تراپ (پرافتخارترین مربی تاریخ معاصر ایتالیا)

از جیووانی تراپاتونی به‌عنوان یکی از پرافتخارترین مربیان تمام تاریخ فوتبال یاد می‌شود. این مرد مذهبی که در میلان به اوج رسید و اینتر را در سخت‌ترین روزهای میلان به اقتدار رساند و آخرین قهرمانی آنها را در سری A رقم زد؛ فراز و نشیب‌های بسیاری را به چشم دیده است.
● روزهای ابتدائی
جیووانی در روز ۱۷ مارس ۱۹۳۹ در ”کوسانو“ی میلان متولد شد. وی متعلق به یک خانواده پرجمعیت و مذهبی بود و در ایتالیای آن عصر چاره‌ای جز روی آوردن به فوتبال نداشت. جیووانی در کودکی یکی از هواداران پَر و پا قرص میلان بود و بازی ستارگان عمدتاً خارجی این تیم را با دقت و لذت تماشا می‌کرد. به همین دلیل با راهنمائی اعضاء خانواده‌اش در تست آمادگی باشگاه میلان شرکت کرد. جیووانی علاقه زیادی به حضور در خط حمله داشت؛ اما مربی وقت میلان ترجیح داد او را به‌عنوان یک مدافع در ترکیب تیم خود بپذیرد. علی‌رغم میل باطنی، تراپ پیوستن به تیم محبوبش را به بازی در پست موردعلاقه ترجیح داد و رسماً یک میلانی نام گرفت. حضور در نیم دهه ۶۰ میلان با اتفاقات جالب‌توجهی همراه بود. او به‌عنوان یک جوان، خیلی زود نقش کلیدی در تیم یافت. میلان در فصل ۱۹۶۲ با کاپیتانی او عنوان قهرمانی سری A را به‌دست آورد و سال بعد برای درخشش در عرصه رقابت‌های اروپائی آماده شد. پس از پایان دوران درخشش رئال مادرید در اروپا بنفیکا حریف اصلی میلان قدرتمند بود. همین ۲ تیم در نهایت فینال لیگ اروپا در فصل ۱۹۶۳ را برگزار کردند. بنفیکا قهرمان ۲ دوره قبلی بود و تراپاتونی وظیفه داشت اوزه‌بیو و کولونا مهاجمان خطرناک حریف را مهار کند. مردم از شکست سنگین میلان سخن می‌گفتند؛ اما این تراپ بود که نقش اصلی را در پیروزی حماسی میلان ایفاء کرد. آنها با کاپیتانی تراپ و حضور بازیکنان بزرگی چو ریورا و آلتافینی جام اروپا را برای اولین بار بالای سر بردند. تراپاتونی نخستین کاپیتان یک باشگاه ایتالیائی بود که جام لیگ اروپا را بالای سر برد.
۵ سال از این اتفاق گذشت، تنها مدل موهای تراپاتونی دچار تغییر شده بود وگرنه باقی وقایع همان‌طور بود که انتظار می‌رفت. حضور در فینال لیگ اروپا پس از یک قهرمانی قاطع در فصل ۱۹۶۸ ایتالیا، کاپیتانی تراپ و حریفی صاحب سبک به‌نام آژاکس.
میلان در نهایت ۴ بر یک آژاکس را مغلوب ساخت. چزاره مالدینی ستاره میلان بود و آنکه نقش واقعی در این قهرمانی داشت جیووانی بود. البته پس از این عنوان قهرمانی آفتاب میلان و تراپ غروب کرد. آنها تا مدتی از کورس بزرگان عقب ماندند تا اینکه تراپ تصمیم گرفت از عرصه بازیگری در فوتبال کنار برود. این اتفاقات در اواسط دهه ۷۰ رخ داد و تراپ بلافاصله تصمیم گرفت کارش را در عرصه مربیگری آغاز نماید.
اسطوره او ”نئورو روکو“ مربی میلان در جریان ۲ فتح اروپائی تیم در دهه ۶۰ بود. به هر حال ”تراپاتونی“ مربیگری را با حضور روی نیمکت یوونتوس تجربه کرد. چنین امری در سال ۱۹۷۶ رخ داد. البته تا قبل از وقوع این اتفاق، او ۲ سال را به‌عنوان بازیکن - مربی در میلان سپری کرد. به هر حال حضور وی در یووه با درخشان‌ترین دوران باشگاه توأم شد. او و یووه به دستاوردهای بزرگی نائل آمدند. از آن جمله می‌توان به فتح ۶ جام لیگ اشاره کرد. در این سال‌ها او دوران عجیبی همراه با یوونتوس سپری کرد. پس از اینکه قدرت یووه در ایتالیا اثبات شد، آنها به ماجراجوئی در اروپا پرداختند. در این راستا یووه پس از چند ناکامی با تئوری‌های برتر تراپ به فینال لیگ اروپا رسید. این امر در سال ۱۹۸۳ رخ داد. پیروزی یووه بر هامبورگ قطعی به‌نظر می‌رسید، همان‌طور که ۲۰ سال قبل، غلبه بنفیکا بر میلان قطعی بود؛ اما این‌بار نتیجه برعکس شد. هامبورگ در ناباوری‌ تمام یوونتوس را مغلوب کرد. یووه در سال ۱۹۸۴ عقده عدم حضور در اروپا را بر سر لیگ ایتالیا خالی کرد و با اقتدار تمام قهرمان شد. تراپ در مصاحبه‌های گوناگون اعلام کرد که وقت قهرمانی در اروپا فرا رسیده است.
تیم تراپ در فصل ۱۹۸۵ به فینال لیگ اروپا رسید. تراپ وقایع قبل از آغاز دیدار بروکسل (کشته شدن تعدادی از هواداران یووه به خاطر هجوم لیورپولی‌ها به جایگاه حضورشان) را مشاهده کرد. با این حال چنین امری روی روحیه جنگندگی تراپ و گرسنگی او برای فتح جام اروپا تأثیر نگذاشت. تک گل پلاتینی جام اروپا را برای اولین بار از آن یوونتوس نمود. نام تراپ از این جهت وارد تاریخ باشگاه شد، با این وجود وقتی در سال ۱۹۸۶ یووه را به قصد اینتر، دشمن دیرینه ترک کرد گوئی موفقیت نیز از این باشگاه رخت بربست چرا که یووه پس از قهرمانی در لیگ ایتالیا فصل ۱۹۸۶ تا سال ۱۹۹۵ هرگز قهرمانی در سری A را تجربه نکرد. به هر حال دوران حضور وی در اینتر نیز پرفروغ بود. تراپ در اینتر ستارگانی چون سره‌نا، زنگا، برگومی و... را داشت. در سال ۱۹۸۷ ورونا از غفلت تیم او نهایت بهره را برد و قهرمان ایتالیا شد. در فصل بعد اوضاع به کام اینتر نبود؛ چرا که دشمن دیرینه آنها یعنی میلان پس از گذراندن رنج حضور در دسته دوم به‌عنوان قهرمانی دست یافت. ولی بالاخره باید روزی نوبت به تیم او می‌رسید. در فصل ۱۹۸۹ اینتر با تحمل تنها ۲ شکست با کسب بالاترین میزان امتیاز تاریخ لیگ ایتالیا قهرمانی را در آغوش کشید. قهرمانی تراپ با اینتر خشم هواداران میلان را برانگیخته بود.
