عفو برای شبه نظامیان؟

ما از رفتن به عراق دو هدف را مدنظر داشتیم: اول خلع صدام حسین و سپس جایگزین كردن رژیم او با یك دولت دموكراتیك كه نه تنها برای منطقه خطرآفرین نباشد، بلكه به دوستی استراتژیك نیز برای آمریكا تبدیل شود. هدف اول بسیار آسانتر از آن چیزی كه به نظر می رسید، محقق شد. اما دستیابی به هدف دوم خیلی دشوارتر از آن چیزی است كه پیش بینی شده بود. اشتباه ما در كاهش نیروها در عراق یا انحلال ارتشی كه خودش از هم فروپاشیده بود، نبود. بلكه ما در محاسبه مقاصد سنی های عراق به اشتباه افتادیم.
دهه ها حكومت آهنین بر شیعیان و كردها، سنی ها را در مقابل به طور انعطاف ناپذیری در مقابل هر نظم سیاسی دیگری مقاوم كرده بود. افزون بر این اضمحلال تدریجی رژیم بعث در بغداد باعث شد تا مقاومت سنی در عراق به مهارت سازمانی، تسلیحاتی و انضباطی بیشتری نسبت به مثلاً كردها و سنی ها كه یك دهه پیش قیامشان علیه رژیم صدام حسین، به سركوبی كشیده شد، دست یابد. شاید بتوان مقاومت كنونی سنی ها در عراق را نمایشی عظیم از نیروهای آمریكا به همراه اعزام تعداد زیادی از نظامیان شكست داد. اما این شیوه احتمالاً به یك پیروزی پرهزینه و موقت منجر خواهد شد و می تواند به طور اجتناب ناپذیری زمینه افزایش خشم و مقاومت سنی ها را در حالی كه به كاهش نیروهایمان در عراق مشغول هستیم، فراهم آورد. به هر حال ما هرگز قصد نداریم كه نیروی زمینی عظیمی را برای همیشه در كشور بیابانی عراق حفظ كنیم. خوب یا بد، ما آتش اشغال را روشن كردیم. شورش و مقاومت ادامه دارد و نمی توان آن را از طریق نظامی شكست داد. اما این بدین معنا نیست كه ما شكست خورده ایم.
مقاومت را می توان از طریق تغییر مسیر، عقیم كرد و این دقیقاً همان راهبردی است كه نخست وزیر نوری المالكی دنبال می كند. با توجه به این كه حیات و دوام وی بر چنین پایه ای استوار بوده است، باید به ارزشمند بودن روش وی پی برد.او قصد دارد با دادن پست هایی در حكومت عراق به برخی از عناصر مقاومت، آنها را از ریشه خود جدا كند.
شاید این عناصر سنی - شامل رهبران قبایل مخالف مصالحه و جناح های شبه نظامی - با در نظر گرفتن این كه هیچ یك از دو طرف دعوا شانسی برای پیروزی كامل ندارند، در نهایت به پذیرش یك سمت تن دهند. آنها احتمالاً با خودشان فكر می كنند كه پذیرفتن قدرت در عراق گزینه بهتری نسبت به نزاع همیشگی در این كشور است.دولت بوش به شدت از این سیاست حمایت می كند و چه كسانی در ناكام گذاشتن این سیاست كمر همت خواهند بست؟ سناتورهای دموكرات كه از نتیجه رای گیری برای عقب نشینی نیروهای آمریكایی به جای تحقق هدفمان در عراق خرسند هستند.
آنها با مخالفت با هرگونه عفو برای نیروهای شورشی كه آمریكایی ها را كشته اند، چنین سیاستی را متهم كرده اند. صرف نظر از این ریاكاری، یك استدلال نامانوس [از سوی دموكرات ها] مطرح شده است: آیا بهترین راه احترام گذاشتن به قربانیانمان در عراق فقط تاكید بر سیاست كاملاً فرضی مجازات است؟ (چه كسی حاضر است این سیاست مخاطره آمیز را به اجرا درآورد و زنگ را به گردن گربه بیندازد؟) یا اینكه بهترین راه این است تا عراقی با یك دولت مستقل و بدون تنش كه این سربازان در آن كشته شده اند، ایجاد شود. هدف ما در هر جنگی موفقیت است، نه انتقام. سربازان متفق كه برای وفاداری به آمریكا سوگند یاد كردند، پس از جنگ داخلی عفو شدند، حتی آنهایی كه سربازان متحد را كشته بودند.
ما لژیون های ژاپنی و همچنین آلمانی هایی كه هزاران آمریكایی را در جنگ جهانی دوم كشتند، بخشیدیم. این بخشش ها پس از یك پیروزی بزرگ، مسلم فرض می شوند. در درگیری هایی كه هیچ فاتح قطعی وجود ندارد- مثل نزاع های داخلی در السالوادور و شیلی كه به طور مبهمی به پایان رسید- عفو و مصالحه ضروری ترین عنصر برای ایجاد ثبات و صلح دموكراتیك است. در عراق نیز عفو ضرورتاً بخشی از استراتژی عضویت سنی ها در دولت عراق كه طی آن شورشیان سلاح هایشان را به زمین می گذارند، خواهد بود.
اما این استراتژی در مورد جهادگران خارجی كه به رغم شبه نظامیان، ایجاد یك كشور اسلامی را بر مخروبه های دولت فعلی در سر می پرورانند، كارایی نخواهد داشت. هیچ حرفی برای گفتن با این دسته از افراد وجود ندارد. تنها راه شكست آنها این است، مانند زرقاوی از بینشان ببریم.اما كشتن و از بین بردن آنها مستلزم این است كه از مامن و پناهگاهی كه دارند، محروم شوند. مصالحه در كنار عفو باعث می شود كه قبایل ناراضی سنی در عراق به حمایت از دولت برخیزند. بدین ترتیب دریایی كه جهادگران در آن شنا می كنند، می خشكد. به هر حال این اكنون آشكار شده است كه ما براساس اطلاعاتی كه از افراد محلی به دست آوردیم، زرقاوی را در منطقه ای سنی نشین به دام انداختیم.اعتراضات در داخل آمریكا علیه پیشنهاد عفو باعث شده است كه دولت های بوش و مالكی تا حدی از برنامه های خود عدول كنند.

ترجمه: نیره محمودی
منبع: واشینگتن پست

منبع : روزنامه شرق