعی است كه به سبكی ساده نگاشته شده است.
وی بیشتر عمر خود را صرف تحقیقات علمی كرد و نتایج این مطالعات را در كتاب تاریخ طبیعی در ۳۶ جلد تالیف نمود.
این كتاب مجموعه‏ای از اطلاعات علمی، تاریخ، زمین، گیاهان و جانوران و سنگ‏ها است و به سبكی ساده نوشته شده است. گرچه طرح این دائرهٔ المعارف از بوفون بود اما در واقع با همكاری گروهی از دانشمندان و نویسندگان تحت نظارت وی نوشته شد. در واقع مدیریت بوفون در باغ سلطنتی پاریس و در اختیار داشتن مجموعه‏هایی از موزه تاریخ طبیعی باعث شد تا نقشه این طرح عظیم ریخته شود. بوفون در این مجموعه ابتدا درباره روش مطالعه و بحث پیرامون تاریخ طبیعی سخن گفته و آن‏گاه در موضوع نظریه خود درباره زمین و سپس تاریخ طبیعی انسان مطالبی مطرح می‏نماید و از جلد چهارم مطالعه جانوران آغاز می‏شود. مطالب ۱۱جلد بعدی به زندگی چهارپایان اختصاص دارد. ده جلد از این كتاب نیز به پرندگان و یازده مجلد آخر به كانی‏ها و سنگ‏ها پرداخته است. بوفون در سال ۱۷۵۳م به عضویت آكادمی علوم فرانسه پذیرفته شد و این به خاطر كامیابی و موفقیت وی در ارائه مجموعه تاریخ طبیعی بود. بوفون در سال‏های پایانی عمر شهرتی فراوان كسب كرد به طوری كه به پاسداشت مقام علمی وی، در زمان حیاتش مجسمه‏ای از وی ساختند و در محلی نصب كردند. وی آنچنان مورد تحسین و تشویق در سراسر اروپا قرار گرفت كه برخی وی را "ارسطوی فرانسه" نامیدند.
بوفون درسال۱۷۵۳میلادی درمراسمی به عضویت اكادمی علوم فرانسه پذیرفته شد و نطق او دراین مراسم به نام «گفتاردرسبك» مشهورشد.
ژرژ لویی لوكلر كنت دو بوفون سرانجام در چهاردهم اوت ۱۷۷۸م در شصت و نه سالگی درگذشت.
● استقلال بلژیک
۱۶۸ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۳۹ میلادی ، بر اساس معاهده لندن کشور بلژیک به عنوان یک پادشاهی مستقل مطرح گردید . پایتخت آن بروکسل است .
بلژیک کشوری کوچک، صنعتی، با تراکم جمعیت بالا و دارای منابع طبیعی اندک است. در مرکز و شمال، خاک در مجموع حاصلخیز است و آب و هوا موجب بازدهی بالایی از گندم، چغندر قند، چمن و علوفه است. فلز کاری، که در اصل بر اساس ذخایر کوچک مواد معدنی در آردن بود مهمترین صنایع است.
منسوجات، مواد شیمیایی، سرامیک،شیشه ولاستیک نیز جایگاه مهمی دارند ولی به غیر از زغال سنگ، تقریبا تمامی مواد خام مورد نیاز صنایع اکنون باید وارد شود. مشکلات اقتصادی دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ انعکاسی از نقسیم زبانی بلژیک بوده است.
پادشاهی بلژیک کشوری است در غرب اروپا قرار دارد. نمایندگان متشکل است از ۲۱۲ عضو که برای دوره‌ای چهار ساله با رأی تمامی افراد بالغ تحت سیستم تعیین تعداد نمایندگان به نسبت جمعیت هر منطقه انتخاب می‌شوند.
مجلس سنا ۱۸۲ عضو دارد، ۱۰۶ نفر مستقیما انتخاب می‌گردند. ۵۰ نفر منتخب شوراهای محلی هستند، ۲۵ نفر را اعضای مذکور انتخاب می‌کنند و به علاوه ولیعهد.
پادشاه شخصی را به نخست وزیری انتصاب می‌کند که از پشتیبانی اکثریت در مجلس نمایندگان برخوردار است و بر اساس توصیه نخست وزیر دیگر اعضای کابینه را نیز انتصاب می‌کند.
● درگذشت لویی پاستور
۱۱۲سال پیش درچنین روزی در سال۱۸۹۵میلادی ، «لویی پاستور» شیمیدان فرانسوی ازخدمتگزاران بشر، دارفانی را وداع گفت.
لویی پاستور در سال ۱۸۲۲ میلادی در شهر دول فرانسه متولد شد. در دوران تحصیلی بیشتر علاقه اش معطوف به نقاشی بودولی با این حال مرتبا در جلسات درس دوما، شیمیدان فرانسوی شركت می كردو در آتش اشتیاق فرا گرفتن مباحث شیمی می سوخت.مسلما پیدایش این میل و تشدید آن بر اثر نفوذ كلام و قدرت بیان سخنان الهام بخش دوما بوده است،پس از پایان دوران تحصیلی، پاستور اولین رساله علمی خود را منتشر كرد. این رساله از لحاظ تحقیقات علمی چنان با ارزش و جالب بقود كه استعداد فوق العاده او را بر جهان علم مكشوف ساخت.موضوع رساله تحقیق در باره ی بلورهای اسید تارتریك بود كه چند سال قبل از آن میچر لیش، همین بلورهای اسید تار تریك را مورد مطالعه قرار داده و اظهار داشته بود كه همگی با هم مشابه و یكسان هستند،اما پاستور كه در این موقع جوانی بیست و شش ساله بود و هیچ گونه معروفیتی نداشت از اعلام كشف خودنهراسید و نزد بیو،فیزیكدان فرانسوی ر فت تا مسئله ی اختلاف بلورهاو خواص آنها را در برابر دیدگان شیمیدان سالخورده و عالی مقام تكرار كند. بیو اصالت و صحت نظرپاستور جوان را تصدیق كرده و پس از آن مدال انجمن سلطنتی به وی اعطا كرد.
لویی درپایان تحصیلات مقدماتی درپاریس چندسالی را با معلمی گذراند و در۲۷سالگی موفق به كسب درجه دكتری دررشته علوم شد و ازهمان زمان با سمت استاد شیمی مشغول تدریس شد.
و همزمان با آن مدیریت تحقیقات علمی دانشسرای پاریس را نیزبه عهده گرفت. پاستوردرباره تخمیرو بیماریهای كرم ابریشم و همچنین امراض مُسری بویژه هاری نظریه های جدیدی ارائه كرد.
و دراین موارد به كشفیاتی بزرگ دست یافت. پاستوردررفع بیماریهای عفونی و مبارزه با میكروبها هم موفقیت های بزرگی كسب كرد.
در سال ۱۸۸۰ لویی پاستور برای ایمن سازی مرغان علیه وبا ، كه در یك همه گیری ،۱۰%طیور فرانسه را از بین برده بود ، روشی ابداع كرد . او باكتری ایجاد كننده این بیماری را جداسازی كرد و با كشت شكل ضعیف شده و تلقیح آن به مرغان ، آنها را نسبت به حمله مرگبار بیماری ایمن ساخت .
درسال ۱۸۸۱ ، پاستور با روی آوردن به سیاه زخم ،كه از بیماریهای گاو و گوسفند است، باسیل آنرا جدا كرد . اواین باكتری را در دمایی بالاتر از دمای بدن حیوان كشت داد تا مایعی برای تلقیح تهیه كند كه موجب حمله خفیف سیاه زخم در جانور شود ، و حیوان را برای روزی كه دچار حمله شدید بیماری می شود ، ایمن سازد .
این شیمیدان محقق اصول معالجه بیماریها و طریقه درمان امراض را تغییر داد و پایه های جدیدی دراین زمینه ها بنا نهاد. گفتنی است كه به پاس قدردانی اززحمات پاستوردولت فرانسه درسال۱۸۸۸میلادی انستیتوپاستوررا بنام وی نامگذاری كرد. این مركزبزرگترین مركزتحقیقاتی طبی است و دراكثركشورهای جهان شعبه دارد.
● درگذشت كاشف رادیوم دریك حادثه خیابانی

۱۰۱ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۰۱ میلادی ، دكتر پیركوری ، فیزیكدان فرانسوی كه به اتفاق همسرش رادیوم و پلونیوم را كشف كرد و به فیزیك اتمی اهمیت تازه داد در یك حادثه خیابانی در پاریس كشته شد.
وی ۱۵ ماه مه سال ۱۸۵۹ در همین شهر به دنیا آمده بود . دكتر كوری پس از فراغت از تحصیل ، كار در آزمایشگاه و تحقیق و تدریس را در پیش گرفته بود . وی نخست روی كریستالوگرافی و سپس مغناطیس به تحقیق پرداخت و در مبحث مغناطیس قانون كوری را در رابطه تاثیر حرارت بر خاصیت مغناطیس نوشت.
آقای‌ دكتر «پیر كوری» نیز كه‌ بسیار دلباخته‌ علوم‌ تحقیقاتی‌ بود، یك‌ روز در دفترچه‌ خاطرات‌ خود نوشت: «اهل‌ علم‌ در میان‌ زنان‌ كمتر وجود دارد، شاید هم‌ اصلاً وجود نداشته‌ است» اما بعد از آشنایی با مادام کوری عقیده اش عوض شد .
مادام کوری در ۱۸۶۷ در ورشو زاده شد . او دختر ، زن و شوهر معلمی ، به نام اسكلودفسكا بود، بعد از دوره دبستان برای تحصیل به پاریس رفت . در ۱۸۹۵ با یك استاد شیمی و فیزیك خود ازدواج کرد .
سرانجام پیر کوری با كمك همسرش در سال ۱۸۹۸ موفق به كشف رادیوم و سپس پلونیوم شد . جایزه نوبل فیزیك سال ۱۹۰۳ به این زن و شوهر دانشمند داده شد.
● درگذشت دكترعباسعلی خواجه نوری پدر آمار ایران
۱۴ سال پیش درچنین روزی در سال۱۳۷۲ه.ش ، دكترعباسعلی خواجه نوری محقق علم آمارو بنیانگذار روش نمونه گیری آماری درایران بدرود حیات گفت.
وی فارغ التحصیل رشته مهندسی ازدانشكده كشاورزی و كارشناسی ارشد آمارتجربی ازدانشگاه كاروانیای شمالی و دكتری آمار ازدانشكده علوم پاریس بود.
بیشتر مردم با كلمه آمار, به مفهومی كه برای ثبت و نمایش اطلاعات عددی به كار می رود آشنا هستند تعداد بیكاران, قیمت روزانه سهام در بازار بورس, كارمزد حمل كالا در ۱۵سال گذشته, جمعیت نواحی جنوب تهران, مثالهایی از این مفاهیم هستند.
ولی این مفهوم منطبق با موضوع اصلی آمار نیست. آمار, عمدتاً با وضعیت هایی سر و كار دارد كه در آنها وقوع یك پیشامد به طور حتمی قابل پیش بینی نیست.
دكترخواجه نوری درمشاغل پژوهشی، آموزشی و مشاوره دراموراجرایی وزارتخانه های مختلف فعالیت گسترده ای داشت و درسال۱۳۴۵شمسی مؤسسه آموزش عالی آماررا تأسیس كرد.
ازاستاد خواجه نوری تألیفات متعددی باقیست كه روشهای مقدماتی آمار، با همكاری چند تن ازكارشناسان آمار، احتمال مقدماتی، روش تحقیق، آمارریاضی چند متغیری و آمارپیشرفته و بیومتری ازآن جمله اند.
● درگذشت دكتركلیم صدیقی
۱۱ سال پیش درچنین روزی در سال۱۳۷۵ه.ش ، «دكتركلیم صدیقی» متفكر، نویسنده و سیاستمدارمسلمان انگلیسی درگذشت.
او درپایان دوره تحصیلات عالی به روزنامه نگاری پرداخت و تا معاونت سردبیری روزنامه پرشمارگاردین ارتقا یافت. دكترصدیقی مدیریت انستیتومسلمانان انگلیس را به عهده داشت و همواره برای ایجاد وحدت میان فرق اسلامی تلاش می كرد. وی درسال ۱۹۹۱ میلادی پارلمان مسلمانان انگلیس را به منظورهماهنگ كرن فعالیتهای مسلمانان این كشوربا۱۵۰عضو پایه ریزی كرد. دكتركلیم صدیقی ازانقلاب اسلامی ایران پشتیبانی می كرد و این انقلاب عظیم را تجسم آرمانهای مسلمانان می دانست. مراحلی ازانقلاب اسلامی آخرین اثرمنتشرشده ازاین مسلمان مبارزو متفكراست.

پی نوشت :
۱-بحار الانوار:ج ۴۵
۲- قلائد النحور :ج ربیع الثانی
۳- روضهٔالصفا و ناسخ التواریخ و قلائد النحور :ج ربیع الثانی
۴-قلائد النحور :ج ربیع الثانی
منابع :
۱- مهر
۲- صداوسیما
۳- روزنامک
۴- ویکی پدیا
۵- رشد
۶- سایت هوا
۷- تاریخ دولتهای اسلامی و خاندان حکومتگر ج ۱
۸- سایت فرهنگی آلبانی
۹- سایت میراث آریا
۱۰- سایت پایگاه جامع اطلاعاتی پزشکان ایران
۱۱- خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)
۱۲- سایت سوال
۱۳- سایت مبلغ
۱۴- سایت مرجع مشاوره و روانشناسی خانواده
۱۵-سایت پایگاه خبری هنر ایران
۱۶- سایت اطلاعات
۱۷- سایت زنان
۱۸- persianarchive
۱۹- hums.ac
۲۰- سایت هوا
۲۱- سایت مطالعات شیعه شناسی
منبع : تبیان


همچنین مشاهده کنید