جایگاه HLR در شبکه تلفن همراه

در شبکه موبایل ما یک وسیله به نام گوشی موبایل داریم که بدون سیم است و از لحاظ فیزیکی به جایی متصل نیست و هرلحظه مکان خود را تغییر می‌دهد و ممکن در یک روز در نقاط مختلف کشور (و حتی جهان) حرکت کند. حالا سوال این است که چگونه باید چهار مشخصه بالا را برای آن پیاده کنیم؟
گوشی‌های تلفن همراه روز به روز به امکانات و خدمات افزوده‌ای مجهز می‌شوند. امروز بسته به نوع گوشی می‌توان از خدماتی چون ذخیره اطلاعات نقاط تماس، فهرست انجام فعالیت‌های روزانه، درج قراردادها و یادآورها، ماشین حساب، پست الکترونیک، دریافت خبر، بازی، موسیقی MP۳ ، خدمات GPRS ، عکسبرداری، فیلمبرداری و... بهره‌مند شد.
یکی از مطالبی که در زمینه ارتباط همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده است مقوله حذف وابستگی به مکان و زمان برقراری ارتباط بوده است.
اختراع پدیده ارتباطات بی‌سیم ( WIRELESS ) این موهبت را به بشر ارزانی داشت که بشر بتواند در هر زمان و در هر مکان ارتباط خود را برقرار کند.
برای درک بهتر نسبت به امکان ثبت موقعیت برای یک تلفن همراه ،مشخصات یک خط تلفن ثابت را برمی‌شماریم.
به طور خلاصه شبکه تلفن ثابت مشخصات زیر را دارا می باشد:
۱) هویت یا شناسایی مشترک
۲) مکان مشخص جهت تماس گرفته شدن با آن
۳) ثبت Charging
۴) ارائه سرویس‌های جانبی
در شبکه موبایل ما یک وسیله به نام گوشی موبایل داریم که بدون سیم است و از لحاظ فیزیکی به جایی متصل نیست و هرلحظه مکان خود را تغییر می‌دهد و ممکن در یک روز در نقاط مختلف کشور (و حتی جهان) حرکت کند. حالا سوال این است که چگونه باید چهار مشخصه بالا را برای آن پیاده کنیم؟
قبل از هر چیز ذکر این مورد ضروری است که گوشی موبایل با روش بدون سیم(wireless) از طریق امواج الکترو مغناطیسی با آنتی که به آنBTS گفته می‌شود ارتباط دارد و از طریق آن به شبکه موبایل وصل می‌شود(به جای دو رشته سیم مسی).
۱) تعیین هویت
در موبایل به علت تغییر مکان مشترک (مستقل از مکان بودن) نیاز به مرکزی داریم که اطلاعات تمام مشترکین یک کشور و یا یک شرکت ارائه دهنده سرویس موبایل در آن ثبت شود تا هر وقت شبکه نیاز داشت در اختیار شبکه قرار گیرد(این کار در تلفن ثابت در همان مرکز سرویس دهنده به شما انجام می‌گیرد) به این مرکز HLR گفته می شود(Home Location Register) این مرکزها به صورت متمرکز در یک یا بعضا در نقاط محدودی از یک کشور ایجاد می‌شود، و برای اینکه یک مشترک امکان استفاده از شبکه را داشته باشد به مشترک کارتی به نام SIM (Subscriber Identity Module) کارت داده می‌شود که این کارت وسیله شناسایی مشترک در شبکه است. پس اگر SIM کارت در گوشی موبایل قرا رگیرد و تعاریف مخصوص آن در HLR ثبت گردد مشترک می‌تواند هر کجا از کشور که برود امکان تماس گرفتن و یا تماس گرفته شدن را دارا می باشد.
۲) مکان مشترک در شبکه موبایل
هنگامی که یک مشترک در شبکه حرکت می‌کند با تکنیک‌هایی تکامل یافته آخرین مکان آن در HLR ثبت می‌شود بنابرابن هر کس بخواهد به یک موبایل زنگ بزند آخرین مکان آن از HLR پرسیده می‌شود و بعد به موبایل زنگ می‌خورد.
۳) ثبت Charging
ثبت مقدار هزینه مکالمه موبایل در آخرین سوییچی که به موبایل سرویس می‌دهد انجام می‌گیرد .مثلا مشترکی از تهران به سمت مازندران رفته و از آنجا به مشهد می‌رود ودر طی مسیر چندین بار به نقاط مختلف تماس گرفته است هنگامی که در محدوده تهران بوده در سوییچ‌های تهران Charging ثبت شده و در مازندران در سوییچ مازندران و در مشهد هم در سوییچ مشهد ثبت می‌شود.
در آخر کلیه هزینه مکالمات از سراسر کشور به مرکزی در تهران که مرکز صورتحساب این SIM است ارسال می‌شود و بعداز جمع‌بندی و محاسبه برای مشترک صورتحساب ارسال می‌شود(در تلفن ثابت تمام هزینه‌های مکالمه در مرکز سرویس دهنده ثبت می‌شود.)
۴) ارائه سرویس‌های جانبی
این سرویس‌ها توسط آخرین سوییچ سرویس دهنده به موبایل از طریق HLR سوال می‌شود که چه سرویس‌هایی باید در اختیار مشترک گذاشته شود مثل انتفال مکالمه، انتظار مکالمه، نمایشگر شماره و. .. سپس آن سرویس‌ها توسط آخرین سوییچ سرویس دهنده در اختیار مشترک قرار می‌گیرد(در تلفن ثابت همان سوییچ محلی که تلفن به آن وصل است این کار را انجام می‌دهد.)

علی خوان‌یغما

منبع : اخبار فن آوری اطلاعات ایتنا