اعتراضهای ظاهرا ساختگی به انتخابات تابستان سال ۱۳۳۹ و پایان نخست وزیری دکتر اقبال (در این روز ۱۲ سپتامبر)

شهریور سال ۱۳۳۹ خورشیدی (سپتامبر ۱۹۹۰) بحث و اعتراض و جنجال درباره انتخابات پارلمانی كه در ۲۶ مرداد برگزار شده بود موضوع روز در ایران شده بود. تعجب در این بود كه اعتراض به این انتخابات از سوی بخشی از دولت بر ضد بخش دیگر صورت می گرفت.
نخست ایراد گرفته شد كه حزب حاكم ملیون در انتخابات سوء استفاده كرده است. با این ایراد نامزدهای منفرد جرات یافتند تا دست به اعتراض بزنند و این اعتراضها منجر به كناره گیری دكتر نصرت الله كاسمی از دبیر كلی حزب ملیون شد. دو حزب ملیون و مردم كه توسط دكتر اقبال و امیراسدالله علم تاسیس شده بودند احزاب واقعی نبودند و جنبه صوری داشتند تا بازی دمكراسی درآورند. پس از كناره گیری دكتر كاسمی، سوم شهریور دادستان تهران دستور توقیف پنج صندوق اخذ رای و تعقیب قضایی اعضای انجمن های آنها را صادر كرد. حزب مردم – به احتمال زیاد با ساخت و پاخت قبلی و به منظور ساختن خبر و تسهیل كار دستگاه های روابط عمومی – خواستار ابطال انتخابات شد. پنجم شهریور شاه – احتمالا با نقشه قبلی و ... – عدم رضایت خود را از انتخابات اعلام كرد و چند روزنامه كه آمادگی قبلی داشتند دست به انتقاد شدید از انتخابات زدند و حتی خواستار بركناری دولت دكتر اقبال شدند!!. عده ای هم به دادستان تهران علیه متصدیان انتخابات اعلام جرم كردند حال آن كه انتخابات قبلی و بعدی و بعدی ها بهتر از آن نبود. دكتر علی امینی انتخابات مرداد را ننگین خواند!. پنجم شهریور دكتر اقبال كه ظاهرا تاریخ مصرف او تمام شده بود كناره گیری كرد و شاه، جعفر شریف امامی وزیر صنایع و معادن كابینه او را مامور تشكیل كابینه كرد. مردم كه این بازیها را جدی گرفته بودند. به علاوه پس از كودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ برای نخستین بار امكان و فرصت اعتراض یافته بودند خواستار ابطال انتخابات شدند و شاه نهم شهریور از انتخاب شدگان كه عموما از نامزدهای حزب ملیون بودند خواست كه كناره گیری كنند و روز دهم شهریور انتخاب شدگان به صورت گروهی استعفاء كردند!.
در این میان پاره ای از مخالفان واقعی هم درصدد برآمدند از این فرصت كه استفاده كنند و ضمن نشان دادن خودشان حرفهایشان را بزنند كه با هر نقشه ای پیش آمده بود خیلی زود ورق برگشت و روال سابق از سرگرفته شد. انتخابات چند ماه بعد تجدید شد، ولی زیاد بهتر از سابق نبود. تنها چند نفر از جمله اللهیار صالح از همكاران دكتر مصدق با آراء واقعی برگزیده شدند و دوره تازه مجلس شورای ملی اسفند ماه كار خود را آغاز كرد. درباره این وقایع هنوز بررسی دقیق نشده است، ولی آن چه كه مسلم است هدف، بركناری دكتر منوچهر اقبال از نخست وزیری بود. با وجود این، وی مورد بی مهری قرار نگرفته بود و بعدا دارای مقامهای مهمی شد.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز