جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

پنوموكونیوز ـ pneumoconiosis


پنوموكونیوز التهاب‌ ریه‌ ناشی‌ از استنشاق‌ غبارهای‌ صنعتی‌. استنشاق‌ مداوم‌ این‌ ذرات‌ در طی‌ سال‌ها ممكن‌ است‌ باعث‌ ایجاد مناطق‌ كوچك‌ التهابی‌ در یك‌ یا هر دو ریه‌ گردد. بافت‌ جوشگاهی‌ ایجاد شده‌ در اثر التهاب‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ كاهش‌ خاصیت‌ كشسانی‌ و انعطاف‌پذیری‌ بافت‌ ریه‌ شود. پنوموكونیوز مسری‌ نیست‌.
معمولاً قبل‌ از ایجاد پنوموكونیوز حداقل‌ 10 سال‌ و گاهی‌ تا 25 سال‌ تماس‌ با غبارهای‌ صنعتی‌ وجود دارد. در واقع‌ تنها تعداد اندكی‌ از افراد دارای‌ تماس‌، با غبارهای‌ صنعتی‌ دچار این‌ بیماری‌ می‌گردند. این‌ عارضه‌ معمولاً مردان‌ بالای‌ 40 سال‌ را مبتلا می‌سازد.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. كوتاهی‌ نفس‌
۲. سرفه‌ با خلط‌ اندك‌ یا بدون‌ خلط‌
۳. احساس‌ ناخوشی‌ عمومی‌
۴. خواب‌ نامنظم‌
۵. كاهش‌ اشتها و كاهش‌ وزن‌
۶. درد سینه‌
۷. خشونت‌ صدا؛ سرفه‌ خونی‌ علایم‌ نارسایی‌ احتقانی‌ قلب‌
۸. كبودی‌ ناخن‌ها
۹. كدر شدن‌ ریه‌ها (در عكس‌ رادیوگرافی‌)
ـ علل‌ بیماری:
تماس‌ با ذرات‌ ریز غبارهای‌ صنعتی‌ باعث‌ ایجاد انواع‌ مختلف‌ پنوموكونیوز ذكر شده‌ در ذیل‌ می‌شود:
۱. غبار زغال‌ سنگ‌ باعث‌ ایجاد بیماری‌ ریه‌ سیاه‌ (پنوموكونیوز كارگران‌ زغال‌ سنگ‌ یا آنتراكوز) می‌شود.
۲. غبار بریلیوم‌ و تركیبات‌ آن‌ (كه‌ در تولید لامپ‌های‌ فلورسنت‌، سرامیك‌ و موادشیمیایی‌ استفاده‌ می‌شود) باعث‌ بریلیوز می‌گردد.
۳. غبارهای‌ تالك‌، آهن‌، پنبه‌، الیاف‌ مصنوعی‌ و آلومینیوم‌ باعث‌ نوعی‌ نادری‌ از پنوموكونیوز می‌شوند.
۴. غبارهای‌ آزبست‌ و سیلیكا باعث‌ آزبستوز و سیلیكوز می‌شوند.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. تغذیه‌ نامطلوب‌
۲. استعامل‌ دخانیات‌؛ سوء مصرف‌ الكل‌
۳. مقدار غبارهای‌ استنشاق‌ شده‌ در طی‌ سال‌ها
ـ پیشگیری‌:
۱. خودداری‌ از استعمال‌ دخانیات‌
۲. شركت‌ در تمرینات‌ ورزشی‌ منظم‌ جهت‌ حفظ‌ وضعیت‌ قلبی‌ ـ ریوی‌ در حد مطلوب‌
۳. دوری‌ كردن‌ از محرك‌های‌ ریه‌ مثلاً دوری‌ از استنشاق‌ ناخواسته‌ دودسیگار دیگران‌ یا غبارهای‌ صنعتی‌
۴. رعایت‌ نكات‌ ایمنی‌ در حین‌ تماس‌ با غبارهای‌ صنعتی‌، استفاده‌ از ماسك‌ محافظ‌ یا هواكش‌ مناسب‌، انجام‌ رادیوگرافی‌ قفسه‌ سینه‌ سالی‌ یك‌ بار
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
این‌ بیماری‌ در حال‌ حاضر غیرقابل‌ علاج‌ محسوب‌ می‌گردد، ولی‌ علایم‌ آن‌ با درمان‌ قابل‌ تسكین‌ یا كنترل‌ است‌. این‌ بیماری‌ طول‌ عمر را كاهش‌ می‌دهد ولی‌ بسیاری‌ از این‌ بیماران‌ تا دهه‌های‌ هفتم‌ و هشتم‌ عمر زنده‌ می‌مانند.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
۱. سرطان‌
۲. نارسایی‌ احتقانی‌ قلب‌
۳. رویهم‌ افتادگی‌ ریه‌؛ پلورزی‌ (التهاب‌ پرده‌ جنب‌)
۴. سل‌ ریوی‌ در مراحل‌ پیشرفته‌ بیماری‌
۵. آزبستوز به‌ همراه‌ استعمال‌ دخانیات‌، خطر ایجاد نوعی‌ از سرطان‌ ریه‌ را به‌ طور قابل‌ توجهی‌ افزایش‌ می‌دهد.
ـ درمان‌:
۱. بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ رادیوگرافی‌ قفسه‌ سینه‌ و آزمون‌های‌ عملكرد ریه‌ باشند.
۲. اقدام‌ به‌ درمان‌ طبی‌ برای‌ هرگونه‌ عفونت‌ تنفسی‌ از جمله‌ سرماخوردگی‌
۳. سكونت‌ در مناطق‌ آب‌وهوایی‌ گرم‌ و خشك‌ در صورت‌ پیشرفته‌ بودن‌ بیماری‌
۴. ترك‌ استعمال‌ دخانیات‌
۵. تخلیه‌ ترشحات‌ نایژه‌ای‌ v استفاده‌ از یك‌ دستگاه‌ مرطوب‌كننده‌ با بخار سرد جهت‌ رقیق‌ كردن‌ ترشحات‌ ریوی‌ و در نتیجه‌ آسان‌تر تخلیه‌ شدن‌ آنها با سرفه‌. دستگاه‌ مرطوب‌كننده‌ را هر روز تمیز كنید.
ـ داروها:
۱. آنتی‌بیوتیك‌ها در موارد وجود عفونت‌
۲. برای‌ ناراحتی‌ خفیف‌، مصرف‌ داروهای‌ بدون‌ نسخه‌ نظیر استامینوفن‌ یا آسپیرین‌ ممكن‌ است‌ كافی‌ باشد.
۳. داروهای‌ گشادكننده‌ نایژه‌ (استنشاقی‌ یا خوراكی‌) به‌ همراه‌ استنشاق‌ درمانی‌ (تحت‌ نظارت‌ یك‌ فرد متخصص‌ در این‌ زمینه‌) به‌ منظور باز كردن‌ لوله‌های‌ نایژه‌ تا حداكثر میزان‌ ممكن.‌
ـ فعالیت‌:
تا برطرف‌ شدن‌ عفونت‌ در بستر استراحت‌ نمایید. پس‌ از درمان‌، فعالیت‌های‌ طبیعی‌ خود را به‌ محض‌ بهبود علایم‌ از سر بگیرید.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
رژیم‌ خاصی‌ نیاز نیست‌.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان دارای‌ علایم‌ پنوموكونیوز باشید.
۲. تب‌ 3/38 درجه‌ سانتیگراد یا بالاتر.
۳. تشدید درد سینه‌ یا تنگی‌ نفس‌
۴. خلط‌ خونی‌
۵. كاهش‌ وزن‌ مداوم‌
۶. اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید‌. داروهای‌ تجویزی‌ ممكن‌ است‌ با عوارض‌ جانبی‌ همراه‌ باشند.


همچنین مشاهده کنید