موزیک متن خواب بچه‌ها

● نگاهی به مهم ترین علل خروپف شبانه كودكان
در اعماق شب، در حالی كه همه خوابند و شما انتظار دارید كه فقط صدای باد نیم شبی و آواز جیرجیرك ها به گوش برسد، ناگهان صدای گوش خراشی كه رشته افكار رویایی شما را پاره می‌كند، فضای خانه را پر كرده و شما را متوجه خود می‌كند.
صدایی كه هرلحظه عجیب‌تر می‌شود. این صدایی نیست جز صدای خرخر فرزند دلبندتان. او خرخر می‌كند و شما با خود می‌گویید، عزیز دلم چرا خرخر می كند؟ نكند بیمار است؟
● صدای لرزان، زنگ خطر
خرخر كردن در واقع صدای آزار دهنده ای است كه در اثر لرزش هوا در حین گذر از مجاری تنفسی فوقانی ایجاد می شود. از نظر ماهیت، خرخر فقط یك صداست. اما آنچه اهمیت دارد، همین یك صدای ساده نیست، زیرا خرخر در اثر رد شدن هوا از مجاری تنفسی تنگ فوقانی ایجاد می‌شود. این موضوع علاوه بر مشكلی كه خرخر كردن ایجاد می‌كند و ممكن است زندگی كودك را مختل كند، بسیار مهم است چراكه تنگی مجاری انتقال هوا به ریه‌ها مطرح است.
در طول خواب، عضلات هم تقریبا به خواب می‌روند و عدم انقباض روزانه عضلات راه‌های هوایی كه از دهان شروع می شود و تا خود ریه‌ها امتداد دارد، باعث روی هم افتادن نسبی این مجاری می‌شود. به این ترتیب مقدار هوای مورد نیاز بدن انسان كه تقریبا ثابت مانده، از یك مجرای تنگ تر باید رد شود. همین موضوع است كه باعث لرزش هوا و تولید صدایی گوش خراش می شود.
البته شایع‌ترین محلی كه تنگی آن باعث خرخر كردن می شود، ناحیه گلوست. چراكه هم عضلات آن نقش مهم‌تری در حفظ مجرای تنفسی دارد و هم تنگی‌های مجاری هوایی دوران كودكی بیشتر در این ناحیه ایجاد می شوند .
بسیاری از مردم در طول زندگی به طور گذرا شب‌ها خرخر می‌كنند. مثلا در زمان سرماخوردگی بسیاری از بچه ها و بزرگترها شب‌ها با این مشكل مواجه می‌شوند. بر اساس آمار، ۴۵ درصد افراد طبیعی بدون هیچ مشكلی، به طور گذرا خرخر كرده‌اند. اما آنچه كه نوعی مشكل محسوب می‌شود، خرخر كردن عادتی است. در واقع <خرخر كردن عادتی>، خرخری است كه در طول هفته بیش از ۳ بار به سراغ كودك بیاید.
● خرخر، مزاحم رشد و نمو
عده‌ای خرخر كردن را فقط اسباب آزار دیگران می‌دانند، اما اهمیت خرخر كردن به ویژه در بچه‌ها بسیار زیاد است و به نوعی در صورت عدم توجه كافی، می تواند زندگی كودك را مختل كند.
اصولا همه ما شب ها می‌خوابیم تا خستگی جسمی و روانی روزانه خود را از تن به در كنیم. اما اگر فردی به نوعی نتواند درست بخوابد، صبح روز بعد هم خسته می‌ماند و نمی‌تواند به فعالیت‌های روزمره خود بپردازد.
بچه‌ها هم از این قانون مستثنی نیستند و اگر شب‌ها خوب نخوابند، نمی‌توانند در مدرسه خوب آموزش ببینند یا سایر وظایف تحصیلی خود را به خوبی انجام دهند. از این مهم‌تر اگر كودكان شب‌ها خوب نخوابند، شادابی خود را از دست می‌دهند.
