سه شنبه, ۱۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 30 April, 2024
مجله ویستا
عدالت یارانهای با توزیع مساوی یا نامساوی؟
حذف یارانه مهمترین وجه تحولات اقتصادیای است که دولت نهم مصمم به اجرای آن است.
در میان اقتصاددانان کمتر کسی پیدا میشود که آزادسازی قیمتها و حذف یارانهها را صحیح نپندارد و حداقل روی کاغذ با آن موافق نباشد. چه آنکه نقدی شدن یارانهها و آزاد شدن قیمتها هم به لحاظ خرد و هم به لحاظ کلان دارای مزایای قابل توجهی است. این مزایا بسیار مورد توجه بوده و اساسا دلیل اتفاق نظر اقتصاددانان در صحت حذف یارانهها همین دلایل تئوریک موجود است. در جلسهای که بین اقتصاددانان و دولت برگزار شد نیز نظر اقتصاددانان ایران در حذف یارانهها مثبت بود و چگونگی انجام امر مورد سوال قرار گرفت.
به هر حال هرچند همرایی قابل توجهی در اثرات مثبت حذف یارانه، بین اقتصاددانان وجود دارد، لیکن این اتفاق نظر نیاز به پرداختن به جوانب مختلف این سیاست را از بین نمیبرد. مهمترین دلیل حذف یارانههای غیر مستقیم و تبدیل آن به یارانه مستقیم، بحث چالشبرانگیز عدالت است و اساسا به دلیل وجود همین بحث است که تغییر سیستم پرداخت یارانه در بسیاری مواقع هدفمند کردن یارانهها نیز خوانده میشود. صرف نظر از اینکه در شرایط کنونی ایران، یارانههای موجود برابری اجتماعی را تقویت یا تضعیف میکند (بودن یارانه به شکل موجود در مقابل نبودن یارانه) میتوان به بررسی نقدی کردن یارانهها و عدالت در شرایط آتی پرداخت. بیشک پرداخت یارانه تنها به دهکهای پایین درآمدی در راستای برابری اجتماعی خواهد بود، لیکن سوال اساسی این است که آیا برابری اجتماعی همان عدالت است؟ آیا تقسیم عادلانه یارانهها یا حرکت به سمت عدالت به معنای نوعی تقسیم است که نابرابری اجتماعی را کاهش دهد؟ از همین جا است که بحث پرداخت یارانهها به اقشار کم درآمد (همان آسیبپذیر) با چالشی جدی مواجه خواهد بود.
آنچه مسلم است، این است که نفت و البته پول آن، متعلق به آحاد مردم ایران است و نه قشری خاص که به هر دلیلی و یا هر شکلی، از سایر افراد جامعه متمایز شوند. محروم کردن سهمی از جمعیت کشور از ثروتهای طبیعی و البته ملی کشور و یا منافع حاصل از آنها چندان صحیح به نظر نمیرسد. لازم است بار دیگر اشاره شود که در اینجا بحث اصلی تغییر دادن یا ندادن سیستم پرداخت یارانه از مستقیم به غیر مستقیم نیست؛ بلکه چگونگی تسهیم مبالغ یارانهای در سیستم پرداخت مستقیم مورد بحث است. نفت یا بیتالمال متعلق به طبقات برخوردار جامعه نیز هست و نباید به رفاه عدهای خاص اختصاص یابد. این امر در سیره اسلامی نیز وجود دارد و میتوان آن را جزئی از عدالت به معنای اسلامی آن دانست. شیوه تقسیم بیتالمال در زمان ولایت امیرالمومنین میتواند شاهد مناسبی برای این ادعا باشد. در آن زمان بیتالمال به طور مساوی بین برخورداران و نیازمندان تقسیم میشد و همگان به یک اندازه از آن بهرهمند میگشتند. چه آنکه تقسیم مساوی نیز علاوهبر عادلانه بودن میتواند گامی به سوی برابری اجتماعی باشد. به هر حال ممکن است استدلالات قابل ملاحظهای نیز در خصوص پرداخت نامساوی یارانهها یا پرداخت به عدهای خاص وجود داشته باشد، لیکن مطالب فوق حداقل میتواند اهمیت بحث در این زمینه را نشان دهد.
منبع : روزنامه سرمایه
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران مجلس شورای اسلامی مجلس خلیج فارس دولت سیزدهم بابک زنجانی دولت حجاب لایحه بودجه 1403 بودجه شورای نگهبان مجلس یازدهم
قوه قضاییه هواشناسی سیل تهران شهرداری تهران فضای مجازی شورای شهر تهران سلامت شورای شهر پلیس قتل وزارت بهداشت
قیمت دلار خودرو قیمت طلا سایپا قیمت خودرو ایران خودرو دلار بازار خودرو بانک مرکزی مالیات تورم مسکن
تلویزیون محمدرضا گلزار سینما رسانه سینمای ایران فیلم سریال تئاتر رسانه ملی موسیقی بازیگر سریال پایتخت
سازمان سنجش انتخاب رشته بنیاد ملی نخبگان آموزش عالی
رژیم صهیونیستی آمریکا فلسطین غزه اسرائیل جنگ غزه حماس روسیه عربستان نوار غزه اوکراین ترکیه
فوتبال استقلال پرسپولیس سپاهان تراکتور باشگاه استقلال تیم ملی فوتسال ایران فوتسال وحید شمسایی بازی باشگاه پرسپولیس لیگ برتر
هوش مصنوعی اینترنت تبلیغات اپل خودرو برقی همراه اول آیفون گوگل روزنامه سامسونگ ناسا
داروخانه سازمان غذا و دارو ویتامین خواب کاهش وزن دیابت طول عمر پرستار سلامت روان بارداری دندانپزشکی