سهم ناچیز ایران از توریسم ورزشی

ورزشی، یکی از حوزه‌های پراهمیت صنعت گردشگری در دنیاست که به مانند بسیاری از بخش‌های این حوزه در ایران مقوله‌ای نوپاست و هنوز بسیاری از افراد از جایگاه این حوزه در صنعت گردشگری بی‌اطلاعند.
براساس اطلاعات موجود درآمد کشورهای پیشرفته جهان از محل توریسم ورزشی سالانه چیزی بیش از ۲۰ میلیارد دلار است اما ایران با وجود جاذبه‌های بی‌نظیر گردشگری و طبیعی و داشتن آثارتاریخی چندین‌هزار ساله، تاکنون بهره ‌چندانی از این حوزه نبرده است.
تلاش کشورها برای تصاحب میزبانی این مسابقات البته بی‌اجر نمی‌ماند و منافع بی‌شماری را در حوزه‌های مختلف نصیب آنان می‌کند به‌گونه‌ای که پس از جام‌جهانی ۲۰۰۶ آلمان، گفته می‌شود حدود ۱۱ میلیارد دلار، درآمد از این میزبانی نصیب ژرمن‌ها شده و در کنار ۱۱ شغلی که در این بخش فعال بوده، ۴ شغل جدید نیز ایجاد شده است.
این مثال به‌تنهایی نشانگر این است که نباید از تاثیر برگزاری مسابقات این‌چنینی در رونق و پیشرفت این حوزه در صنعت گردشگری به‌راحتی گذشت.
در کنار تاثیرات گردشگری ورزشی برصنعت گردشگری نکته دیگری که در این میان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، تاثیر ورزش و گردشگری بر اقتصاد کشورهاست. برگزاری تورنمنت‌های ورزشی در سطح بالای بین‌المللی آوردن تحولات عظیم اقتصادی، ورزشی، فرهنگی و اجتماعی برای کشور میزبان به ارمغان می‌آورد و این موضوع به حدی برای دولتمردان کشورهای توسعه یافته و مترقی دارای اهمیت است که برای به‌دست‌آوردن میزبانی رقابت‌های بین‌المللی نظیر المپیک، جام‌جهانی و... به انواع راه‌ها و روش‌ها متوسل می‌شوند.
با برگزاری مسابقات مختلف در دنیا علاقه‌مندانی برای شرکت در این مسابقات به کشور میزبان سفر می‌کنند که این خود موفقیتی اقتصادی برای آن کشور شمرده می‌شود البته مزایای دیگری نیز وجود دارد و اینکه در این رویداد گردشگران با فرهنگ و قابلیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری کشور میزبان آشنا شده و این موضوع باعث تبادل فرهنگی میان کشورهای مختلف می‌شود.
● موانع توسعه توریسم ورزشی در ایران
توسعه توریسم ورزشی علاوه برموانع موجود در دیگر بخش‌های توسعه گردشگری موانع مخصوص به خود نیز دارد، از مهم‌ترین مشکلات این حوزه نداشتن برنامه استراتژیک برای توریسم ورزشی کشور با توجه به قابلیت‌های کشور است.
یکی دیگر از مشکلات توسعه توریسم ورزشی، عدم توانایی در برگزاری تورنمنت‌های بزرگ ورزشی نظیر المپیک، جام‌جهانی و بازی‌های آسیایی است.
● ورزش‌های بومی و توریسم ورزشی
تاکید بر ورزش‌های بومی می‌تواند یکی از مزیت‌های ایران برای توسعه توریسم ورزشی خود محسوب شود چنانچه امروزه تلاش مسوولان و برنامه‌ریزان ورزشی دنیا نیز بر تخصصی‌ترکردن رشته‌ها و بومی‌سازی آنهاست. ایران نیز به‌دلیل داشتن ورزش‌های مختلف بومی و سابقه متمادی در این ورزش‌ها می‌تواند با معرفی این ورزش‌ها برای ورود به المپیک زمینه توسعه توریسم ورزشی خود را فراهم آورد. همان‌طور که بسیاری از مسابقاتی که در المپیک به‌عنوان رشته ورزشی مطرح می‌شود، بازی‌های بومی و محلی کشورهای مختلف است.در این راستا برخی از کشورها نیز با توجه به پتانسیل‌های ورزشی موجود در کشورشان اقدام به ایجاد مراکز ورزشی خاص برای گسترش رشته‌های بومی کرده‌اند و از این طریق درآمد سرشاری را نصیب کشور خود می‌کنند.
● راهکارهایی برای جذب توریست ورزشی
ایران در کنار جاذبه‌های گردشگری و تاریخی، پتانسیل‌های لازم برای راه‌اندازی مکان‌های مختلف و ایجاد سایت‌های مجهز ورزشی را در سطح مناسبی داراست که باید با ایجاد و فراهم‌آوردن زیرساخت‌ها در نواحی مختلف کشور، مجتمع‌های گردشگری ورزشی و اردوهای مناسب ساخته شود.
یکی دیگر از راهکارهای پیشرفت ایران در این حوزه تبلیغات و معرفی ایران به ورزشکاران کشورهای خارجی از طریق ورزشکاران ایرانی است که برای حضور در مسابقات بین‌المللی به کشورهای دیگر سفر می‌کنند.
در این میان از نقش آژانس‌های مسافرتی نیز نباید غافل شد چراکه آژانس‌های مسافرتی می‌توانند با برگزاری تورهای گردشگری ورزشی، گردشگران بسیاری را به کشور جذب و به رونق این حوزه کمک کنند، در حال حاضر از دو هزار آژانس فعال در کشور تنها حدود ۲۲ آژانس‌ مسافرتی در این حوزه فعالیت می‌کنند.
● کشورهای فعال در توریسم ورزشی
کشورهای اسپانیا، استرالیا، آمریکا و فرانسه، ازجمله کشورهای موفق در حوزه گردشگری ورزشی هستند، در آسیا نیز کشورهایی مانند امارات و ترکیه حضور در این عرصه را تجربه کرده و البته در همین زمان کوتاه نیز درآمدهای خوبی هم داشته‌اند.
چنانچه در ترکیه سرمایه‌گذاری‌های خوبی در زمینه ایجاد اردو‌های ورزشی انجام شده و ترکیه مقصد خوبی برای ایجاد اردوهای تیم‌های ورزشی محسوب می‌شود.
در ایران نیز می‌توان با استفاده از پتانسیل‌های موجود شرایط و فضای مناسب را برای این موضوع فراهم کرد همان‌طور که بسیاری از تیم‌های ورزشی مانند تیم‌های فوتبال، اردوهای خودشان را در فصول مختلف در کشورهای مختلف برگزار می‌کنند، ایران نیز به‌دلیل داشتن آب و هوای متنوع می‌تواند این امکان را در اختیار بسیاری از تیم‌های آسیایی و اروپایی قرار دهد تا آنها بتوانند اردوهایشان را در ایران برگزار کنند البته این موضوع زمانی در ایران تحقق می‌یابد که زیرساخت‌های لازم در این زمینه در کشور مهیا شود.

مریم امیری

منبع : روزنامه تهران امروز