۳ آبان ـ ۲۵ اکتبر ـ پیمان ایران و اتحادیه یونانیان، نتایج آن و تکرار تاریخ

۲۵ اكتبرسال ۴۴۹ پیش از میلاد درشهر شوش میان دولت ایران و رئیس هیات اعزامی اتحادیه یونانیان معاهده ای امضاء شد كه به موجب آن این اتحادیه حاكمیت ایران برقبرس را به رسمیت شناخت و قول به انحلال اتحادیه «دلوس» داد و در عوض دولت ایران پذیرفت كه به شهرهای یونانی زبان آسیای صغیر (شهرهای ساحلی غربی تركیه امروز، و در آن زمان معروف به ایونی) استقلال داخلی بدهد به این شرط كه مالیات مقرر را بپردارند و در صورت نیاز برای ایران كشتی بسازند و برحسب جمعیت خود سرباز بدهند. مورخان اروپایی این عهدنامه را به نام رئیس هیات نمایندگی یونانیان «عهدنامه كالیاس» نامگذاری كرده اند.
شاه وقت، اردشیر، از دودمان هخامنشی كه پلوتارك اورا «اردشیر درازدست» نوشته است دستور اجرای این معاهده را داد و شهرهای یونانی زبان آسیای صغیر (ایونی) به شوراهای انتخابی این شهرها سپرده شدند، ولی اتحادیه «دلوس» مركب از كشور ــ شهرهای یونان، به تحریك آتن حاضر به انحالال خود نشد و نقض عهد كرد كه دولت ایران مجبور شد چند سال بعد پس از آغاز جنگ میان آتن و اسپارت معروف به«جنگ پلوپونز»، محرمانه به اسپارت كمك برساند و آتن نابود شود.
۲۴۳۸ سال پس از عهدنامه «كالیاس»، توافق مشابهی در جهان میان دو بلوك شرق و غرب حاصل شد كه بر پایه آن اگر بلوك شرق (پیمان ورشو) خود را منحل كند، اتحادیه اتلانتیك شمالی (ناتو) هم دست كم از صورت نظامی خارج خواهد شد كه دیدیم پس از انحلال پیمان ورشو چنین نشد و ناتو دست به توسعه خود در قلمرو سابق پیمان ورشو هم زده و حتی وارد خاك شوروی سابق شده است و ....

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز