تمساح بزرگ آخرین نفس هایش را کشید

پی دبلیو بوتا رئیس اسبق آفریقای جنوبی فردی كه بخشی از تاریخ سیاه آپارتاید است ، در روزگاری نه چندان دور اسم او، وحشت و سركوب را در ذهن سیاهان محروم و آزادیخواهان این دیار زنده می كرد. بوتا كشورش را در فاصله سال های۱۹۷۸ تا ۱۹۸۹ وارد بحران نژادپرستی عمیقی كرد، ۳۱اكتبر در خانه خود در جنوب كشورش درگذشت. او در هنگام مرگ ۹۰سال داشت.
بوتا از حزب راست افراطی ناسیونالیست برخاسته بود و به دلیل رفتارهای سختگیرانه و ویرانگرش لقب «تمساح بزرگ» گرفت. وی در سال۱۹۶۶ نخست ، وزیر دفاع شد اما پیش از آن در سمت های مختلفی ایفای نقش كرده بود. بوتا از ابتدا خود را به عنوان یك چهره ناسیونالیست متعصب معرفی كرد و سال ها تلاش نیروهای داخل و خارج را برای برچیدن سیستم آپارتاید آفریقای جنوبی خنثی كرد. بوتا برای بی اثر كردن تأثیر تحریم های تسلیحات از سوی كشورهای مختلف بودجه نظامی آفریقای جنوبی را افزایش داد او جواب مخالفان بین المللی خود را نیز با مشت آهنین و روش نظامی گری پاسخ داد.
تنها مردم آفریقای جنوبی نبودند كه سایه وحشت او را بر سر خود حس می كردند. بوتا یورش های متعددی را به برخی كشورها سازماندهی كرد به طوری كه برای سركوب قیام های چریكی چپگرا و آنچه كه خود او «نیروهای هرج و مرج، كمونیسم وسوسیالیسم» می نامید به آنگولا و نامیبیا حمله كرد.
و اما از ویژگی های منحصر به فرد بوتا این بود كه در دوران بازنشستگی نیز حاضر به ترك عقاید افراطی خویش نشد. سالها پس از آنكه بوتا از قدرت كنار رفت سیاهان رایحه آزادی را چشیدند، وی همچنان در مقابل هر آنچه كه سیاستهای نژادپرستانه و تندروی رژیم وی را زیر سؤال می برد مقاومت می كرد. او می گفت: «من مجوز كشتارها را صادر نكردم و به خاطر مبارزه با كشتار انقلابی ماركسیست ها عذرخواهی نخواهم كرد.
بسیاری از روانشناسان سیاسی به آنالیز شخصیت روانی او پرداخته اند. برخی محققان نیز كاراكتر او را موضوع پژوهش خویش قرار داده اند. بر طبق این یافته ها، بوتا هنگامی كه یك پسر نوجوان بود به عضویت یك گروه سیاسی - اقلیت به نام حزب ناسیونال كه دیدگاه های نژادپرستانه و راست افراطی داشت، درآمد. در جریان جنگ جهانی دوم، وی در ایجاد یك گروه شبه نظامی با دیدگاه های نازی ها نقش فعالی ایفا كرد و در چارچوب آن به مخالفت با سیاست های كشورش در حمایت نیروهای انگلیسی و متحدان برآمد.
در سال۱۹۴۸ و در پی اوج گرفتن موج ملی گرایی در آفریقای جنوبی، بوتا به مجلس سفلای پارلمان راه یافت. به تدریج به مقام ریاست حزب متبوعش رسید و در دوران نخست وزیری اچ. اف. ورورد وزیر توسعه ارتباطات، وزیر مسكن و وزیر امور عمومی شد. بوتا در سال۱۹۷۸ نخست وزیر آفریقای جنوبی شد و در این دوره قانون اساسی جدیدی را تدوین كرد كه براساس آن اختیارات مطلقه پیدا كرد. در آن سال ها بود كه بوتا قوانین سخت و دست و پاگیری وضع كرد. او انواع شیوه های اصلاح نژادی را برای سركوب سیاهان پیش گرفت. برای نمونه، ازدواج میان زنان و مردانی را كه از دو نژاد مختلف بودند منع كرد و برای خروج آزادانه سیاهان از آفریقای جنوبی محدودیت های سختی در نظر گرفت.
بوتا دشمن رسانه ها نیز بود وقتی مطبوعات به سیاست های بوتا، تاختند او در سال۱۹۸۶ آزادی مطبوعات را تحدید كرد و تعدادی از رهبران سیاهان را بازداشت كرد.
در سال۱۹۸۹ بوتا سكته كرد اما همچنان در برابر كسانی كه خواهان كناره گیری او بودند، مقاومت می كرد و می گفت: «من مرد اخموی پیر نیستم.»
اما عاقبت جبر زمان و اراده تاریخ بر اندیشه این دیكتاتور فائق آمد. پس از چندماه از سكته قلبی بوتا استعفا داد وبه دنبال آن نلسون ماندلا دشمن دیرین او در ۱۹۹۰ از زندان آزاد شد. ماندلا با اف دبلیو ده كلرك جانشین بوتا همكاری كرد تا انتخاباتی آزاد برگزار شود و سرانجام هر دو به خاطر تلاشهایشان جایزه صلح نوبل را از آن خود كردند. دسموند توتو اسقف اعظم انجیلی های آفریقای جنوبی كه رئیس كمیسیون حقیقت و آشتی بود شخصاً از بوتا خواست تا واقعیت را درباره بمب گذاریهایش علیه سازمان های سیاهپوستان وگروه های ضدآپارتاید بگوید اما بوتا كمیسیون را به رسمیت نشناخت بلكه پاسخی مكتوب در ۱۷۰۰ به سؤالات كمیسیون داد. در عین حال،كمیسیون شهادت برخی از چهره های برجسته آن دوران را هم شنید.
به باور آزادیخواهان قاره سیاه، بوتا به دلیل گرایش های نژادپرستانه اش تبلور یك شیطان نژادپرست بود و دوستان ماندلا او را نزدیكترین فرد به دیدگاه ها و اقدامات آدولف هیتلر می دانند.

منبع: سانفرانسیسكو كرانیكل

منبع : روزنامه ایران