مامی نخستین زن سیاهپوست دارنده اسکار

هاتی مك دانیل Hattie Mcdaniel (۱۸۹۵-۱۸۵۲) هنرپیشه آمریكایی _ آفریقایی نخستین زن سیاهپوستی بود كه به خاطر نقش مامی (Mammy) (لقبی كه به لَلِه و یا خدمتكاران سیاهپوست آن زمان می دادند) در فیلم «بر باد رفته» موفق به دریافت جایزه اسكار شد.
اغلب نقش هایی كه او در آنها بهتر ظاهر می شد نقش خدمتكار بود و به علت این نقش آفرینی هایش بسیار معروف شده بود. اگرچه در بین سال های ۱۹۳۰ تا ۱۹۴۰ تعداد هنرپیشه های زن سیاهپوست افزایش یافته بود اما او طرح و نمونه اولیه از یك خدمتكار سیاه چاق بود كه به همین علت او بسیار محبوب و مشهور شد. قبل از جنبش ها و فعالیت ها در مورد حقوق مدنی در سال ۱۹۶۰ در صنعت فیلم سازی آمریكا موقعیت و فضا برای بازیگران خوب و بااستعداد بسیار خسته كننده و محدود بود.
هاتی مك دانیل در ۱۰ ژوئن سال ۱۸۹۵ در شهر ویچیتا در ایالت كانزاس به دنیا آمد و در شهر دنور ایالت كلورادو بزرگ شد. او در یك خانواده ۱۵ نفری پرجمعیت بزرگ شد.
«هاتی» همچنین نخستین زن سیاهپوستی بود كه در رادیو آواز خواند. او نخستین بار در یك شوی سیار كه توسط سیاهپوست ها انجام می شد در سن ۱۳ سالگی كارش را آغاز كرد. در این نمایش ها بازیگران دور دهان و چشمان خود را با رنگ سفید می كردند، انواع كلاه گیس ها را به سر می گذاشتند و پایكوبان انواع آهنگ ها و جوك ها را برای تماشاچیان اجرا می كردند.
او همچنین استعداد خود را در نمایش هایی كه در مدرسه اش اجرا می شد نیز نشان داد و برنده مدال طلا برای رسیتال یا تكنوازی شعر شد اما مجبور شد برای شركت در یك تور نمایشی مدرسه را ترك كند و با آنان عازم سفر شود و بعد از آن مجدداً با یك تور موزیكال دیگر همكاری كرد.
در سال ۱۹۲۴ او وارد مركز رادیویی «دنور» شد و به عنوان یكی از ترانه سراهای با ذوق آن زمان شناخته شد.
«هاتی مك دانیل» در بیش از ۳۰۰ فیلم بازی كرد و درخشان ترین حضور او در سال ۱۹۳۹ در فیلم بر باد رفته بود كه برنده جایزه اسكار شد. در این فیلم هیچ خبری از تملق و چاپلوسی خدمه خانه دیده نمی شود برعكس او در ظاهر یك خدمه چاق و اخمو كه در عین حال قلبی بسیار مهربان دارد ظاهر می شود.
بعد از اینكه سازمان حقوق مدنی نسبت به نقش او در فیلم برباد رفته اعتراض كردند، او گفت: چرا باید برای ایفای نقش یك خدمتكار در یك فیلم كه در ازای آن هفته ای هزار دلار بگیرم اعتراض كنم در حالی كه اگر می خواستم به تنهایی به عنوان یك خدمتكار در خانه های مردم كار بكنم تنها هفته ای ۷ دلار می توانستم بگیرم. بعد از اینكه شاهكار سلزنیك (Selznick) روی صحنه رفت مقام و شهرت هاتی مك دانیل افزایش پیدا كرد. در این فیلم او در مقابل یك بازیگر سفیدپوست بازی می كرد و همین امر باعث شد بینندگان سیاهپوست دوباره در مقابل او قرار بگیرند و او در جواب انتقادهایی كه از او می كردند گفت: ترجیح می دهم كه در نقش یك خدمتكار بازی كنم تا اینكه یك خدمتكار باشم. از نقش (Mommy) در فیلم بر باد رفته استفاده شد و الگویی شبیه به آن در كارتون تام و جری نیز ساخته شد. او در مورد شخصیت خود می گوید: همیشه دوست داشتم نقشی متفاوت و منحصر به فرد را ایفا كنم و بالاخره موفق شدم.
هاتی مك دانیل چهار بار ازدواج كرد اما هرگز فرزندی نداشت. او در سن ۵۷ سالگی در سال ۱۹۵۲ بر اثر سرطان سینه در سن فرناندوی كالیفرنیا چشم از جهان فرو بست.
او آرزو داشت كه در قبرستان هالیوود در سانتامونیكا دفن شود، جایی كه دیگر ستارگان سینما در آنجا مدفون بودند اما به دلیل اینكه او سیاهپوست بود این اجازه را ندادند. تبعیض نژادی چیزی بود كه او در دوران حیات و حتی بعد از مرگ نیز تجربه اش كرد.
او در حرفه و شغل خود پیشگام و طلیعه دار بود و تمام تلاش خود را كرد تا بتواند راهی را به سوی سینما و حرفه بازیگری برای دیگر هم نژادی های خود باز كند.

مهسا مقدمی

منبع : روزنامه ایران