جنگ سنا و کنگره بر سر ایران

طرح اعمال تحریم‌های گسترده‌تر علیه ایران، تحت تأثیر بازی سیاسی احزاب داخلی آمریکا قرار گرفته است.
چندی پیش، نمایندگان دمکرات کنگره آمریکا با ارایه طرحی، خواستار اعمال تحریم‌های گسترده‌تری به خصوص در زمینه تجاری و در جهت ایجاد محدودیت‌هایی در امر صادرات تکنولوژی به کشورمان شدند. این طرح که با نظرات موافق و مخالفی همراه بود، در نهایت با نظر منفی نمایندگان جمهوری‌خواه سنا مواجه شد و به تصویب سنای آمریکا نرسید.
هوارد برمن، عضو کنگره و رییس کمیسیون امور خارجه مجلس آمریکا به دنبال اعمال تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران و در جریان یک سخنرانی تحریک‌آمیز در کنگره، تحریم ایران را موجب تقویت تلاش‌های صلح‌آمیز آمریکا برای مقابله با برنامه تسلیحات هسته‌ای کشورمان دانست. برمن که پیش از شروع جلسه اعضای کنگره سخن می‌گفت، منع ایران را از تبدیل شدن به قدرت هسته‌ای، یکی از چالش‌های بزرگ امنیت ملی زمان حاضر نامید و استدلال کرد که ایران بنیادگرا و مجهز به سلاح هسته‌ای، قدرت برتر منطقه خاورمیانه شده و با اقدامات خود، منجر به نقض قوانین جهانی منع گسترش سلاح‌های اتمی خواهد شد! وی با طرح این سؤال که ”آیا کسی می‌تواند مطمئن باشد که ایران به استفاده از تسلیحات هسته‌ای یا انتقال آن به سازمان‌های تروریستی، روی نخواهد آورد؟“ سعی کرد حرکت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان را گامی در جهت حمایت از آشوب‌طلبی و تروریزم معرفی نماید. ‌ ‌
وی ضمن اذعان به بی‌تأثیر بودن تحریم‌های قبلی آمریکا و جامعه بین‌المللی بر روند خواست و اراده ملت و دولت ایران در مسیر تلاش‌های هسته‌ای خود، یکی از اولویت‌های سیاست خارجی آمریکا را تحریم گسترده‌تر ایران در برنامه‌های اقتصادی و تجاری آن با سایر کشورها دانست، اما اعتراف کرد که تحریم‌ها تا زمانی که با حمایت کشورهای کلیدی جهان همراه نباشند سودی نخواهند داشت. وی همچنین عدم حمایت سایر کشورها را زمینه ساز رویارویی نظامی با ایران دانست. ‌ ‌
در بخش دیگری از این سخنرانی، برمن با تأکید بر لزوم افزایش دامنه تحریم‌ها علیه ایران و با اشاره به لایحه تحریم‌های جدید پیشنهادی گفت: قانونی که پیش روی ما است به برنامه هسته‌ای ایران پایان نمی‌بخشد، اما ممکن است آن را کاهش دهد. به هر حال، این قانون پیامی جدّی به تهران می‌فرستد و نشان می‌دهد که کنگره آمریکا مسأله هسته‌ای ایران را موضوعی بسیار اضطراری دانسته و همچنین حاوی پیامی به شرکت‌ها و کشورهایی است که در بخش انرژی این کشور سرمایه‌گذاری کرده و یا در فکر سرمایه‌‌گذاری هستند. برمن در تشریح مفاد لایحه مزبور اضافه کرد: این لایحه تحریم صادرات و واردات کالا را در ایران تدوین و همچنین اموال و حساب‌های آن دسته از ایرانیانی را که در ارتباط مستقیم با دولت ایران بوده و در آمریکا سرمایه دارند، مسدود نموده است و در صورتی که یک شرکت آمریکایی‌الاصل از یک شرکت وابسته خارجی دیگر برای زیر پا گذاشتن تحریم‌ها استفاده کند، به موجب این قانون جریمه خواهد شد.
● بازی‌های سیاسی
مصوبه جدید تحریم علیه ایران که نه تنها نفت و گاز طبیعی کشورمان، بلکه صنایع وابسته آن را نیز در بر می‌گیرد، به دولت‌های محلی و ایالتی آمریکا اجازه می‌دهد هر شرکتی را که ۲۰ میلیون دلار یا بیشتر در بخش انرژی ایران سرمایه‌گذاری کند، تحریم نمایند. همچنین طرح مذکور، نظارت دولت آمریکا را بر کشورهایی که به طور مستقیم، در صادرات و انتقال کالا به وسیله کشتی و یا انحراف غیرقانونی فن‌آوری‌های حساس به ایران شرکت دارند، افزایش می‌دهد. چنین اقدامی نیازمند آن است که دولت آمریکا، کلیه سرمایه‌گذاری‌های خارجی انجام شده به مبلغ ۲۰ میلیون دلار یا بیشتر را در بخش انرژی ایران معرفی کند - عملی که علیرغم قانون موجود، تاکنون انجام نداده است - و مشخص کند که آیا هر یک از این سرمایه‌گذاری‌ها واجد شرایط جریمه و مجازات هستند یا خیر. برمن در پایان سخنان خود با اشاره به عدم اجرای مصوبه‌های تحریمی کاخ سفید علیه ایران از سال ۱۹۹۶، با توجه به سرمایه‌گذاری‌های غیرمجاز شرکت‌های آمریکایی در کشورمان، لایحه جدید را راهکاری برای انصراف از برنامه هسته‌ای ایران دانست.
گفتنی است نمایندگان دمکرات معتقدند که جمهوری خواهان با اصل طرح فوق مخالفتی ندارند و مخالفت آنان با لایحه تحریم‌ها علیه ایران، بیشتر به یک بازی سیاسی شباهت دارد که به منظور غلبه بر حزب مقابل و نامزد ریاست‌جمهوری آن حزب یعنی باراک اوباما به راه افتاده است. شنیده‌ها حاکی از آن است که کاخ سفید نیز تا حدودی با طرح مذکور مخالف است، چراکه آن را تخطی از اختیارات سیاست خارجی رییس‌جمهور می‌داند.

منبع : ماهنامه اقتصاد ایران