شنبه, ۲۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 11 May, 2024
مجله ویستا

یک بازخوانی ساده از جنگ


یک بازخوانی ساده از جنگ
جنگ جهانی دوم در حالی در سپتامبر ۱۹۳۹ با تهاجم ارتش آلمان به لهستان آغاز شد که از همان ابتدا همه بر این باور بودند که ارتش نازی آلمان در پشت پرده اقدامات نظامی خود و گسترش سرزمینی اهداف دیگری هم دارد.
در این میان بر اساس ایدئولوژی تبیین شده برای ارتش آلمان و بر اساس اندیشه نژاد برتر آنها قصد داشتند تا به هر ترتیب ممکن ماموریت ناتمام خود را انجام دهند تا اهداف جاه‌طلبانه رایش به اثبات برسد. آنچه که در خلا‌ل این جنگ خانمان‌سوز بیشتر خود را نشان داد درگیر شدن ۸۰ درصد دنیای آن روز بود. در حالی که تنها آمریکای لا‌تین و مرکزی از صحنه نبردها به دور بودند، بقیه جهان خود و ارتش‌های خود را درگیر این نبرد یافتند. از یک جانب ارتش آلمان که پس از صلح سنگین ورسای در صدد تجدید آبروی خود بود به شدت خود را برای این جنگ تجهیز کرده بود و از جانب دیگر ارتش‌های آن روز اروپایی نمی‌توانستند آنگونه که باید در برابر طرح‌ها و نقشه‌های این ارتش تاب مقاومت داشته باشند. ‌
در این جنگ دست کم ۶۳ میلیون انسان - چه نظامی و چه غیر نظامی - جان خود را از دست دادند. تقریبا یک سوم از این تعداد را روس‌‌ها تشکیل می دادند که در سال سوم جنگ به آن گرفتار شده بودند. در این میان کمترین تلفات را هم آمریکایی‌ها داشتند که خاکشان به هیچ عنوان در معرض تهاجم قرار نگرفت. آنچه که با این مقدمه به عنوان سوال اصلی باقی می‌ماند این است که چرا پس از گذشت تقریبا هفت دهه از جنگ جهانی دوم بحث بر سر هیچ کدام از این موضوعات نیست و تنها باید مبحثی به نام هولوکاست یا کشتار یهودیان مطرح شود؟ در واقع اگر در این درگیری ۶ میلیون یهودی هم کشته شده باشند آیا باید اینگونه نگاه کنیم که خون آنها رنگین‌تر از بقیه انسان‌های کشته شده در این جنگ است؟ آیا طرح کردن برنامه‌ای به نام کشتار یهودیان در این جنگ به زیر سوال بردن تمام ویرانی‌های ناشی از این بلا‌ی خانمانسوز نیست؟ و شاید هم در این مجال بتوان‌ده‌ها دلیل و عنوان دیگر را هم ذکر کرد که در نوع خود می‌تواند باعث ایجاد سوالا‌ت متعدد دیگری گردد.
برای پاسخ دادن به این سوالا‌ت در این مجال اندک تنها به ذکر چند مورد پرداخته و در پایان هم به نتیجه‌ای کلی خواهیم رسید. هنگامی که جنگ دوم جهانی آغاز شد همه بر این باور بودند که این آلمان‌ها هستند که با تمام قوا خود را برای جنگ آماده کرده‌اند اما اگر این نکته را مدنظر داشته باشیم که آلمان به هیچ عنوان توان تهیه این همه امکانات را نداشت آیا آن وقت هم سوالا‌ت به همین نحو باقی می‌ماند؟ با نگاهی به آلمان امروز متوجه این نکته خواهیم شد که این کشور در حال حاضر هم به شدت از نظر مواد معدنی در فقر مطلق به سر می‌برد و تنها مواد معدنی‌آن مقداری پتاس و زغال سنگ است. در این صورت باید گفت آلمان چگونه توانسته ماشین جنگی بزرگ خود را با وجود آنکه تا زمان دولت وایمار تحریم بود به تحرک وادارد. با نگاهی به آرشیو وزارت بازرگانی آلمان در قبل از جنگ به این نکته پی خواهیم برد که بیشتر مواد خام آلمان و حتی صنایع ساخته شده این کشور توسط آمریکا تامین شده و در رده دوم هم مستعمرات و مناطق تحت نفوذ بریتانیا نقش اصلی را در این تامین داشته‌اند. با این تقویت آنها خود به خود آلمان و به خصوص هیتلر را به سمت مسلح شدن پیش بردند و حتی به قول یک مورخ آمریکایی این دولتمردان آمریکا بودند که با در اختیار گذاشتن فولا‌د و آهن آلمان را در ساخت تجهیزات مدرن یاری کردند. حال اگر این سمت ماجرا را درست فرض کنیم آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها را باید عامل و بانی جنگ دوم بشماریم.
در بعد دیگر کشتار یهودیان و یا آنچه امروز به نام هولوکاست مطرح می‌شود را می‌توان برنامه‌ای دانست برای مجبور کردن یهودیان برای مهاجرت از اروپا.
سال‌ها پیشتر و در کنگره بال در سوئیس بود که طرح کشور یهودی چیده شد و در سال ۱۹۱۷ با وعده بالفور وزیر خارجه وقت بریتانیا این کار به مرحله عمل درآمد و فلسطین به عنوان کشور آینده یهودیان مشخص شد. فلسطین هر چند جاذبه‌هایی برای رفتن داشت اما به هیچ عنوان نمی‌شد آن را با اروپا، امکانات و آب و هوای آن مقایسه کرد. بنابراین برای مجبور کردن یهودیان اروپا که بیشتر آنها در اروپای شرقی ساکن بودند می‌بایست طرحی اندیشید. حال اگر اینگونه بحث را بر اساس طرح توطئه هم فرض نکنیم به مشاهده میزان مهاجرت یهودیانی که در سال‌های جنگ به سمت فلسطین مهاجرت می‌کردند مشخص می‌شود که بر خلا‌ف آنچه امروزه می‌گویند، شایعه کشتار یهودیان می توانست میزان بیشتری از آنها را به سمت فلسطین فراری دهد. اینگونه فرارها به سمت سرزمین موعود و حتی تشکیل تیپ مستقل یهودیان که در ارتش انگلیس تشکیل شده بود و ماموریت داشت تا در اروپای شرقی بجنگد، هم مزید بر علت می‌شود تا طرح کشتار یهودیان در این جنگ را نه به این بدانیم بلکه آن را می‌توان برنامه‌ای از پیش طراحی شده هم عنوان کرد.
رضا حسین
منبع : روزنامه اعتماد ملی