دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا
خاستگاه های علم جدید
قرن بیستم شاهد برخوردهای فوق العاده بین جوامع، فرهنگ ها و تمدن ها بوده است، در اثر پیامد جنبی اقتصاد جهانی ربع پایانی این قرن اختلاط فرهنگی بی سابقه ای را تجربه كرده است.
اما آنچه كه به اندازه كافی مد نظر قرار نگرفته، محدوده ای است كه در چهارچوب آن صورت های قانونی و فرهنگی شكل گرفته در غرب در قرن های دوازدهم و سیزدهم، سنگ زیربنای نظم جهانی حاضر را به وجود آورد.
در این میان صورت های نخستین فرهنگی جدید مواردی است كه مجامع گفتمان آزاد و علنی را ایجاد كردند كه منجر به صورت های جهانی مشاركت در دنیای تفكر، در حكومت و در تجارت شد. علم جدید یك مثال قابل توجه از یك صورت جهانشمول گفتمان اجتماعی و مشاركت است. جهانی شدن مداوم به كار گیری علم جدید مبین یك آزمون اولیه از این فرضیه است كه صورت های جهانی گفت وگو و مشاركت وجود دارند و این كه برای مردمی كه اصالتاً دارای فرهنگ های متنوعی هستند جالب توجه هستند. تغییر احتمالی كانون علم جدید از غرب به شرق جهانشمولی این شیوه از گفت وگو را بیشتر به تصویر می كشد.
با این وجود، به موازات این صورت های جهانشمول از گفتمان و مشاركت، نیروهایی دارای قدرت برابر وجود دارند كه بر اولویت خصوصیات محلی و قومی تاكید می ورزند. همچنین نیروهایی هستند كه از موارد استفاده شرورانه از ثمرات درك علمی در هراس هستند. به همین شكل، نبرد بر سر تفوق صورت های متنوع از عقل و عقلانیت همچنان ادامه خواهد یافت. زمان حاضر سرشار از بیم و امید نسبت به این امر است كه آیا نیروهایی طرفدار برابری و جامعیت غالب خواهند شد یا این كه نیروهایی طرفدار انحصار قومی و هویت های بومی سرانجام جوامع در جهان را از یكدیگر جدا می كنند.
در طول پانصد سال گذشته جست وجوی علم در غرب كم و بیش به صورت نامحدود ادامه داشته است. با توجه به ارزیابی های اخیر در مورد آزادی افكار و پرسش كه در دانشگاه های قرن های دوازدهم و سیزدهم وجود داشته است، اگر سیصد سال دیگر را به این مدت بیفزاییم در آن صورت می توان گفت كه جست وجوی علم در غرب به صورت مستمر نزدیك به نهصد سال در جریان بوده است. مبنا و انگیزه این تصور ذهنی این نظریه بوده است كه دنیای طبیعی یك جهان منطقی و برخوردار از نظم است و این كه انسان یك موجود دارای عقل است كه قادر است این جهان را درك كرده و با دقت آن را توصیف كند. مردان و زنان خواه بتوانند معماهای هستی را حل كنند یا خیر، كه این دیدگاه نیز وجود دارد، قادر خواهند بود كه درك انسانی را با قدرت و از طریق به كار گیری عقل و ابزارهای عقلانیت در مورد دنیای محل زیست ما به پیش ببرند. تحول مهمی كه امكان آزادی پژوهش علمی را فراهم آورد بدون شك نیرومندترین انقلاب فكری و اجتماعی در تاریخ بشر است.
نویسنده در فصل اول كتاب ۶۰۷ صفحه ای با خود عنوان «مطالعه تطبیقی علم» خود تلاش كرده است كه جایگاه مطالعه خود را در ادبیات جامعه شناختی تاریخی و تطبیقی علم مشخص سازد.
جدای از مطالعه صورت گرفته و پاسخ های تاثیرگذار ارائه شده به این اثر درخصوص ایجاد یك چهارچوب كه مطالعات تطبیقی بتواند در قالب آن شكل ثمربخشی بین مجامع علمی شرق و غرب صورت گیرد، اقدام چندانی به عمل نیامده است.
فصل دوم با عنوان «علم عربی و جهان اسلام» نویسنده ابتدا دستاورد های نجوم عربی و سپس مجموعه نقش ها، نهادها را مطرح كرده است و در فصل سوم با تیتر عقل و عقلانیت در اسلام و غرب، فلسفه های متفاوت انسان و طبیعت را كه در تمدن عربی- اسلامی و در غرب یافت می شوند مورد تحلیل قرار گرفته است. در فصل های چهارم و پنجم با عناوین «انقلاب قانونی در اروپا و كالج ها و دانشگاه ها» تلاش شده است تا بنیادهای قانونی و فلسفی نهاد سازی، در این دو تمدن تشریح شود. در فصل ششم سعی شده خلاصه ای از عناصر عمده دگرگونی فكری و اجتماعی غرب و جو فرهنگی و آداب علم در قرن های دوازدهم و سیزدهم ارائه شود. نویسنده همچنین تلاش داشته است موانع نهادی و فرهنگی ای را كه از ظهور علم جدید و آداب آن در جهان عربی- اسلامی جلوگیری می كنند مشخص كند. در فصل هفتم و هشتم این چهارچوب و موضوع علم و تمدن در چین و همچنین علم و سازمان اجتماعی در چین مورد بررسی قرار گرفته است.
توبی ای هاف
ترجمه: حمید تقوی پور
موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی
نوبت اول: ۸۴
ترجمه: حمید تقوی پور
موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی
نوبت اول: ۸۴
منبع : روزنامه شرق
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران آمریکا دولت مجلس شورای اسلامی مجلس شورای نگهبان حجاب دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران افغانستان گشت ارشاد رئیس جمهور
سلامت شورای شهر هواشناسی تهران شورای شهر تهران شهرداری تهران پلیس قتل فضای مجازی سیل کنکور وزارت بهداشت
قیمت خودرو دلار ارز قیمت دلار مالیات خودرو بازار خودرو بانک مرکزی قیمت طلا مسکن تورم ایران خودرو
سریال پیمان معادی تئاتر تلویزیون فیلم سینمای ایران سینما بازیگر موسیقی ازدواج قرآن کریم
سازمان سنجش خورشید
اسرائیل غزه فلسطین رژیم صهیونیستی جنگ غزه روسیه اوکراین حماس ترکیه نوار غزه عراق ایالات متحده آمریکا
فوتبال استقلال پرسپولیس فوتسال تیم ملی فوتسال ایران بازی سپاهان باشگاه پرسپولیس تراکتور جام حذفی آلومینیوم اراک لیگ برتر انگلیس
هوش مصنوعی اپل آیفون تبلیغات فناوری ناسا گوگل سامسونگ نخبگان
خواب موز بارداری دندانپزشکی آلزایمر روغن حیوانی