دانشمندان می‌گویند بچه‌ها به خواب كافی و مداوم برای سلامت جسمی، روانی و رشد و نمو طبیعی نیاز دارند. در واقع آنها معتقدند، خواب برای تنظیم هورمون‌ها و كنترل مسیرهای عصبی كودك لازم است و هر چیزی كه خواب كودك را مختل كند، باعث ایجاد اختلال در سلامت جسمی و روانی و حتی رشد ونمو كودك می شود. یكی از عواملی كه خواب كودك را به هم می‌زند، خرخر كردن است.
به عبارتی بیشتر از اطرافیان كودك كه ممكن است به صدای خرخر بچه از خواب بیدار شوند، خواب خود او دچار اشكال می شود و به این ترتیب ممكن است از عوارض بد خوابی در امان نباشد. علت اینكه كودكان در حین خرخر كردن از خواب بیدار می‌شوند، همان دلیلی است كه سایرین را از خواب بیدار می‌كند. دكتر استفان شولدن، رئیس مركز پزشكی خواب بیمارستان یادبود كودكان شیكاگو، در این باره می‌گوید: <اشكالی كه در تنفس كودك ایجاد می شود، باعث بروز خرخر می شود. همین اشكال در حین تنفس و نیز صدایی كه بچه در حین خرخر كردن از مجاری تنفسی خود بیرون می‌دهد، باعث می‌شود كه از خواب بیدار شود.>
البته هر فردی در حین خواب شب بارها از خواب بیدار می شود ولی ازآنجایی كه این موضوع قسمتی از یك روند طبیعی است هیچ كس فردای آن شب چیزی به یاد ندارد و این موضوع باعث اختلال خواب فرد نمی شود. دانشمندان بنیاد ملی خواب آمریكا معتقدند، در زمان خواب، فرد دوره‌هایی از خواب سبك تا سنگین را طی می كند و در این بین ممكن است در حین سبك شدن خواب چند لحظه بیدار شود. ولی این پدیده اصلا باعث مشكل نمی شود و چیزی نیست كه باعث ایجاد اختلال در خواب شود. دكتر استفان شولدن در‌این‌باره می گوید:< بدن ما یك ریتم خواب و بیداری دارد كه هر شب در زمانی كه ما گمان می‌كنیم كاملا به خواب رفته‌ایم به تناوب تكرار می‌شود. اگر چیزی باعث ایجاد اشكال در این ریتم شود، خواب دچارمشكل شده و اصطلا‌حا بد خواب می‌شویم. به همین دلیل، بچه‌هایی كه خرخر می كنند، دچار مشكلات خواب و به تبع آن كاهش كارایی روزانه می‌شوند.>
● كشف سر نخ
همانطور كه گفته شد، مشكل اصلی كه باعث بروز خرخر كودكان می‌شود، تنگی مجاری تنفسی فوقانی به ویژه در ناحیه گلوی كودك است. اما اگر بخواهیم انواع دلایل این مشكل را بررسی كنیم،می‌توانیم آنها را به سه دسته تقسیم كنیم.
دسته اول اختلالاتی كه باعث خرخر می‌شوند، نقایص آناتومیكی هستند كه در طول مجاری تنفسی رخ می‌دهند. اختلالاتی مثل دهان كوچك و مجاری تنفسی كوچك كه به نوعی می توانند ژنتیكی بوده و ذاتا بیماری نباشند، باعث خرخر كردن كودك می شوند.
دسته دوم بیماری‌هایی كه می‌توانند عاملی برای بروز خرخر بچه‌ها باشند، مشكلات یا بیماری‌های عضلانی یا عصبی هستند. در بخشی از این بیماری ها مثل نشانگان داون یا شكاف كام ترمیم شده، توان عضلات ناحیه مجاری تنفسی به خصوص در ناحیه گلو و حلق، برای به اندازه لازم باز نگه داشتن مجاری تنفسی فوقانی، كافی نیست. در قسمت دیگری از این بیماری ها، اعصابی كه به عضلات ناحیه مذكور عصب می‌دهند، مشكل دارند. از این دسته از بیماری ها می توان فلج مركزی یا سی.پی. و نیز تومور ناحیه سر یا گردن را نام برد.
دسته سوم اختلالاتی كه باعث بروز خرخر در كودكان می شوند، مواردی هستند كه در اثر بزرگ شدن محتویات گردن یا داخل مجاری تنفسی، قطر مجاری تنفسی فوقانی را كم می كنند. این مشكلات رایج‌ترین دسته از علل خرخر كودكان هستند. مهم‌ترین بیماری این دسته، چاقی و التهاب وتورم لوزه های انتهای زبان و لوزه سوم و نیز حساسیت است.
● شایع‌ترین علل
حتما در خانواده و اقوام خودكودكی را كه تو دماغی حرف می‌زند و زیاد سرما می‌خورد، دیده‌اید. این بچه احتمالا یا تورم لوزه زبانی دارد یا تورم لوزه سوم. اگر از پدر و مادرش بپرسید به احتمال خیلی زیاد شب‌ها موقع خواب هم شدیدا خرخر می‌كند. همین قصه، حكایت اغلب كسانی است‌كه‌خرخر می كنند.
در واقع در اثر تورم لوزه‌ها كه درست در مسیر هوا از بینی به نای قرار دارند، مجاری تنفسی فوقانی كودك تنگ می‌شود و هوایی كه كودك با زحمت سعی می‌كند به ریه‌های خود برساند از میان یك فضای تنگ عبور می‌كند. در این لحظه است كه مثل وقتی كه باد از لای در رد می‌شود و زوزه می‌كشد، در صورت كمی تنگ تر شدن این مجرای تنفسی، مثلا در زمان خواب، هوا به لرزش در می‌آید و صدای خرخر بچه بلند می‌شود.
دكتر شلدون در این باره می‌گوید: <با اینكه خرخر كردن بچه‌ها علل زیادی دارد، اما شایع‌ترین آنها لوزه‌های بزرگ است. اگر كودكی لوزه بزرگ داشته باشد در موارد خاصی‌آن‌را‌بر می دارند كه یكی از آنها خرخر كردن و اختلال خواب شبانه است.>
چاقی بچه‌ها هم از مهم‌ترین و شایع‌ترین علل خرخر كردن است. در این موارد حجم زیاد بافت‌های گردن، روی مجاری هوایی تنفسی به ویژه زمانی كه گردن به صورت افقی قرار گرفته یا با بدن زاویه داشته باشد، فشار می‌آورد. این حالا‌ت دقیقا وضعیت‌هایی هستند كه در حین خواب گردن بچه های چاق به خود می‌گیرد و به این ترتیب، مجرای تنفسی بچه تنگ می شود. نتیجه هم مسلم است: خرخر كردن بچه های چاق.
خرخر كردن در نوزادان خیلی شایع نیست و تقریبا در تمام موارد از یك بیماری حكایت دارد. شایع‌ترین و مهم‌ترین علل خرخر كردن نوزادان، سینوزیت یا بزرگی لوزه سوم است.
● والدین بچه‌هایی كه خرخر می‌كنند، باید توجه داشته باشند كه در موارد خاصی باید فرزند خود را برای بررسی های بیشتر نزد پزشك ببرند. این موارد عبارتند از:
▪ خرخر كردن به همراه خس خس در حین خواب؛
▪ بی‌قراری یا بی‌خوابی كودك حین خرخر كردن؛
▪ سردردهای مكرر در صبح حین بیدار شدن از خواب؛
▪ مشكلات توجه یا حافظه در كنار خرخر كردن شبانه؛
▪ خواب آلودگی در طول روز یا زودتر از موعد در شب.
در صورتی كه این علایم بیش از یك هفته طول بكشند، باید كودك را نزد پزشك برد. البته اینكه برای كشف علت خرخر و بررسی‌های بیشتر باید به كدام متخصص مراجعه كرد، سوالی است كه بسیاری از دانشمندان در مورد آن اختلاف نظر دارند. دكتر شلدون در این باره می‌گوید: <بررسی‌های لازم در مورد خرخر كردن باید توسط متخصصان خواب و در مراكز تخصصی خواب صورت گیرد. اما من فكر می‌كنم، برای شروع بررسی‌ها، والدین باید فرزند خود را ابتدا نزد متخصص اطفال ببرند.>‌

‌ یاشار تقی زاده

منبع : روزنامه سلامت