● چرا خیانت کردی؟
هواداران میلان به فحاشی در سکوها شهره هستند. در آن زمان که تراپ با اینتر قهرمان شد رقابت بین ۲ تیم میلانی مثل دوران فعلی سرد نبود و هواداران با حرارت زیادی تنها خواستار نابودی رقیب بودند. با این وصف وقتی تراپ همراه با اعضاء اینتر حرکات عجیب و غریب جشن قهرمانی را برپا کرد، خشم هواداران میلان را باعث شد. آنها اعتقاد داشتند اگر تراپ همان‌طور که ادعا کرده هوادار میلان بوده، باید در زمان حضور این تیم در دسته دوم به قصد نجات وارد می‌شد؛ نه اینکه با یووه و بعدها اینتر قهرمان سری A شود. به همین جهت هواداران میلان هنوز هم او را نبخشیده‌اند. تراپ در فصل ۹۰ راه به‌جائی نبرد چه در لیگ ایتالیا و چه در اروپا، با این حال همراه با اینتر در فصل ۱۹۹۱ جام یوفا را فتح کرد. در این سال‌ها و همواره هرگاه در پی میلان ظاهر شد با طعنه هواداران میلان روبه‌رو می‌گشت. سرانجام با یک ناکامی دوران او در اینتر نیز به پایان رسید و وی تصمیم گرفت برای ادامه دوران حرفه‌ای، باشگاهی خارج از وطنش را بیازماید. برای این آزمایش مدتی صبر لازم بود. تراپ در سال ۱۹۹۴ با همان تیپ خاص ایتالیائی خود از هواپیما پائین آمد و با ماشین به سمت مرکز تمرینی بایرن مونیخ رفت. بله او رسماً مربی بایرن‌مونیخ نام گرفته بود و باید هالیوود آلمان را رام می‌کرد. وی در دورانی پای به بایرن گذاشت که غولی همچون دورتموند با بیداری مجدد و به مدد خیل عظیم هوادارانش جائی برای قدرتنمائی سایر تیم‌ها باقی نگذاشته بود. تراپ با عینک مشغول خواندن کتاب‌هائی در مورد آموزش زبان آلمانی بود. یکی از فصول جالب توجه او در فصل ۱۹۹۸ - ۱۹۹۷ رقم خورد. مردم او را به جهت ادای جملات عجیب و غریب که معلوم نبود آلمانی است یا انگلیسی یا حتی ایتالیائی مسخره می‌کردند؛ اما زخم عمده از آنجائی سرباز کرد که تیم او از کابزرسلاترن عقب افتاد.
اولاف‌مارشال، ستاره کهنسال رقیب، تراپ و تیمش را تمسخر می‌کرد؛ اما خروج این چهره جنجالی از بایرن دردناک بود. شکست ۵ بر ۲ مقابل آژاکس در یک رقابت اروپائی علاوه بر حذف برای او، دربردارنده حکمی بود که در آن خواسته شده بود محترمانه از تیم کنار برود!● کنفرانس مطبوعاتی روز دهم مارس
خاطره بزرگی که از تراپ در آلمان باقی ماند مربوط به جملات عجیب و غریب در کنفرانس مطبوعاتی روز ۱۰ مارس ۱۹۹۸ می‌شد. او جمله‌ای را ادا کرد که تنها کلمه ”بود“ آن انگلیسی بود و سایر جملات ساختار ترکیبی ایتالیائی - آلمانی داشت! مقصد بعدی تراپ تیم کوچک کالیاری بود. او در این تیم بیش از یک فصل دوام نیاورد و تصمیم گرفت تیم را ترک کند. فیورنتینا هم دوران بهتری فرا روی وی قرار نداد، به‌جز کینه‌ای که هواداران یووه از او به جهت مربیگری تیم منفورشان به دل گرفتند. حالا وقت مسئولیت‌های بزرگ فرا رسیده بود. تیم ملی ایتالیا پس از اینکه به شکل زجرآوری قهرمانی در یورو ۲۰۰۰ را از دست داد، زوف مربی خود را نیز از دست داد. او نه به خاطر عملکرد بد خود که به جهت انتقادات نامنصفانه برلوسکونی از سمت خود برکنار شد. اوضاع تراپ با او متفاوت بود؛ چرا که رئیس میلان از او و بازی‌اش برای میلان محبوبشخاطره‌ خوبی داشت و به همین جهت فراتر از رئیس فدراسیون فوتبال ایتالیا و سایر تصمیم‌گیرندگان او را تأیید می‌کرد. لجبازی خاص تراپ که در تمام عمر با او بود، در این مقطع وضوح فراوانی یافت. او از همان ابتدا اعلام کرد که مخالف حضور افراد پا به سن گذاشته‌ای چون باجو در تیم ملی ایتالیا است. با این حال او در حالی از پیرمردها سخن می‌گفت که عملاً افراد پر سن و سال‌تر از باجو را نیز به تیم ملی دعوت می‌کرد! صدای اعتراض هواداران باجو در مقابل قدرت نامشروع برلوسکونی و تراپ راه به‌جائی نبرد. در همین راستا ”گابریل مارکونی“ نویسنده برجسته ایتالیائی در طوماری که برای برلوسکونی نوشت از تراپ به‌عنوان ”یک احمق بزرگ“ نام برد!
به هر حال تیم او تحت حمایت کامل، راهی جام جهانی ۲۰۰۲ شد. تراپ به فرانچسکو نوتی می‌نازید و ۲ اسطوره فوتبال ایتالیا به‌نام‌های ”باجو“ و ”دل‌پیه‌رو“ را قربانی علاقه‌اش به مرد محبوب رم نمود. وضعیت دل‌پیه‌رو جالب‌توجه بود. تراپ او را به یک نیمکت‌نشین ثابت تبدیل نموده بود، با این حال او بود که در دوران ضعف توتی وارد بازی شده و با گلی زیبا ایتالیا را به تساوی منجر به صعود مقابل مکزیک رساند. انتقادهای ایتالیائی‌ها به اوج رسیده بود؛ اما برلوسکونی نخست‌وزیر دولت، روی روزنامه نفوذ داشت و حقایق را به دلخواه خود به گوش تراپ می‌رساند؛ با این حال باز هم نمی‌توانست منفور بودن تراپ را تحریف کند. ایتالیا در مصاف با کره‌جنوبی نه از داور، که از اخراج توتی (نور چشمی تراپ) و بی‌عملی مربی ضربه خورد. تراپ حذف ایتالیا را با کوبیدن خود به در و دیوار اعلام می‌کرد. او در بازگشت ابقا شد و مارکوتی در روزنامه خود نوشت: ”اگر باجو در تیم ملی نباشد چه کسی برای موفقیت تیم روی نیمکت ادعا کند؟“ شایعات زیادی در مورد ستیز باجو و تراپ وجود داشت. عده‌ای می‌گفتند تراپ یک آدم مذهبی است و باجو را به جهت ترک دین و اختیار دین ”بودا!“ دوست ندارد! هر چند نمی‌توان این دروغ‌ها را باور کرد؛ اما حرف‌های همیشگی تراپ مبنی بر اینکه هر یکشنبه صبح پس از بیداری از خواب، خدا را شکر می‌کند بر تعصب مذهبی او مهر تأیید می‌زند.
● شکرگذاری از خداوند در صبح‌های یکشنبه
وقتی یک خبرنگار با زیرکی از او درباره محتوای دعاهای صبح یکشنبه پرسید، تراپ با جدیت گفت: ”از خداوند به خاطر اینکه تراپ هستم، تشکر می‌کنم!“ مطبوعات ایتالیا او را مسخره می‌کردند. تراپاتونی می‌گفت: ”من یک آدم سنتی نیستم و توانائی تطبیق با واقعیت را دارم“. در یورو ۲۰۰۴ ایتالیا به جائی نرسید تا معلوم شود او و تیم ملی ایتالیا به پایان راه رسیده‌اند. ظاهراً تراپ باید گام به دوران بازنشستگی می‌گذاشت؛ اما با یک تصمیم عجیب همه را غافلگیر کرد. تراپ مربیگری بنفیکا را پذیرفت آن هم در حالی‌که هواداران از او انتظار قهرمانی داشتند. تراپ با این تیم، موفق به انجام کاری شد که پیش از این تمام مربیان ۱۰ سال قبل قادر به انجامش نبودند: قهرمانی در لیگ پرتغال، هواداران و بازیکنان او را به هوا پرتاب می‌کردند؛ اما آنجا نیز در ادامه، داستان خوشی منتظر تراپ نبود. در آغاز فصل بعد او به جهت نتایج ضعیف از کار برکنار شد و مجدداً راهی آلمان شد. تیم او این‌بار بایرن‌مونیخ نبود. اشترنگارت برای تکرار موفقیت احتیاج به یک مربی باتجربه داشت؛ اما او در این تیم عملکرد درخشانی برجای نگذاشت.
● Top Secret
”تراپ ۱۷ بار لباس تیم ملی ایتالیا را پوشید و درخشان‌ترین بازی او در سال ۱۹۶۳ رقم خورد جائی‌که او و لاجوردی‌ها برزیل پله را ۳ بر صفر شکست دادند؛ آن هم در سن سیرو.
- تراپ موفق‌ترین مربی دوران معاصر ایتالیا است؛ اما بدترین خاطره‌اش حذف دردناک از رقابت‌های یورو ۲۰۰۴ است. او همراه با اینتر و یوونتوس ۷ عنوان قهرمانی در سری A را کسب کرد.
- تراپ تقریباً ۶۰ ساله بود که اولین حضور به‌عنوان مربی را در جام جهانی تجربه کرد. او از نظر سن و سال نیز در این عرصه رکورددار است.
- در خارج از عرصه فوتبال چزاره مالدینی دوست نزدیک تراپ محسوب می‌شود.
- تراپ به آنجلو پرونزی و جوزپه فاوالی علاقه خاصی دارد. تراپ از توتی و ویه ‌ری به‌عنوان ۲ تن از برترین مهاجمان جهان یاد می‌کند.
- تراپ از جام جهانی به‌عنوان بازیکن، خاطره خاصی ندارد.
- سو‌ت‌های یک‌دستی تراپ شهرت زیادی دارد.
● دوران مربیگری تراپ در یک نگاه
میلان (۱۹۷۵ ـ ۱۹۷۴، ۱۹۷۶ ـ ۱۹۷۵)
یوونتوس (۱۹۷۷-۱۹۷۶، ۱۹۷۸-۱۹۷۷، ۱۹۷۹-۱۹۷۸، ۱۹۸۰ - ۱۹۷۹، ۱۹۸۱-۱۹۸۰، ۱۹۸۲ - ۱۹۸۱، ۱۹۸۳-۱۹۸۲، ۱۹۸۴-۱۹۸۳، ۱۹۸۵-۱۹۸۴، ۱۹۸۶-۱۹۸۵، ۱۹۹۲-۱۹۹۱، ۱۹۹۳-۱۹۹۲، ۱۹۹۴-۱۹۹۳)
اینتر (۱۹۸۷-۱۹۸۶، ۱۹۸۸-۱۹۸۷، ۱۹۸۹-۱۹۸۸، ۱۹۹۰-۱۹۸۹، ۱۹۹۱-۱۹۹۰)
بایرن‌مونیخ (۱۹۹۵-۱۹۹۴، ۱۹۹۶-۱۹۹۵، ۱۹۹۸-۱۹۹۷)
کالباری (۱۹۹۷-۱۹۹۶)
فیورنتینا (۱۹۹۹-۱۹۹۸، ۲۰۰۰-۱۹۹۹)
تیم ملی ایتالیا (از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۴)
بنفیکا (۲۰۰۵ - ۲۰۰۴)
اشتونگارت (از فصل فعلی)
افتخارات: ۲ قهرمانی سری A، دو لیگ اروپا، یک جام در جام اروپا، یک قهرمانی جام حذفی (زمان بازیگری در میلان) ۷ قهرمانی سری A (با اینتر و یوونتوس)، قهرمانی اروپا (با یوونتوس)
● کلماتی از تراپ
”من در دوران بازیگری با بازیکنان بزرگی چون ریورا، چزاره مالدینی و آلتا فینی هم‌بازی بودم. در هنگام حضور روی نیمکت‌های مربیگری نیز بازیکنانی چون ماتیوس، بره‌مه، کلینزمن، پلاتینی، بونیک و... را هدایت کردم. می‌بینید که مربی کم نام و نشانی نیستم. حداقل افتخاراتم این موضوع را ثابت می‌کند. واقعاً با ”باجو“ خصومت شخصی نداشتم. احساس کردم او در جام جهانی ۲۰۰۲ به درد تیم من نمی‌خورد. علاقه من به توتی فقط به خاطر توانائی‌هایش در عرصه فوتبال است نه روابط نزدیک. بله من یک فرد مذهبی هستم و هر روز خدا را به جهت آنچه هستم شکر می‌کنم؛ ولی به هیچ‌وجه در اعتقاداتم تعصب کورکورانه نداشته‌ام. مطبوعات؟ در این‌باره نظری ندارم. هنوز هوادار میلان هستم؛ اما این موضوع در زندگی و تصمیماتم هیچ اثری نمی‌گذارد. من ۱۴ سال برای این باشگاه به بازی پرداختم و خاطرات تلخ و شیرینی دارم. همان‌طور که در زمان مربیگری یوونتوس و اینتر خاطراتی زیبا و استثنائی را تجربه کردم“.

منبع : روزنامه ابرار ورزشی