دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا

۳ دی ـ ۲۴ دسامبر ـ کریم خان زند امپراتور هند را که به انگلستان امتیاز داده بود تقبیح کرد برای کریم خان « خلیج فارس » در اولویت قرار داشت


۳ دی ـ ۲۴ دسامبر ـ کریم خان زند امپراتور هند را که به انگلستان امتیاز داده بود تقبیح کرد برای کریم خان « خلیج فارس » در اولویت قرار داشت
۲۴ دسامبر سال ۱۷۶۵ میلادی كریم خان زند رئیس وقت كشور ایران در دفتر كار خود در شیراز ( موزه پارس امروز ) به منشی اش گفت كه نامه ای به « شاه عالم » امپراتور هند بنویسد و این اقدام او را كه به انگلیسی ها امتیاز و اختیار داده است تقبیح و محكوم كند.
بنویسد كه اجازه داد و ستد در بندر ؛ بله ، ولی امتیاز و اختیار ؛ نه .
كریمخان به منشی اش تاكید كرده بود كه نامه همان روز باید به مهر و امضای او برسد و ارسال شود. در آن روز كریم خان خشمگین به نظر می آمد، كه در او این حالت به ندرت دیده می شد.
« شاه عالم » امپراتور هند به كمپانی هند شرقی انگلستان در منطقه بنگال اختیارات دیوانی (اداری ــ حكومتی ) و امتیاز كشت تریاك و حقوق دیگر داده بود. كریم خان كه نظر به گسترش بازرگانی خارجی داشت دو سال پیش از آن( سال ۱۷۶۳ ) به بازرگانان انگلبسی اجازه داده بود كه در بوشهر تنها به كار داد و ستد مال التجاره بپردازند .
كریم خان كه از سال ۱۷۴۹ تا ۱۷۷۹ بدون این كه اجازه دهد عنوان شاه بر او بگذارند بر ایران حكومت كرد برای خلیج فارس و جزایر آن و امور مربوط، اولویت قائل بود. وی اخراج هلندی ها به سركردگی « كتیپ هاوزن » از خارك ، به زنجیر كشیدن شیخ سلمان بنی كعب ، تصرف بصره در سالهای ۱۷۷۳ و ۱۷۷۵ و ... را در همین راستا انجام داد .
كریم خان با این كه قول امضای یك پیمان امنیت مشترك با روسیه را به این دولت داده بود ، از تنظیم پیمان شانه خالی كرد ، زیرا می ترسید كه پس از مرگ او ، روسها از مفاد پیمان سوء استفاده كنند.
كریم خان كه یكی از ژنرال های نادر شاه و یك پارس اصیل از طایفه زند قبیله « لر ــ بختیاری » بود در پی قتل نادر در توطئه دهم ژوئن سال ۱۷۴۷ در فتح آباد قوچان ، با یك رشته جنگ با ژنرالهایی كه قصد تجزیه وطن را داشتند و جانفشانی های دیگر مانع این عمل شد و یكپارچگی ایران را حفظ كرد و سپس دست به آبادانی فراوان زد . وی هیچیك از مغلوبان را مجازات نكرد و دشمنانی را كه درجنگ مقتول می شدند با تشریفات رسمی و عزاداری كامل به خاك می سپرد.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید