۲۰ آبان ـ ۱۱ نوامبر ـ لحظه پایان جنگ جهانی اول - تغییر نقشه های جغرافیایی و همچنین شرایط

ساعت یازده بامداد روز ۱۱ نوامبر (ماه یازدهم در تقویم میلادی) سال ۱۹۱۸ با امضای قرارداد ترك مخاصمه، جنگ جهانی اول كه بیش از پنج میلیون و پانصد هزار نظامی و شش میلیون غیر نظامی كشته داشت پایان یافت و آتش تفنگها خاموش شد. ولی همه گیری آنفلوآنزای متعاقب آن كه سربازان بازگشتی از جبهه ها ویروس آن را باخود به شهرهایشان برده بودند بیش از ۲۰ میلیون انسان را از میان برد.
دلیل كم بودن تلفات جنگ جهانی اول نسبت به جنگ جهانی دوم، پیشرفته نبودن جنگ افزارها و ضعف قدرت تخریبی آنها بود. جنگ جهانی اول را مورخان «جنگ اروپاییان»، «جنگ بزرگ» و ... عنوان داده اند. این جنگ نقشه جغرافیایی خاورمیانه و اروپای مركزی و جنوبی را تغییر داد و به عمر دو امپراتوری قدیمی اتریش و عثمانی پایان بخشید و امپراتوری روسیه را به صورت كشور شورا ها در آورد.
انگلستان و فرانسه با این كه موفق به خلاص كردن خود از دست قدرت در حال طلوع آلمان شده بودند و سرزمین های بیشتری را بر قلمروهای خود اضافه كرده بودند مجبور به تغییر سیاست خود شدند، زیرا كه جهان شرایط تازه ای پیدا كرده بود و قدرتمداران در عین حال با یك قدرت ایدئولوژیك (روسیه) هم در صحنه جهان رو به رو شده بودند كه قبلا سابقه نداشت. به علاوه، در آمریكا نیروهایی پا به عرصه گذارده بودند كه نمی خواستند این كشور به انزوای طولانی خود ادامه دهد. جنگ جهانی اول تجربه قدرت برای آمریكا بود كه وارد صحنه سیاسی جهان شود.
دوقدرت اروپایی بازمانده از جنگ جهانی اول پس از سر برآوردن از زیر خرابه های آن خود را در اروپا با ایتالیای تازه ای رو به رو می دیدند كه از شر اتریش خلاص شده بود و سهم خواهی می كرد و شرایط خاور دور دور با جمهوری شدن چین و قدرت گرفتن ژاپن تغییر یافته بود و در بسیاری از نقاط جهان احساسات ناسیونالیستی كه طبیعت ضد سلطه دارد در حال بیدار شدن بود.
از میان تلفات نظامیان، سهم آلمان یك میلیون و هفتصد هزار، فرانسه یك میلیون وسیصد هزار و انگلستان ۹۰۰ هزاربود.
جنگ جهانی اول كه نتیجه رقابتهای استعماری قدرتهای اروپایی بود؛ ملی گرایی افراطی را در اروپا به دنیا آورد كه نتیجه اش جنگ جهانی دوم بود. در قراردادهای پایان جنگ جهانی اول به ملت المان اجحاف شد و همین اجحاف و تحمیلات دیگر باعث ظهور هیتلر و ملی گرایی افراطی المانی ها شد.
از نتایج جنگ جهانی اول، یكی هم افزایش حضور زنان در ادارات و كارگاهها بود كه پدیده تازه ای شد. به سبب اعزام مردها به جبهه های جنگ، راه برای ورود زنان به مشاغل مردانه باز شد كه پس از آن به صوت یک امر عادی آمد. عراق، اردن و لبنان از ساخت های بعد از جنگ جهانی اول و از نتایج آن بوده اند.
خونین ترین صحنه های جنگ حهانی اول، نبرد «وردن» بود كه ضمن آن یك میلیون تن كشته شدند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز