حمام مهرآباد

حمام مهر آباد یکی از معروف ترین گرمابه هاست و از پنج بخش تشکیل شده است:
۱ تالار بزرگ رختکن
۲) محل نظافت
۳) تالار شستشو
۴) گرم خانه
۵) خزینه آب .
تالار بزرگ رختکن شامل رختکن شامل یک گنبد بزرگ و چهار گنبد کوچک و چهار طاق در چهار طرف آن است و یک حوض بزرگ سنگی نیز در زیر گنبد بزرگ وجود دارد.تالار رختکن از طریق راهروی باریکی وارد تالار استحمام می شود که از نظر طراحی معماری تا حدی شبیه تالار رختکن است .در ضلع شرقی تالار استحمام دو اتاق با سقف گنبدی به عنوان خلوتی یا شاه نشین وجود دارد که مخصوص استحمام افراد سر شناس بود.تالار استحمام با چهار پله ،پس از عبور از یک در کوچک وارد خزینه می شود که آخرین مرحله استحمام است.پس از بیرون آمدن از خزینه بایستی از حوضچه های کوچک آب سرد عبور کرد.آب مصرفی گرمابه از چاهیکه در کنار خزینه قرار دارد ،توسط منجنیق مخصوصی استخراج می شود و از طریق لوله باریک سفالی که در دیوار ها تعبیه شده بودند به داخل گرمابه هدایت می شود.تاریخ بنای این حمام مربوط به دوره شاه طهماسب است و با توجه به شیوه ساخت و مقایسه با سایر حمام ها می توان آن را به دوره صفویه نسبت داد.
● حمام کردشت
این حمام یکی از زیبا ترین حمام های آذربایجان است که با معماری اصیل سنتی در روستای کردشت از توابع جلفا و در کنار رود ارس قرار دارد.این حمام که در میان باغ بزرگی ساخته شده،دارای یک هشتی به صورت هشت ضلعی به ابعاد ۳/۵ در ۳/۵ و به ارتفاع ۴/۳ متر است.یکی از اضلاع به در ورودی و دیگری راه ورود به رخت کن یا سر بینه است.سر بینه حمام نیز هشت ضلعی به اضلاع ۳/۵ متر و ارتفاع ۸ /۵ متر است و گنبد بزرگ آن بر روی جرزها و هشت ستون سنگی هشت بر استوار شده است.همه ستون ها دارای سر ستون های سنگی مقرنس هستند که به وسیله ملات سرب مذاب به ستون ها وصلشده اند. گنبد سر بینه دارای کار بندی های جالب مزین به آهک بری های زیبا است.سکو های رختکن با طاق ضربی پوشیده و در زیر آن کفش کن‌ هایی تعبیه گردیده است.گرم خانه فضایی است که از چهار ستون سنگی هشت بر و دو حوض بزرگ مستطیل شکل و اتاقی با گنبد قیر اندود تشکیل شده است.نور داخل سر بینه و گرم خانه به وسیله روزنی که نوک گنبد قرار دارد تامین می شود و گویا بر روی آن روزنه ها سنگ های مرمر نازک و ظریفی نصب بود که نور آفتاب از آن نفوذ می کرد و داخل حمام را به صورت یک نواخت روشن و شستشو کنندگان را از نگاه نامحرمان حفظ می نمود.حمام کردشت بخش های دیگری نیز دارد که بسیار دیدنی و قابل مطالعه است.این حمام در زمان عباس میرزا نایب السلطنه فتحعلی شاه هنگام جنگ دوم ایران و روس ساخته شد،ولی شیوه معماری آن شباهت بسیار به حمام های دوره صفوی دارد.

منبع : روزنامه آفتاب یزد