آمارگازاروس، دایناسوری از لاآمارگای آرژانتین

● آناتومی:
آمارگازاروس(نام آن ازلاآمارگای گرفته شده است،‌ كانیونی درآرژانتین كه فسیلهای این جاندار در آنجا یافت شده اند) ساروپودی از دوره كرتاسه پیشین بود. طول این گیاهخوار حدود ۳۳ فوت(۱۰ متر) و وزن آن حدود۵۰۰۰ كیلوگرم بود. در امتداد ستون فقرات،گردن،‌بدن و دم این جانور، دو ردیف خار رشد كرده بود. این خارها، پوست جاندار را پوشانده و یك(یا دو) بادبان را تشكیل می دادند. بنابراین، این بادبان احتمالا ساختاری حرارتی بوده كه برای جذب و انتقال گرما،‌ جفت گیری و تسلط و/ یا برای بزرگتربه نظر رسیدن این دایناسور در مقابل درندگان به كار می رفت. از سوی دیگر، این خارها، ‌برای محافظت و دفاع هم مفید بودند. آمارگازاروس، چهارپا بود و سری كوچك، گردنی دراز و دمی بسیار بلند داشت.
پاهای جلویی این دایناسور، كوتاهتر از پاهای عقبی بودند و همه پاها شبیه پاهای فیل و پنج انگشتی بودند. یكی از انگشتان هر پا، برای مراقبت شستی چنگال مانند داشت. به علاوه، احتمالا این دایناسور از دم شلاق مانندش هم برای محافظت از خود استفاده می كرده است.
● تغذیه:
آمارگازاروس، گیاهخوار بود. این دایناسور برای بقا روزانه مقداربسیارزیادی گیاه می خورد. وی كل برگ را بدون جویدن، می بلعید و احتمالا در معده اش، سنگ معده وجود داشته كه به هضماینمواد خام گیاهی كمك كند. این جانور دندانهایی كند داشته كه برای كندن برگ درختان مفید بوده است.
احتمالا غذای اصلی آمارگازاروس، كاج بوده كه در زمان حیات این ساروپود بزرگ، فراوانترین گیاه به حساب می آمده است. منبع غذایی ثانویه شامل گینگكاس، دانه سرخس، سیكاد، كنجد،سرخس، خزه گیان و دم اسبیان بوده است.
● رفتار:
آمارگازاروس، به صورت گله ای زندگی می كرده و هنگامی كه همه غذای محل زیستشان را می خوردند، مثل دیپلودوسیدهای دیگر، مهاجرت می كردند. احتمالاآمارگازاروس، مثل بقیه ساروپودها، تخم گذاربوده است. تخمهای یافت شده ساروپودها(ازگونه های دیگر، نه آمارگازاروس) دارای الگوی خطی بوده اند و در لانه قرار نداشته اند. احتمالا تخمها به هنگام حركت جانور گذاشته شده اند. اعتقاد براین است كه ساروپودها، از تخمهایشان مراقبت نمی كرده اند. طول عمر ساروپودها صد سال بوده است.
● تحرك:
آمارگازاروس، چهارپا بود و روی چهار پای كوتاه راه می رفت.
● هوش:
تصور می شود كه ساروپودها(مثل آمارگازاروس، سوپرساروس، براكیوزاروس و آپاتوزاروس) و استگوزاروس،‌ مغز ثانویه داشته اند. امروزه دیرینه شناسان می دانند كه آنچه آنها آن را مغز ثانویه می دانستند، بزرگ شدگی طناب عصبی در منطقه ران بوده است. این مركز عصبی، پاهای پشتی جانور را كنترل می كرده وبزرگتر از مغزكوچك جانور بوده است.
آمارگازاروس، نوعی ساروپود بودكه هوش آنها(یا EQكه از روی نسبت مغز به وزن بدن محاسبه می شود)پایینتر از دایناسورهای دیگر است.
● زمان زیست
آمارگازاروس، در دوره كرتاسه پسین،‌ حدود ۱۳۱ تا ۱۲۵ میلیون سال قبل می زیست.
● فسیلها:
اسكلت كامل آمارگازاروس شناسایی شده است(در این اسكلت فقط بخش جلویی جمجمه و دم وجود ندارد). آمارگازاروس، در لاآمارگا، كه كانیونی در آرژانتین است، یافت شد. این فسیل، در سال ۱۹۹۱، توسط دیرینه شناسان سالگادو و جوز بناپارت نامگذاری شد.
● طبقه بندی:
آماگازاروس، دایناسوری بزرگ و گیاهخوار، یك ساریچین(دایناسور جهنده)، یك ساروپودومورف(گیاهخوارگردن دراز و دم درازی كه روی چهار پا راه می رفت)، یك ساروپود(گیاهخوا بسیار بزرگ) و یكی از اعضای خانواده دیپلودوسیدا است.(ساروپودهای دندان میخی كه شامل آپاتوزاروس، سوپرزاورس،‌سیزموزاروس،‌دیپلودوكوس و دایناسورهای دیگر می باشد). آمارگازاروس،‌بسیار شبیه دیكرائوزاروس می باشد.

منبع : پایگاه داده های علوم زمین کشور