موزه‌ معلق خیابان کریم‌خان

● نوسازی تهران با پل های مدرن برای عابران پیاده
از پله‌های برقی بالا می‌روی و پا به محیطی می‌گذاری که به جای صداهای آزاردهنده و سرسام‌آور محیط بیرون، موسیقی ملایم و دمای کنترل‌شده‌ای دارد.
یک ماشین فروش خودکار نوشیدنی، آکواریوم و خودپرداز بانک اولین چیزی است که با آنها برخورد می‌کنی. چند صفحه پلاسما در بخش‌های مختلف سقف تعبیه شده‌اند و دیوار در طول مسیر پر است از ویترین‌هایی که آثار یک عکاس را در دل خود جای داده‌اند.
شما میان یک نگارخانه پا گذاشته‌اید که با بقیه تفاوتی عمده دارد. این نگارخانه پلی است که روی رودخانه‌ای از اتوموبیل‌ها معلق است.
استفاده از فضای شهری به عنوان مکان ارائه و معرفی تولیدات فرهنگی و هنری موضوع تازه‌ای نیست. خیابان‌های شهرهای ایران هم از مدت‌ها پیش میزبان نمایشگاه‌های عکس، نقاشی یا سایر محصولات فرهنگی بوده‌اند.
از طرف دیگر، شهروندان چند سالی است که روی خیابان‌های پر رفت و آمد پایتخت، نوع جدیدی از پل‌های هوایی را تجربه می‌کند که به پله‌های برقی مجهزند و بیلبوردهای عظیم تبلیغاتی را بر دوش خود حمل می‌کنند.
● حالا تلفیقی از دو مورد مذکور میهمان خیابان‌هاست.
یک ماه است که در تقاطع دو خیابان کریم‌خان زند و حافظ، یک پل هوایی با عرضی بیش از سه و طول پنجاه متر خودنمایی می‌کند که «پل - موزه پونه» نام گرفته است؛ هر چند که نام نگارخانه برایش مناسب‌تر از موزه است.
● ابتکار ایرانی
فرنام، مدیر پروژه پل - موزه پونه هزینه ساخت این مجموعه را نزدیک به یک و نیم میلیارد تومان اعلام کرده و آن را ایده‌ای کاملا ایرانی می‌داند که از هیچ نمونه غربی اقتباس نشده است.
«ما ساخت هفت پل‌موزه را در برنامه خود داریم و قرار است در فاز دوم این پروژه، ضلع دیگر این پل را روی خیابان حافظ امتداد دهیم. ضمن این که در سه میدان شهر نیز پل موزه را به‌صورت حلقه‌ای دور تا دور میدان احداث خواهیم کرد».
او در ادامه صحبت‌های خود از اضافه کردن امکانات جدید از جمله عرض بیشتر پل‌ها تا هفت متر، کافی‌نت، کیوسک‌بانک‌های ۲۴ ساعته و باجه اطلاعات شهری و امکان مطالعه روزنامه‌ها به صورت الکترونیکی خبر می‌دهد.
● همه برای یکی
▪ پل موزه پونه
ـ عرض پل: ۳۱۰ سانتیمتر
ـ طول پل: ۵۰ متر
ـ پله برقی: هر پله با عرض مفید یک متر
ـ مکانات: سیستم صوتی، نمایشگرهای ۴۲ اینچ، سیستم اطفای حریق، سیستم حفاظتی مداربسته، خودپرداز بانک، دستگاه الکترونیکی عرضه نوشیدنی سرد، آکواریوم، سیستم تهویه ‏مطبوع، کفپوش‌های صنعتی، عایق‌های صوتی و حرارتی
دیوارهای این پل در حال حاضر عکس‌های منطقه پارس جنوبی از «سعید دهقانی» را نمایش می دهند و سپس در برنامه های بعدی، میزبان یک نمایشگاه خط و یک نمایشگاه نقاشی خواهد بود.
هنرمندان برای نمایش آثارشان در این «نگارخانه» پر رفت و آمد، هزینه ای نمی پردازند. هزینه های مجموعه را بخش خصوصی می پردازد و با تبلیغات و آگهی تامین می کند.
سطح بیرونی پل را بیلبوردهای تبلیغاتی پوشانده اند و نمایشگرهای پلاسما که در راهروی داخلی نصب شده اند نیز آگهی های تجاری پخش می کنند. همچنین نمونه هایی از محصولات شرکت های مختلف در این محل عرضه می شود.
درآمد این تبلیغات، نه تنها هزینه های مجموعه را پوشش می دهد بلکه سودی را نیز به جا می گذارد که تا ۱۷ سال در انحصار شرکت سازنده پل است.
● یکی برای همه
بسیاری از کشورهای جهان هنگام طراحی بناها و تاسیسات شهری، امکانات ویژه ای را برای گروههای خاص شهروندان همچون کودکان و معلولان در نظر می گیرند. اما سازه های ایرانی، اغلب بدون توجه به نیازمندی های این گروههای خاص طراحی می شوند.
هر چند به نظر می‌رسد بهینه‌سازی محیط برای «عابران پیاده» در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفته است اما در این بهینه سازی، عابرانی که دارای معلولیت هستند، معمولا نادیده گرفته می شوند.
بسیاری از پیاده‌روهای شهر همچنان فاقد استاندارد لازم از جمله مسیرهای مناسب برای عبور معلولان هستند و سطوح ناهموار یکی از بزرگ‌ترین مشکلات شهروندانی است که معلولیت‌های حرکتی مانع از فعالیت‌های اجتماعی آنها می‌شود.
با این که سازه‌های جدید مانند «پل‌موزه پونه» رفاه نسبی را برای عموم به ارمغان می‌آورد اما در آن هیچ امکاناتی برای شهروندان معلول در نظر گرفته نشده و چون دیگر موارد برای آنان غیرقابل استفاده است.
برای این دسته از شهروندان، «پل پونه» تنها یک تابلوی تبلیغاتی بزرگ بر فراز خیابان کریمخان است.

نیما اکبرپور

منبع : زیگ‌زاگ