آسپرژیلوزیس درطیور

آسپرژیلوزیس گروهی از بیماریهاست كه توسط گونه های آسپرژیلوس ایجاد می شود. این قارچ در كاه، خرده های چوب ، غبار، خاك و مواد غذایی خام یافت می شود. بروز آسپرژیلوزیس تنفسی در طیور تجاری معمول می باشد وبرای اولین بار در سال ۱۸۹۸ گزارش گردیده و می تواند به دو فرم زیر وجود داشته باشد : · آسپرژیلوزیس حاد: كه با شیوع شدید در پرندگان جوان همراه با درصد بالای ابتلا و تلفات (۵۰%)
مشخص می شود. منبع اصلی این حالت،ماشین و تجهیزات جوجه كشی می باشد.· آسپرژیلوزیس مرمن: در پرندگان مسن اتفاق می افتد و منجر به ضرر اقتصادی می گردد. این بیماری معمولا" درپی تضعیف ایمنی ودر اثر استرس فیزیولوژیكی ، عفونت، تغذیه بد ویا مسمومیت ایجاد می شود.اتیولوژی: آسپرژیلوزیس فومیگاتوس ( ( A.fumigatus وآسپرژیلوزیس فلاووس (A.flavus) دوعامل اصلی ایجادكننده آسپرژیلوزیس می باشند. گونه های دیگری ممكن است مداخله داشته باشند كه شامل این موارد می باشند: A.nigrescens , A.amstelodami , A.niger, A.nidulans A.glaucus, A.terreus
اپیدمیولوژی : آسپرژیلوزیس فومیگاتوس میتواند به پوسته تخم مرغ تحت شرایط ایده آل رشد نفوذكند و در نتیجه جنین را آلوده نماید. جنین آلوده ممكن است با ضایعات وسیع هچ شود. اگریك تخم مرغ آلوده بشكند، تعداد زیادی هاگ آزاد می شود كه محیط هچری را آلوده می كند و ممكن است موجب شیوع شدید (پنومونی در جایگاه ) در پرندگان جوان شود. منبع آلودگی می تواند تجهیزات جوجه كشی، غبار، استفاده كاه در بستر و یا غذای كپك زده و همچنین تجمع و انباركردن كاه در سالن باشد. عوامل استرس زا( سرما، میزان بالای آمونیك،گردوغبار محیط) شیوع وشدت آلودگی راافزایش می دهند. اگر هاگهای قارچ آسپرژیلوزیس به تعداد كافی وجود داشته باشد تا حدی كه بتواند بیماری پایدار ایجاد كنند، می توانند باعث شیوع و همه گیری بیماری گردند ( آلودگی های هچری ها و یا سیستم تهویه هچری ). درگیری وغفونت اندامهایی مثل چشم ،مغز و بافتهای احشایی ممكن است از طریق عفونت سیستمیك حاصل از درگیری دستگاه تنفسی دیده شود.علائم كلینیكی : دیسپنه، نفس تنگی (با دهان باز نفس كشیدن به دلیل باز كردن گرفتگی مجرای هوا).سیانوز ( بدلیل كمبمود اكسیژن )و تنفس شدید مشاهده می گردد. اگرچشمها درگیر بیماری شوند:اقتالمیك، با یك تیرگی سفید خاكستری در یك یا هر دو چشم ممكن است ایجاد گردد.هنگامی كه ملتحمه چشم عفونی است ترشح از چشم مشاهده می گردد واگر مقدار زیادی از ترشحات در گوشه میانی چشم جمع شود ممكن است زخم قرنیه ای ایجاد نماید. درصورت آلودگی قارچی استخوان ،عفونت استخوان موجب بدشكلی ستون مهره می شود و منجر به فلجی ناقص در جوجه های جوان میگردد. علائم كلینیكی دیگر شامل آنسفالیت ، درماتیت گرانولوماتوز نكروتیك، آنوركسی، اسهال، لاغری مفرط،تشنگی زیاد.عدم تعادل بعلت رشد میسلیوم در سیستم عصبی است .
زخمها :
۱. زخمهایی كه دركیسه هوایی وبرونش ها دراثر رشد میسلیوم ها ونیز تولید هاگ آنها به رنگ خاكستری ، سبزیا سیاه دیده می شود .
۲. ندول های زرد یا خاكستری و یا پلاك هایی در ریه ،كیسه های هوایی و نای. این پلاك ها همچنین ممكن است درمحوطه صفاقی،كبد،مغز ویا درمحل های دیگر یافت شوند.
۳. عفونت كیسه ای هوایی در پرندگان بالغ به دو صورت دیده می شود: پلاك هایی با اندازه های گوناگون در برونش های قسمت خلفی قفسه سینه و یا كیسه های هوایی شكمی یا كیسه های هوایی متورم و حاوی مقدار ریادی از مایع ، و ترشحات فیبرینی چرك دار دیده می شود.
۴. آسیب های غشاء كیسه های هوایی شامل : ادم،نفوذ هتروفیل و ماكروفاژ، گرانولوماز، نكرو،Lymphohistiocytic pervasculitis ، تحلیل رفتن اپیتلیال و ترشحات سطحی می باشند.
كنترل : تخم مرغ های تمیز و غیر آلوده یا گندزدایی شده جمع آوری وسپس چیده شوند.
· انكوباتور و هچری ها به دقت تمیز، ضد عفونی و گندزدایی شوند.
· سیستم تهویه هچری ها بررسی و فیلترهای هوا بطور منظم و مرتب در هچری ها تعویض گردند.
. فقط از تجهیزات جوجه كشی خشك و تمیز و بستر تازه وغذای فاقد قارچ استفاده شود.
· مواد غذایی و تجهیزات جوجه كشی برای جلوگیری از رشد قارچ بطور مناسب نگهداری و انبار شوند.
· ابزار و تجهیزات آبخوری و دانخوری از آلودگی به قارچ محافظت شوند.
· جهت كنترل رشد قارچ و جلوگیری از آلودگی ، به جیره غذایی، مواد ضد قارچ اضافه گردد.
درمان : بطور معمول، درمانی برای آسپرژیلوزیس وجود ندارد، پس كنترل بیماری با كاهش آلودگی به قارچ ( توسط افزودن مواد ضد قارچ به غذا ) و به حداقل رسانیدن برخورد با عوامل خطرزا و آلوده كننده ، بستگی دارد.

منبع : موسسه مرغداری ایران