جواهر شناسی

در زمانهای بسیار دور برخی از مواد به واسطه سلیقه شخصی، مد، نادر بودن در محیط، پندارهای خرافی و فرهنگ و خواص فیزیكی ویژه و ......... به عنوان گوهر مورد توجه انسانها بوده‌اند. در طول تاریخ، مسایل مختلفی بر روی ارزش جواهرات تأثیر گذاشته كه می‌توان به موقعیتهای سیاسی و پیشرفت علم بشر اشاره نمود چنانچه آلومینیوم به دلیل نایاب بودن، در صده‌های قبل به عنوان جواهر مصرف می‌شد، در صورتیكه امروزه پیشرفت تكنولوژی و كشف ذخایر بزرگ این كانی، ارزش آن را در حد یك فلز صنعتی پایین آورده است.
اما چیزی كه همواره ثابت بوده، افزایش طرفداران جواهر و به تیع آن ارزش گوهر است كه بشر را به فكر ساخت انواع مصنوعی آنها انداخت، به طوریكه مصریان قرنها قبل به ساختن جواهرات بدلی از شیشه‌ یا لعاب‌های رنگین می‌پرداختند. سعی در ساخت مواد مصنوعی با كیفیت مطلوب، سرانجام سبب شد كه شركت جنرال الكتریك در فوریه ۱۹۵۵ اولین الماس مصنوعی را كه البته فاقد ارزش جواهری بود بسازد. رشد این صنعت در سالهای اخیر منجربه تولید كانیهای مصنوعی شده كه تنها از طریق بررسی‌های دقیق فیزیكوشیمیایی از انواع طبیعی قابل شناسایی هستند. البته باید توجه نمود كه سنگهای مصنوعی و بدلی را جواهر نمی‌توان نامید.
در حال حاضر سیستم‌های مشخصی جهت تعیین ارزش جواهرات وجود دارد. خواص نوری و چگونگی تراش دو عامل مهم در این امر به شمار می‌روند. خواص نوری سبب ایجاد رنگ، جلا، لومینانس و بازی رنگ در نگین می‌شوند.
تراش یك بلور تابع شكل و مشخصات ظاهری یك كانی است و به عنوان مثال معمولاً كانیهای كم‌رنگ را با قطر بیشتری می‌تراشند تا رنگ مطلوبتری بدست ‌ آید.
نام جواهرات و كانیهای جواهری عمدتاً برگرفته از رنگ، خرافات، شكل ظاهری و اسم مكان كشف گوهر و یا نام افرادی است كه آنها را شناسایی و معرفی نموده‌اند.
در گذشته تنها طبقه خاصی از افراد اجتماع از جواهرات استفاده می‌‌نمودند ولی امروزه هر كس متناسب با سلیقه خود می‌تواند جواهرات مورد علاقه خویش را تهیه نماید. در این بخش می‌توانید اطلاعاتی راجع‌به برخی از جواهرات باارزش و زیبا بدست آورید.

منبع : آموزش و پرورش استان خراسان