پائیزا - Paisa

سال تولید : ۱۹۴۶
کشور تولیدکننده : ایتالیا
محصول : روبرتو روسلینی، رود ا. جیجر و ماریو کونتی.
کارگردان : روبرتو روسلینی.
فیلمنامه‌نویس : فدریکو فلینی و روسلینی، برمبنای داستان‌هائی نوشته ویکتور هینز، مارچلو پالی‌یرو، سرجو آمیدئی، کلاوس مان، فلینی، روسلینی و واسکو پراتولینی (اپیزود فلورانس).
فیلمبردار : اتللو مارتلی.
آهنگساز(موسیقی متن) : رنتسو روسلینی.
هنرپیشگان : کارملا ساتسیو، روبرت وان لون، آلفونسینو پاسکا، ماریا میکی، رنتسو آوانتسو، هاریت وایت، بنجامین امانوئل و لنرد پریش،
نوع فیلم : سیاه و سفید، ۱۲۴ دقیقه.


شش جلوه مختلف از جنگ جهانی دوم؛ از تابستان تا پایان ۱۹۴۵:
۱. سیسیل: نیروهای آمریکائی وارد خاک ایتالیا شده‌اند. یک سرباز آمریکائی با دختری اهل سیسیل آشنا می‌شود اما به‌زودی هر دو به قتل می‌رسند. ۲. ناپل: بچه‌های ایتالیائی یک سرباز سیاه‌پوست آمریکائی را آزار و اذیت می‌کنند. یکی از بچه‌ها‌ها، که واکسی است، پوتین‌های سرباز را می‌دزدد و فرار می‌کند، اما او وقتی زندگی فلاکت‌بار پسرک را می‌بیند از پوتین‌هایش چشم‌پوشی می‌کند. ۳. رم: یک سرباز آمریکائی با دختری ولگرد آشنا می‌شود، اما نمی‌تواند به یاد بیاورد که او همان دخترک معصومی است که مدت‌ها قبل دیده بود. ۴. فلورانس: یک پرستار صلیب‌سرخ در جست‌وجوی رهبر پارتیزان‌ها ـ مردی که به او علاقه دارد ـ است. ۵. رومانیا: سه کشیش آمریکائی مهمان راهب‌های دیری در ایتالیا می‌شوند. آنان وقتی در می‌یابند که فقط یکی از کشیش‌ها کاتولیک است و دو نفر دیگر، پروتستان و یهودی هستند، برای‌شان طلب مغفرت و توبه می‌کنند تا به راه راست هدایت شوند. ۶. دره پو: پارتیزان‌ها کنار سربازان ارتش می‌جنگند، اما در پایان همگی قتل عام می‌شوند.
٭ مفهوم کلی این شش اپیزود یادآور فیلم قبلی استاد، رم شهر بی‌دفاع (۱۹۴۵)، است. با این تفاوت که به جای یک شهر، تصویری از شهرهای مختلف ایتالیا در سال‌های سخت و پرتنش آزادسازی این کشور ارائه می‌شود. هر اپیزود لحن متفاوتی دارد؛ ماجرای ناپل تصویری واقع‌گرایانه به دست می‌دهد؛ داستان حزن‌انگیز رم، ملودراماتیک است؛ جنگ‌های فلورانس به‌صورت واقعه‌نگاری به نمایش در می‌آیند؛ دیدار از صومعه با فیلم‌برداری بسیار عالی برای به دست دادن تصاویری دقیق از راهبان نمود پیدا می‌کند، و اپیزود آخر، نمایش همه جانبه فضا، چشم‌انداز و تنش دراماتیک جنگ است و در عین حال، نیروی احساسی و تراژیک جاری در فیلم را در قالب ساختار محکمی شکل می‌دهد. ابتدا به‌نظر می‌رسد این لحن‌های متفاوت که همه در یک فیلم جمع شده‌اند، ساختار آن را از هم بپاشند، لیکن انسجام فیلم بی‌نظیر است و بر این ادعا روسلینی یکی از بهترین آثارش را ساخته، صحه می‌گذارد.