آینده این سه دبلیو

● وب ۲
با آمدن وب ۲، جنبه های روانشناختی جدیدی به وب اضافه شد. کاربران وب ۲ نیز دیگر، تنها مصرف کنندگان عادی اطلاعات نیستند. بلکه خود نیز تولیدکننده اطلاعات هستند; هر چند در ساختمانی که افراد دیگر بنا کرده اند.وب سایت ها دیگر تنها از صفحه ها تشکیل نمی شوند، بلکه متشکل از برنامه ها هستند. یا برای مثال به میزان دینامیک بودن صفحات اضافه شده و هر عملی در یک صفحه وب به معنای لود شدن صفحه ای جدید نیست.
در وب ۲، واحد مورد توجه ما به جای صفحه ها، قطعات اطلاعات هستند. حالا فرمت XML اجازه می دهد تا تمام قسمت های یک صفحه وب، اکسپورت شود.وب ۲ امکان ارسال و آپلود اشکال مختلف اطلاعات را در اختیار کاربران می گذارد. ارسال متن در وبلاگ ها، عکس ها در سایت هایی مانند Flickr، فایل های ویدیویی در سایت هایی مانند YouTude و نیز قرار دادن اطلاعات شخصی و...در سایت های network social مانند .MySpace در کنار همه این ها، تگ ها یا برچسب ها که زاده وب ۲ محسوب می شوند، تبدیل به یکی از اصلی ترین راه های دسته بندی اطلاعات شده اند.
▪ تعریف وب ۲
موارد زیر از نمونه های تجربه های اجتماعی وب ۲ هستند:
۱) کاربران هنوز برای استفاده از اطلاعات باید به سایت مورد نظر خود بروند. هر چند این امر با پرطرفدار شدن RSS در حال تغییر است.
۲) بعضی صفحات وب گسسته هستند و برخی دیگر نه. برای مثال وبلاگ ها به پست های مختلف قابل تقسیم هستند که می توان هر کدام از این پست ها را به شکل یک صفحه جداگانه مشاهده کرد. اطلاعات حمع آوری شده توسط کاربران، هم به طور مستقل از هم و هم به طور یک مجموعه قابل مشاهده هستند. با توجه به این که این مجموعه ها توسط تگ ها مشخص می شوند، ممکن است با یکدیگر همپوشانی داشته باشند.
۳) سایت ها هنوز شبیه به ساختمان ها هستند. اما بعضی سایت ها از این لحاظ تغییراتی داشته اند. برای مثال Yahoo My یا iGoogle مانند پنجره های رو به سایت های مختلف هستند که یک پرتال را تشکیل می دهند.
۴) ایجاد اطلاعات روی وب برای هر فردی ممکن است. سایت های وب ۲ در یک روند بسیار ساده به کاربر اجازه ارسال اطلاعات مورد نظر خود را در قالب های تعریف شده آن سایت می دهد. البته برای این عمل، کاربر باید وارد سایت مورد نظر شود.
۵) حضور در وب دقیقا به آن معنی است که شما می خواهید باشد. اطلاعاتی که کاربر روی سایت ها قرار می دهد، می تواند از یک عکس ساده یا یک وبلاگ باشد تا تمام نوشته ها و آثار یک فرد و حتی یک آرشیو ویدیویی کامل.
● وب ۳
اگر با توجه به تغییرات صورت گرفته، از وب ۱ خطی فرضی به سمت وب ۲ بکشیم، متوجه می شویم که این خط همچنان در مسیر خود پیش می رود و این دقیقا مسیر محتوم فناوری است. تا چند سال آینده جایگاه اینترنت به قدری حیاتی می شود که باید آن را جز» کاملا جدایی ناپذیر زندگی روزمره دانست.
اتصال باندپهن تمام وقت
بسیاری از مردم دنیا در حال حاضر به اینترنت باند پهن دسترسی دارند و سرعت گسترش آن نیز رو به افزایش است. هزینه دیسک های ذخیره اطلاعات نیز در سال های اخیر بسیار پایین آمده است.در کنار همه این ها شرکت های مانند مایکروسافت و گوگل نیز شرایط جدیدی پدید آورده اند.
هر روز به ویژگی های مبتنی بر وب نرم افزارهای تولیدی مایکروسافت افزوده می شود. گوگل نیز ابزارهای آنلاین بسیاری تولید کرده است که به کاربران اجازه می دهد تا به جای پردازش اسناد و آپلود آن ها، به طور مستقیم آن ها را روی یک وب سایت پردازش کنند.
▪ تگ ها
فناوری تگ گذاری با آمدن وب ۲ بسیار همه گیر شد و حالا استفاده های متفاوتی از آن صورت می گیرد. در آینده کاربران می توانند فایل ها و اسناد روی کامپیوتر خود را به دو دسته عمومی و خصوصی تقسیم کنند. فایل هایی که تگ عمومی به خود می گیرند از طریق نرم افزارهای P۲P با کاربران دیگر به اشتراک گذاشته می شوند و یا حتی به سرورهای مرکزی آپلود می شوند، در حالی که کاربران دیگر به فایل های با تگ خصوصی دسترسی نخواهند داشت.
ما در حال حاضر از فرمت XML و نیز از هاست های وب، وب سرورها و آدرس های URL استفاده می کنیم، اما در آینده همه این ها بی معنی خواهد شد، چرا که هر کاربر می تواند روی کامپیوتر خود و با فرمت دلخواه خود کار کند.مثال ذیل به راحتی منظور مورد نظر را روشن می کند: در حال حاضر هر کاربر برای یافتن آیتم های مورد نظر روی کامپیوتر خود، اینترنت و یا یک وب سایت خاص به طور جداگانه جستجو می کند. اما در آینده با برداشته شدن مرزهای روانشناختی در این بین، از طریق جستجوی هوشمند می توان از میان تمام اسناد موجود روی کامپیوترهای دیگران با تگ عمومی به جستجو پرداخت و برای جستجو در بین فایل ها و اسناد خود نیز تگ های شخصی را جستجو کرد.
بنابراین با همه گیر شدن استفاده از کامپیوترها و اینترنت در سرتاسر دنیا، عادت های استفاده از آن ها نیز تغییر خواهد کرد. یک کاربر عادی را در نظر بگیرید که معمولا در حرکت و مسافرت است. حداقل موارد مورد نیاز چنین کاربری، اسناد کاری-شخصی و ابزارها و نرم افزارهای مورد نیاز برای خواندن و ویرایش این فایل ها و اسناد است.
جا به جایی این فایل ها و نرم افزارها بسته به شرایط امنیتی فرد- از طریق حافظه های فلش و یا استفاده از اینترنت ممکن است. در صورت استفاده از اینترنت، کاربر یا می تواند به فایل های مورد نظر خود را از روی کامپیوتر شخصی و با استفاده از رمز عبور سیستم خود دسترسی داشته باشد و یا در صورت عدم دسترسی به یک کامپیوتر ثابت و شخصی، فایل ها را روی وب آپلود کند و از روی سیستم های مختلف و با توجه به پلتفرم های استاندارد و تعریف شده به آن ها دسترسی داشته باشد.
▪ تعریف وب ۳
با توجه به تجربه اجتماعی اینترنت در آینده، وب ۳ را می توان این طور تعریف کرد: برای دسترسی به اطلاعات نیازی به خروج از حریم خود ندارید. شما جایی هستید که کامپیوتر شما است. دسترسی شما به اطلاعات از طریق جستجوهای ساده و تگ ها امکان پذیر می شود و تنها برای دسترسی به برخی پارامترهای خارجی باید از حریم خود خارج شوید.
به طور دقیق تر همه اینترنت حریم شما است و کامپیوتر شما جز» حریم اینترنت محسوب می شود.دیگر صفحه ای وجود ندارد. اطلاعات در بسته هایی از واحدهای گسسته رد و بدل می شوند و کاربر با توجه به نیاز خود از آن ها استفاده می کند.دیگر وب سایتی وجود ندارد. وب سایت ها تبدیل به شاخص های اطلاعات می شوند که می توان به محتوای آن ها از طریق فرمت XML دست پیدا کرد. موارد غیر از این دیگر وب سایت محسوب نمی شوند.
بلکه مانند جزیره هایی هستند که برای تجارت یا بازی در نظر گرفته شده اند.تولید اطلاعات مانند نوشتن یک ایمیل یا ایجاد یک سند خواهد بود که در صورت تمایل کاربر هر فردی با یک کامپیوتر می تواند به آن دسترسی داشته باشد.
دسترسی این چنینی به وب به معنی حضور همیشگی در وب نیست. مانند تلفن که در خانه هر فردی وجود دارد اما همیشه از آن استفاده نمی شود.
▪ رابط های کاربری وب ۳
با توجه به تعریف بالا، وب ۳ شامل چهار نوع ابزار خاص خواهد بود.ابزارهای جستجو هوشمندتر می شوند. جستجوهای قبلی کاربر را ذخیره می کنند و آن ها را به ترتیب میزان علاقه و نیاز کاربر الویت بندی می کنند که دسترسی به آن ها همواره برای کاربر ممکن است.ابزارهایی برای مشاهده فیدها یا نتایج جستجوهای کاربر و هر آیتم تگ گذاری شده توسط او، خلق می شوند.
این ابزارها جایگزین تمام ابزارهای فعلی مشاهده اطلاعات از جمله نرم افزارهای ایمیل و مرورگرهای وب می شوند.ابزارهایی برای نوشتن و ویرایش سندها، تصاویر و غیره. تگ گذاری خروجی های این ابزارها یا به طور دستی و یا به طور خودکار صورت می گیرد. نکته مهم این ابزارها، تعیین سطح اطلاعات و اسناد خروجی از طریق تگ ها(عمومی، خصوصی و...) است.
ابزارهای دیگری که برای مشاهده و خواندن اسناد، تصاویر، فایل های ویدیویی و... به کار می روند.هر اتفاقی که در یک ابزار رخ می دهد باید برای دیگر ابزارها نیز قابل درک باشد.
در واقع کاربر باید قادر به اکسپورت کردن اطلاعات مورد نظر خود از ابزارهای مورد استفاده خود باشد تا بتواند از آن ها در ابزارهای دیگر نیز استفاده کند.چیزی که فناوری اطلاعات به آن نیاز دارد، محو شدن حس استفاده از کامپیوتر است. ابزارهای کلی برای انجام وظایف کلی و آن هنگام است که آماده پا گذاشتن به عصر بعدی خواهیم بود.

مازیار عطاریه

منبع : روزنامه ابتکار