تاسیس جمهوری توده ای چین (در این روز ۱ اکتبر)

اول اكتبر سال ۱۹۴۹مائو تسه تنگ در میدان «صلح آسمانی» در پكن ( بی ژینگ ) در برابر صدها هزار چینی تاسیس جمهوری توده ای چین را اعلام داشت كه امروز از نظر جمعیت ربع جهان ، ازلحاظ نظامی سوم ، از جهت اقتصاد در مرز سوم و ظرفیت صنعتی پنجم است و پیش بینی شده است كه درپایان دهه دوم قرن جاری ( حد اكثر ۱۷ سال دیگر ) از همه لحاظ ابر قدرت بدون چون و چرای كره زمین خواهد بود. نظام چین، نوعی سوسیالیستی ملی است كه قانون سال ۱۹۸۲ آن را انعطاف پذیر ساخته است.
مائو در نطق اول اكتبر ۱۹۴۹ خود كه از روی نوشته می خواند گفت : این دولت آماده است با همه دولتهایی كه تمامیت ، حاكمیت و حقوق چین را بپذیرند و اصل احترام متقابل و رفتار برابر در مناسبات را قبول كنند ؛ روابط دیپلماتیك برقرار سازد. وی گفت كه گام بعدی تلاش برای به دست آوردن كرسی چین در شورای امنیت سازمان ملل خواهد بود. وی تاكید كرد كه نظام اجتماعی ـ اقتصادی چین را با توجه به فرهنگ چینیان بر پایه ماركسیسم بنا خواهد نهاد و ....
مائو كه روز پیش از این به عنوان « چرمن » جمهوری توده ای چین تعیین شده بود ، پیش از ایراد این نطق ، چو ئن لای همرزم دیرین خود به سمت نخست وزیر چین منصوب كرده بود. ساختار حكومتی و تشكیلات دولتی چین و شرح وظایف آنها یك هفته پیش از اول اكتبر تنظیم شده بود و حكومت به حزب كمونیست منتقل گردیده بود.
شوروی نخستین دولتی بود كه نظام تازه چین را برسمیت شناخت كه بعدا باهم قرارداد دوستی امضاء كردند.
چین تا سال ۱۹۱۱ پادشاهی بود که با انقلاب دکتر "سون یات سن " جمهوری شده بود.. چینی ها كشور خود را ژونگوئو (Zhongguo ) می خوانند . ایرانیان از اواخر قرن دوم پیش از میلاد ( دوران اشكانیان ) این كشور را به خاطر خاندان سلطنتی اش ( Qin )كه تلفظش چین است كشور « چین » خوانده اند كه این اسم از طریق ایران به روم منتقل و جهانگیر شده است .
شش سال پس از فوت مائو ، دولت وقت چین با هدف پیشرفت در امور اقتصادی و ورود به صحنه رقابت های بازرگانی بین المللی با تصویب یک قانون ، اقتصاد سوسیالیستی این کشور را به صورت انعطاف پذیر درآورد و برخی از روش های اقتصاد کاپیتالیستی از جمله اخراج کارگران زائد و غیر مفید را پذیرفت.
در همان روز اعلام تاسیس جمهوری توده ای چین ، در تایوان هم چیانكایشك و فراریان دیگر از خاك اصلی ، بر این جزیره نام « جمهوری چین » گذاردند . دولت چین همچنان به تایوان به چشم یك جزیره یاغی خود می نگرد، ولی هنوز راه مسالمت آمیز را برای بازگرداندن آن به خاك اصلی از دست نداده و چندی قبل پیشنهاد كرده است كه اگر از یاغی گری دست بردارد آماده است كه تا مدتی معین ( فرمول هنگ كنگ ) نظام اقتصادی آن ( كاپیتالیستی ) را تحمل كند.
در همین روز در سال ۱۹۹۳ در واشنگتن اسنادی از طبقه بندی خارج شد كه نشان می دهد در سالهای ۱۹۵۳ و ۱۹۵۴ مقامات وقت دولت آمریكا جدا به فكر بمباران اتمی چین برآمده بودند تا به قول خودشان اژدها را پیش از آن كه كاملا از خواب بیدار شود نابود سازند.
دولت آمریکا در پی دیدار نیکسون رئیس جمهوری وقت از پکن در سال ۱۹۷۲ و دیدار با مائو و اعلام این که در جهان تنها یک چین وجود دارد با پکن روابط سیاسی بر قرار کرد و طولی نکشید که در صدور کالا به آمریکا ،در موارد بسیار ،جای ژاپن را گرفت.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز