سیستم روغنکاری قطعات

در زمان کارکرد موتور در حال حرکت و اصطکاک هستند. بنابه اصل اصطکاک هر گاه دو جسم به هر گونه ای با یکدیگر تماس داشته و با همدیگر کار کنند در اثر اصطکاک، تولید گرما خواهند کرد که در نتیجه منبسط می گردند، برای خنثی کردن این اصطکاک و گرما بین قطعات متحرک موتور را باید روغن کاری کرد تا از ساییدگی و فرسودگی قطعات جلوگیری شود و ضمن روانکاری، خنک نیز بشوند. روغن از نظر غلظت که در بقای و دوام قطعات نقش مؤثری دارد، دارای درجات مختلفی است که کارخانه های سازند روغن انداز درجات غلظت (ویسگوزینه) را روی بدنه خارجی قوطی روغن ذکر می کنند. روغن ها را از نقطه نظر درجط غلظت به درجات ۱۰ـ ۲۰ـ ۳۰ـ ۴۰ ـ ۵۰ شماره گذاری کرده اند طبیعتاً روغن ۲۰ از روغن ۱۰ غلیظ تر و روغن ۳۰ از روغن ۲۰ غلیظ تر و الی آخر. روغن شماره ۱۰ بیشتر در دستگاه های هیدرولیک اتومبیل و یا صنعت مورد مصرف دارد. بین این روغن ها دو نوع روغن از نظر مصرف عمومی بیشتر از سایر روغن ها مورد استفاده موتورها قرار می گیرند، که آنها را روغن زمستانی با درجه غلظت ۳۰ و روغن تابستانی با درجه غلظت ۴۰ می شناسیم، بطور مثال اگر در زمستان از روغن تابستانی استفاده شود به دلیل سفت بودن یا زیادی غلظت، فشار روغن موتور بالا رفته و برعکس اگر در تابستان از روغن زمستانی استفاده شود، فشار روغن پایین خواهد آمد که در موتورها به وسیله درجه فشارسنج روغن نشان داده می شود. هر دو این واکنش ها در حالت کلی به ضرر موتور خواهد بود، از انواع دیگر روغنهای مورد استفاده در اتومبیل می توان روغن ترمز و اسگازین، گریس، والوالین را نام برد. همیشه روغن را در کارتر اتومبیل، باید از دو جهت، مقدار یا اندازه و درجه غلظت تحت کنترل قرار داد. اگر روغن موتور کم باشد سوختن و یا حداقل نیم سوز شدن قطعات حتمی است و اگر از نظر غلظت دارای درجه پایین تری باشد فشار روغن موتورپایین تر از حد معمول خواهد بود. چون سنجش غلظت روغن بستگی به تجربه انفرادی شخص دارد، لذا لازم است که تفاوت غلظت بین روغن کهنه و روغن تازه به وسیله لمس کردن با دست احساس شود و در هر بار تعویض روغن به مسأله فوق توجه کامل شود، روغن در اثر کار کردن چسبندگی خود را از دست داده و رقیق تر گردیده که در نتیجه باید آن را تعویض کرد، عمر روغن بستگی به کارکرد موتور دارد. برای کنترل سطح روغن موتور اتومبیل که حتماً باید در یک سطح صاف و هموار اندازه گیری شود، از خط کش فلزی مدرجی که به نام درجه روغن یا گیج معروف است استفاده می شود. در قسمت نزدیک به انتهای این خط کش معمولاً از دو حرف F، L که به ترتیب نماینده کلمات فول یا تکمیل بودن و لیتل یا کم بودن سطح روغن در موتور می باشد بهره گرفته و در زمان بازدید از چگونگی سطح و وضع روغن در موتور آگاهی پیدا می کنیم، بهترین مکان اندازه گیری سطح روغن که جنبه بین المللی دارد سطوح ساخته شده از بتون آرمه پمپ بنزین های سراسر جهان می باشد. به دلیل اینکه محل مسطحی می باشد. البته اتومبیل هایی که عهده دار انجام امور حمل و نقل عمومی هستند مانند: اتوبوس، مینی بوس، تاکسی، وانت، کامیونهای باری و ماشین آلات سنگین از قبیل لودر ـ بولدوزر ـ گریدر و بیل مکانیکی چون بیشتر کار می کنند، غیر از اینکه در زمان شروع به کار خود باید روغن از نظر مقدار و غلظت کنترل شود و در میان کار نیز کیفیت روغن از همه نظر مورد بازدید قرار گیرد، برای تعویض روغن لازم است که موتور مقداری حرارت ملایم داشته باشد تا همه روغن بتواند به راحتی تخلیه شود استفاده از زدن تک استارت در زمان تعویض روغن بنابه دلایلی که بعداً ذکر خواهد شد کار صحیحی نمی باشد.
اصول کلی لزوم و خواص روغن در موتور
ـ خاصیت روغنکاری
در اولین مرحله اهمیت روغن از نظر وظیفه چرب کنندگی و روانکاری قطعات در حین کار می باشد.
ـ خاصیت خنک کنندگی
در عین حالی که از ساییدگی قطعات جلوگیری می نماید خنک کردن آنان نیز از وظایف کلی روغن می باشد، بدین ترتیب که پس از گردش در مابین قطعات به کارتر برگشته و حرارت خود را پس می دهد.

منبع : روزنامه ابرار