درمان نگهدارنده با متادون (MMT)

در حال حاضر درمان نگهدارنده با متادون در بسیاری از نقاط دنیا روش مهمی برای درمان وابستگی به مواد افیونی محسوب می شود. در این روش فرد وابسته برای چندین سال و حتی گاهی تا آخر عمر تحت درمان با متادون قرار می گیرد.
البته در MMT مصرف مواد افیونی به طور قطع پایان نخواهد یافت و در بسیاری از موارد تنها از شکل غیرقانونی (هروئین و تریاک) به شکلی قانونی، کم ضرر و طبی درمی آید. درمان نگهدارنده با متادون در سال ۱۹۶۴ ابداع شد و مبدعان آن بیان کردند که مصرف دوزهای بالای متادون تمایل به مصرف مواد را کاهش داده و مانع از ایجاد سرخوشی حاصل از مصرف آن خواهد شد. در نتیجه کاهش وسوسه، بیمار می تواند به جای هدر دادن انرژی و وقت و تلاش خود در تامین مواد موردنیازش، آن را در جهت فعالیت های سازنده به کار گیرد.
هر چند ممکن است این روش به قطع کامل مصرف مواد منتهی نشود، اما بهبود کارکرد اجتماعی معتادان و کاهش عمده در عوارض جسمی، جرم و جنایت، افت تحصیلی، شغلی، عوارض روانی مانند افسردگی و نابسامانی های اجتماعی و خانوادگی را به دنبال خواهد داشت.تحقیقات نشان می دهند که استفاده از دوزهای بالای متادون موفقیت بیشتری در درمان افراد وابسته داشته است. به طوری که گفته می شود درصد ترک دوره درمانی توسط بیمارانی که دوزهای پایین متادون را دریافت کرده اند، بیشتر بوده و احتمال اینکه این افراد پس از ترک، موفق به قطع کامل مصرف ماده افیونی خود شوند، بسیار کم است.
افراد وابسته برای دریافت متادون هر روز به کلینیک یا بیمارستان مراجعه کرده و متادون را همراه با شربت (معمولاً نوشیدنی پرتقال) دریافت و در همان جا مصرف می کنند.با وجود آنکه بی خطر بودن نسبی متادون در مصارف طولانی مدت آن، کاملاً اثبات شده است، اما به دلیل کامل نبودن تحمل ایجاد شده نسبت به برخی از اثرات آن، عوارض جانبی همراه با مصرف در فرد بروز می کند.برخی از این اثرات چون سرخوشی و خواب آلودگی در هفته های اول درمان به سرعت افزایش می یابند ولی برخی دیگر چون یبوست، تعرق بیش از حد، کاهش میل جنسی و اختلال در عملکرد جنسی ماه ها پس از شروع درمان هم ادامه دارند.
● نتایج درمان
MMT در اکثر بیماران منجر به کاهش مصرف مواد افیونی، کاهش رفتار بزهکارانه، کاهش افسردگی و افزایش اشتغال می شود. میزان موفقیت در MMT تا حدی به خصوصیات بیماران بستگی دارد، اما مهم تر از همه ویژگی های برنامه درمانی و خدماتی است که در حین درمان به بیماران ارائه می شود.
● دلیل برتری MMT در درمان وابستگی به هروئین
۱) متادون به صورت خوراکی تجویز می شود و خطرات ناشی از تزریق هروئین را ندارد. در نتیجه خطر ابتلا به بیماری های عفونی چون هپاتیت و ایدز کاهش می یابد
۲) از آنجایی که فرد نگران چگونگی تامین هروئین برای مصرف خود نیست، کمتر تحت استرس قرار می گیرد.
۳) نیمه عمر متادون نسبت به هروئین طولانی تر است، در نتیجه روزانه یک بار مصرف می شود
۴) میزان ارتکاب جرم به منظور تامین هزینه خرید هروئین کاهش می یابد.
۵) متادون نسبت به هروئین ارزان تر است.
۶) در برخی از شرایط می توان در صورت تشخیص پزشک، مصرف متادون را قطع کرد.
و اما در مورد زنان حامله مصرف متادون به دلایلی عوارض ناشی از مصرف مواد افیونی را کاهش می دهد:
▪ ترک ناگهانی مواد که منجر به آسیب به جنین می شود در مصرف روزانه متادون رخ نمی دهد.
▪ کیفیت زندگی این افراد در درمان با MMT بهبود می یابد که منجر به بهبود تغذیه و در نهایت سلامت جنین می شود
▪ متادونی که توسط داروخانه ها یا مراکز درمانی توزیع می شود، فاقد هرگونه ماده مضری است که به جنین منتقل شود.
▪ از آنجایی که مقدار کمی از متادون از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود، مادرانی که در این درمان قرار دارند، به منظور کاهش علائم ترک متادون در نوزادان، به ادامه شیردهی ترغیب می شوند.

منبع: کلینیک ترک اعتیاد آتیه

منبع : روزنامه اعتماد