شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا
نگاهی به همکاریهای دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی
امروزه دانش به عنوان «منبعی» ارزشمند و استراتژیك و نیز یك «دارائی» مطرح است و ارائه محصولات و خدمات با كیفیت مناسب و اقتصادی، بدون مدیریت و استفاده صحیح از این منبع ارزشمند، امری سخت و بعضا ناممكن است. در این نگرش، دانش همچون منبعی ارزشمند در كنار منابع كار، زمین و سرمایه كه پیشتر در اقتصاد مورد توجه بود و نیز به عنوان دارائی پرمایهای مطرح شده است. در چنین ساختارهائی، دیگر صنعت، محور نیست، بلكه محور، دانش است كه در آن دانشكاران Knowledge Workers به كار مشغولاند و تبع آن نوع كارها در سازمانها به كارهای دانشی Knowledge Work در حال تغییر است.
مدیریت دانش، فرایند كشف، كسب، توسعه و ایجاد تسهیم، نگهداری، ارزیابی و بكارگیری دانش مناسب در زمان مناسب توسط فرد مناسب در سازمان است كه از طریق ایجاد پیوند مناسب بین منابع انسانی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و ایجاد ساختاری مناسب برای دستیابی به اهداف سازمان صورت میپذیرد.
مدیریت دانش بر سه موضوع اصلی، انسان، ساختار و فناوری اطلاعات و ارتباطات تاكید دارد و تلاش میكند با ایجاد ساختار و فرایندهای مناسب و زیرساختارهای تكنولوژی لازم در سازمان و نیز با محور قرار دادن انسان و آمادهسازی او به عنوان دانشكار، با كسب و تولید و نیز استفاده صحیح از منبع دانش، به هدفهای سازمانی دست یابد، در این راستا دولت، صنعت و دانشگاه هر یك هم برای خود و هم برای دیگر بخشها وظائف و اقداماتی را در چارچوب موارد یاد شده فوق درخصوص مدیریت دانش باید انجام دهند، تا از این طریق امكان و زمینه تحقق سازمان و جامعه مبتنی بر دانش فراهم شود.
برخورد هوشمندانه با منبع دانش، عاملی مؤثر و مهم در موفقیت سازمانها به شمار میرود. سازمانهایی در آینده موفق خواهند بود كه بتوانند با ایجاد زیرساختها، فرایندها و آمادهسازی همكاری خود به عنوان دانشكاران از این دارایی و منبع كلیدی به درستی استفاده كنند.
خدمات مهندسی در كلیترین مفهوم خود، آمادهسازی، تولید و پردازش اطلاعات صنعتی و تخصصی (در تمامی ابعاد) را برعهده داشته و این اطلاعات را بلافاصله برای بالا بردن و افزایش بهرهوری و حل هوشمندانه مسایل و مشكلات علمی به ماخذ اصلی اطلاعات یعنی اقتصاد و صنعت برمیگرداند و در این پروسه، بهینهسازی اطلاعات، نقش اصلی خود را ایفا میكند. از مهمترین عناصر تشكیلدهنده و موثر در این پروسه مداوم میتوان از عنصر نوآوری، خلاقیت، فعالیتهای ذهنی هوشمند، مهارتهای فكری و پیوند آنها با عملكردهای ملموس اقتصادی و اجتماعی نام برد. به تعبیری گفته میشود خدمات و به ویژه خدمات مهندسی عبارت است از در اختیار قرار دادن قدرت تفكر و برنامهریزی و قابلیتهای فكری در اختیار یك پروژه. با این دید میتوان گفت مراكز دانشگاهی و تحقیقاتی ایران در دو بخش كلی میتوانند با مراكز خدمات فنی و مهندسی در تعامل و همكاری و مشاركت باشند:
۱ ) كارهای مطالعاتی و دانشاندوزی
۲ ) انجام تحقیقات كاربردی
در عصر حاضر میزان توسعه فناوری از عوامل اصلی تمایز بین كشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است. دانشگاه و موسسههای پژوهشی با ورود صنعت میتوانند از نهاد درونگرا و نخبهپرور و محدود به نهادی برونگرا كه پاسخگوی همه نیازهای كشور در سطوح قابل قبول بینالمللی باشد، تبدیل شوند. برای به وقوع پیوستن حقیقت مذكور، ابزارهای بازاریابی و تجاریسازی محصولات پژوهشی و تحقیقاتی میتوانند نقش عمدهای را ایفا نمایند. مراكز و موسسههای تحقیقاتی كه به طور عمده دولتی بوده، معمولا خدمات زیربنایی تحقیق و توسعه و امكانات بازاریابی، تجاریسازی و انتقال فناوری را برای صنایع فراهم میآورد. حمایت دولت از واحدهای بازاریابی و تجاریسازی این موسسهها موجب افزایش سطح علم و فناوری صنایع كشور و در نتیجه بهبود شاخصهای علم و فناوری خواهد شد.
صنعت معمولا به دنبال فناوریها، روشها و موادی است كه مبتنی بر نوآوریهای محصول، كارایی فرایند و بهبود فناوری اطلاعات و مدیریت باشند. این پیگیری و استفاده از فناوریهای جدید نیازمند واحدهای بازاریابی و تجاریسازی قوی در موسسههای پژوهشی و مراكز دانشگاهی است.
فرایند تجاریسازی تحقیق در بسیاری از موارد به اندازه خود تحقیق به خلاقیت نیاز داشته و به همان اندازه پیچیده است.
▪ به طور كلی برای دستیابی به اهداف تجاریسازی تحقیق، دولت، بخش خصوصی و دانشگاهها با چالشهای زیر مواجه هستند:
ـ چالش اصلی دولت این است كه هزینههای مستقیم و غیرمستقیم تحقیق دانشگاهی را به شكل قابل رقابت تامین كند.
ـ چالش اصلی دانشگاهها، تقویت خدمات تجاریسازی آنها برای ارائه خدمت به محققانی است كه به دنبال تجاریسازی كارهای خود هستند.
ـ و بالاخره هركدام از این بخشها باید مجموعه اطلاعات مشتركشان را افزایش دهند.
ـ بیشتر بحث هایی كه در مورد تجاریسازی فناوری مطرح میشوند عبارتند از:
ـ اندازهگیری موفقیتها در تجاریسازی فناوری چگونه باید صورت پذیرد؟
ـ صاحبان منافع چه كسانی هستند؟
ـ در این فرایند چه كسانی تامینكننده منابع هستند؟
ـ راههای زیادی برای تجاریسازی تحقیق وجود دارد. به تازگی كشورهایی كه دارای فناوری بالایی هستند، تجاریسازی تحقیق را به شكل انتقال مستقیم فناوری مورد توجه قرار دادهاند. همچنین راه جدیدتر و موثر تجاریسازی نتایج تحقیقات، سرمایهگذاری مشترك و خلق زمینههای تجاری جدید است.
▪ روشهای دیگر تجاریسازی تحقیق عبارتند از:
۱) فروش كامل فناوری
۲) اعطای پروانه و جواز فناوری
۳) همكاری مشترك
۴) همكاری از زمان راهاندازی
۵) مالكیت فكری مفهومی اساسی در تجارت است. به طور كلی مالكیت فكری با یك ایده یا كشف كه اطلاعات محرمانه تلقی میگردد آغاز میشود.
▪ مراحل اصلی ایجاد و ارائه محصولات جدید پژوهشی و خدماتی در مراكز دانشگاهی و موسسههای پژوهشی عبارتند از:
۱ ) ایدهزایی
۲ ) تصفیه ایدههای مطرح شده
۳ ) توسعه و آزمایش مفهوم
۴ ) توسعه استراتژی بازاریابی
۵ ) بررسی هزینه و سود پیشبینی شده
۶ ) توسعه محصول جدید پژوهشی
۷ ) آزمایش بازار
۸ ) تجاریسازی
فرایند توسعه محصولات جدید پژوهشی در مراكز دانشگاهی و موسسههای پژوهشی با معرفی محصول، اجرائی نمودن آمیخته بازاریابی، كنترل دائم، ارزیابی و كنترل استراتژی بازاریابی و رساندن نتیجه پژوهشی به بازار به پایان میرسد.
▪ نوآوری یعنی تحقق ایده، یعنی این كه ایدهای وارد عالم عمل شود و نوآوری تكنولوژی یعنی این كه ما یك ایده فنی یا عملی داشته باشیم و آن ایده را از طریق فرایندی كه ممكن است از مفهوم «توسعه» عبور كند، به تولید معمولا نیمه صنعتی و بعد از آن به بازار رسانده برسانیم.
▪ مراكز پژوهشی و دانشگاهی كشور به عنوان كانون تفكر و تولید علم و تحقیقات جدید، چنانچه میل به رقابت و بقا در بازارهای بینالمللی و داخلی داشته باشند، ناگزیر از ایجاد واحدهای بازاریابی و تجاریسازی برای رساندن محصولات پژوهشی، به صنعت و بازار میباشند.
- آنچه در فرایند نوآوری و طبیعتا در مراكز پژوهشی و دانشگاهها مهم به نظرمی رسد، آن است كه برنامهریزی استراتژیك برای بازاریابی یا راهبردی در نظر گرفته شده تا محقق و موسسه تحقیقاتی بتوانند از زمان طرح ایده، فكر و یا هرگونه طرح جدید ابتدائی، عملیات بازاریابی را شروع نموده و براساس برنامه عملیاتی آن تا پس از ورود محصول پژوهشی به صنعت یا بازار و حتی پس از آن، آن فكر و ایده و یا طرح جدید را حمایت و دنبال نمایند و نیز تجاریسازی محصولات پژوهشی چنانچه به موقع و سر وقت صورت نپذیرد، چه بسا در دنیای رقابتی امروز دیگر جائی برای مطرح نمودن آن محصول جدید وجود نداشته باشد. پس بازاریابی از اولین گامهای فكر یا ایدهای جدید تا ورود به بازار و صنعت را دربرگرفته و تجاریسازی محصولات جدید پژوهشی پس از تولید آزمایشگاهی یا نیمه صنعتی تا رسیدن محصول به بازار یا صنعت خاص را شامل میشود.
▪ بنگاه اقتصادی اعم از كوچك یا شركتهای چندملیتی دارای سه عنصر اساسی هستند: دارائیهای پولی، دارائیهای ملموس و دارائیهای غیرملموس. این عناصر تشكیلدهنده ارزش دارائیهای یك بنگاه اقتصادی هستند به عبارتی میتوان گفت كه جمع این ارزشها مساوی ارزش بنگاه اقتصادی است.
▪ فرایند انتقال و توسعه فناوری در كشورهای توسعه یافته جدید و در حال توسعه همواره تابعی از رویكردها و راهبردهای كلان توسعه اقتصادی و صنعتی این كشورها بوده است. درجه و میزان موفقیت نیز متناسب با دقت در تعیین اهداف برنامه های توسعه، تعهد دولتها در اجراء، كنترل، اصلاح مستمر آنها و همچنین میزان توجه دولتها بر استفاده حداكثر از توانمندیهای انسانی و مالی داخلی و خارجی در راستای رقابتپذیری محصولات و فناوریهای خود میباشد.
▪ دولتها در راهاندازی چرخه اقتصاد برای تولید كالا، خدمات و تولید علم و فناوری مجموعهای از راهبردها، سیاستها، نظامات، ساز و كارها، نهادها، موسسات، پشتیبانیها، ابزارها و قوانین و مقررات را با اهداف و وظایف خاصی سازماندهی و به اجرا درمیآورند تا روابط و تعاملات بین نظامهای تولید كالائی را با نظامهای تولید علم و فناوری تنظیم نمایند.ارتباط بین بخش دانشگاهی و صنعت طی بیست سال گذشته به ویژه در كشورهای توسعه یافته به سرعت گسترش یافته است. این تحول تحت تاثیر رشد سرعت توسعه تكنولوژی و ظهور نوآوری به عنوان نیروی محركه توسعه اقتصادی و نیز ارتباط نزدیك نوآوری با تحقیقات است. البته تغییرات ایجاد شده در قوانین حقوق مالكیت فكری كشورهای توسعه یافته نیز در این تحول موثر بوده است. انتقال دانش و تكنولوژی از بخش دانشگاهی در حال نهادینه شدن تدریجی است. به عبارت دیگر پاسخگوئی به تقاضاها و نیازهای بخش صنعت به دانش و تكنولوژی به تدریج نهادینه شده و حرفهایتر میشود.
نهادهای انتقال تكنولوژی از قبیل دفاتر ارتباط با صنعت، دفاتر انتقال تكنولوژی و سایر حمایتگران از نوآوری مانند پاركهای تكنولوژی و واحدهای رشد، نقش مهم و رو به تزایدی را در ایجاد و تقویت روابط بین صنعت و سازمانهای تحقیقاتی عمومی ایفا میكنند.
انتقال تكنولوژی از سازمانهای تحقیقاتی به صنعت فرایندی پیچیده و غیرخطی است و نتیجه روابط چندبعدی بین بخش علمی و صنعت میباشد كه همه بازیگران در آن با هم تعامل دارند.
نهادهای انتقال تكنولوژی كه سطح مشترك سیستماتیك و پیوستهای را بین بخش علمی و بنگاهها ایجاد میكنند، یكی از ابعاد ارتباط بخش علمی و صنعت میباشند.
▪ استفاده از این نهادها به دلایل زیر ضرورت مییابد.
۱) كمك در تجاریسازی سریعتر و بهتر نتایج تحقیقات
۲) بهبود انجام نوآوری و تسریع اشاعه تكنولوژیهای جدید
۳) مدیریت بهتر دارائیهای فكری و ظرفیتهای تحقیقاتی سازمانهای تحقیقاتی
۴) تشخیص نیاز به تحقیقات خاص از طریق گفتگو با بنگاهها
۵) داشتن نقش مهم در توسعه صنعتی منطقهای
۶) امروزه ارتباط بخشهای كلیدی جامعه با یكدیگر برای داشتن ساز و كار مناسب جهت توسعه در تمامی ابعاد مورد توجه صاحبنظران و برنامهریزان قرار گرفته است.
در این میان دانشگاه و صنعت به عنوان دو پایه بنیادین جامعه و پیشبرنده ماشین توسعه در كشور باید ارتباطی درست، منظم و پیوسته با یكدیگر برقرار كنند و در نهایت اینكه همكاریهای سه جانبه دولت، دانشگاه و صنعت باید بتواند تنظیمكننده و تسهیلكننده فعالیتهای برنامهریزی شده و طراحی شده جامعه در دستیابی به اهداف عالی توسعه باشد.
▪ كشوری كه زیرساخت و شبكه روابط بین بنگاهها، دانشگاهها و دولت را شكل دهد وسازماندهی نماید، از طریق انتشار سریعتر اطلاعات و دانش گسترش محصولات، به پیشرفتهای علمی، تكنولوژیك و مزیت رقابتی خواهد رسید. به عبارت دیگر كارایی سیستم نوآوری كشورها امروزه به طور فزایندهای به شدت و اثربخش تعامل بین بخشهای عمده در تولید و انتشار دانش و بهرهبرداری آن وابسته است. در این رابطه بر نقش حیاتی روابط تطبیقی دانشگاه و صنعت وعوامل اثرگذار پیرامونی، در توسعه فناوریها و صنایع جدید، در آموزش و جذب نیروی كار با كیفیت بالا، كسب و انباشت توانائیهای تكنولوژیك و ایجاد نوآوریها تاكید میشود.
▪ مشاركت دانشگاه و صنعت پدیدهای است كه از نظر گستره، ماهیت ساختارهای پشتیبان و نهادهای واسط دو سه دهه گذشته در كشورهای در حال رشد فزونی یافته است. همكاری سه ركن اساسی (دانشگاهها و سازمانهای تحقیقاتی، بخش تولید و دولت)، در طیف وسیعی از مكانیزمهای پیوندی، برای توسعه تكنولوژی، فرایند نوآوری و تجاریسازی تحقیق و توسعه بسیار مهم است.
▪ رشد روزافزون رقابت در سطح بینالمللی، تغییرات سریع تكنولوژی، لزوم توجه به افزایش نوآوری، كارایی و ایجاد ثروت در جامعه، ضروری مینماید كه دولتها به صورتی فعال با دانشگاهها و صنعت همكاری و تعامل بین سازمانی داشته باشند.
اینگونه همكاریها و تعاملات بین سازمانی میتواند مزایای زیادی نظیر پیشرفتهای تكنولوژیكی، كاهش هزینهها، تولید بیشتر دانش و غیره را برای جامعه به همراه داشته باشند. این امر برای دانشگاهها نیز میتواند مزایای زیادی داشته باشد كه ازجمله آنها میتوان به منابع مالی مكتسبه ناشی از اجرای پروژههای تحقیقاتی، دادن لیسانسها و غیره اشاره كرد. در مجموع، اعتقاد بر این است كه چنانچه فعالیتهای همكاری میان دانشگاهها و سازمانها به درستی و به گونهای اثربخشی مدیریت شوند منافع حاصله نیز حداكثر خواهند بود.
● پاركهای علم و فناوری & Science (STP) Technology Parks
پاركهای علم و فناوری به عنوان سیاستی جدید و موثر از سوی دولتها برای توسعه همكاری دانشگاه و صنعت شناخته میشوند. برای دستیابی به این هدف بستر مناسب برای مشاركت و ایجاد ارتباط میان صنایع، دانشگاهها، مراكز پژوهشی، شركتهای خصوصی و بنگاههای حاضر در زنجیره تامین Supply Chain، سرمایهگذاران مخاطرهپذیر Venture Capitalists، بازار و... توسط STPها فراهم میشود. آنها وظیفه پر كردن شكاف میان صنعت و دانشگاه، تامین نیازهای مشاورهای و آموزشی پیشرفته صنایع، تبدیل نتایج تحقیقات دانشگاهی به نمونههای صنعتی (و گاه حتی تبدیل نمونهها به تولید تجاری)و... را به عهده دارند.
یك پارك علمی سازمانی است كه به وسیله متخصصان حرفهای اداره میشود و هدف اصلی آن افزایش ثروت در جامعه از طریق تشویق و ارتقاء فرهنگ نوآوری و افزایش قدرت رقابت در میان شركتها و موسساتی است كه متكی بر علم و دانش در محیط پارك فعالیت میكنند.
برای دستیابی به این هدف یك پارك علمی با ایجاد انگیزش و مدیریت جریان دانش و فناوری در میان دانشگاهها، مراكز تحقیق و توسعه، شركتهای خصوصی و بازار، ایجاد و رشد شركتهای متكی بر نوآوری را تسهیل مینماید. پاركهای علمی همچنین خدماتی با ارزش افزوده بالا و فضاهای كاری و تاسیسات مناسب و كیفی به موسسات مستقر در پارك ارائه مینمایند.
صدراله البرزی / شركت ملی صنا
ماخذ: كتاب مجموعه مقالات نهمین كنگره سراسری همكاریهای دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی
ناشر: دبیرخانه همایش
آذرماه ۱۳۸۴
ماخذ: كتاب مجموعه مقالات نهمین كنگره سراسری همكاریهای دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی
ناشر: دبیرخانه همایش
آذرماه ۱۳۸۴
منبع : مجله گسترش صنعت
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
چین سیستان و بلوچستان دولت انتخابات شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی حسن روحانی جنگ دولت سیزدهم نیکا شاکرمی مجلس رهبر انقلاب
سیل ایران هواشناسی تهران شهرداری تهران باران آتش سوزی هلال احمر سازمان هواشناسی روز معلم پلیس فضای مجازی
خودرو قیمت خودرو قیمت طلا تورم مسکن بانک مرکزی حقوق بازنشستگان بازار خودرو قیمت دلار دلار ایران خودرو ارز
صدا و سیما بی بی سی مهران غفوریان تلویزیون ساواک صداوسیما موسیقی سریال سینمای ایران مسعود اسکویی دفاع مقدس
رژیم صهیونیستی اسرائیل جنگ غزه فلسطین غزه آمریکا روسیه حماس اوکراین نوار غزه انگلیس ایالات متحده آمریکا
پرسپولیس فوتبال استقلال لیگ برتر سپاهان باشگاه پرسپولیس علی خطیر باشگاه استقلال بازی تراکتور جواد نکونام لیگ قهرمانان اروپا
اپل ناسا صاعقه گوگل اینستاگرام عکاسی تلفن همراه
کبد چرب فشار خون چای