۱۹ مهر ۱۳۸۶ ــ ۱۱ اکتبر ــ کودتا یا انقلاب

۱۱ اکتبر سال ۱۹۶۸، ارتش پاناما که «گارد ملی» خوانده می شود با یک کودتای بدون خونریزی به حکومت «آریاس Arias» رئیس جمهوری این کشور پایان داد و اعلام کرد که ادامه حکومت آریاس به بسط فساد اداری و در نتیجه، یک قیام خونین منجر می شد که ارتش پیشدستی کرد و او و همه مقامهایی را که منصوب کرده بود برکنار کرد.
در این اعلامیه ارتش پاناما اعلام کرد که همه انتصابات آریاس بر اساس رابطه وبا هدف سرقت اموال عمومی بود نه ضابطه، و برکنارشدگان تا رسیدگی به سوءاستفاده هایشان درزندان باقی خواهند ماند.
درهمین اعلامیه تاکید شده بود که یک شورای نظامی به ریاست سرتیپ ‍‍‍ «عمر تریخوس» به مدت یک سال حکومت را به دست خواهد گرفت و سپس آن را پس از انجام انتخابات عمومی به غیر نظامیان خواهد سپرد. تریخوس شهرت به دوستی با آمریکا داشت و رسانه های این کشور این اقدام را «انقلاب مردم پاناما» عنوان داده اند، ولی تاریخ نگاران «کودتای نظامی» درج کرده اند. یک سال بعد، مردم پاناما، چون از انتخابات خبری نشد، صدای اعتراض خود را بلند کردند و دو ماه بعد یعنی در ۱۶ دسامبر سال ۱۹۶۹، ملاقات تریخوس با راکلفر فرماندار ایالت نیویورک بهانه به سرهنگ «رامیرو سیلورا» عضو شورای نظامی پاناما داد تا تریخوس را کارگزار آمریکا بخواند و او را در اثنای دیدار از مکزیک بر کنار کند و اعلام دارد که تریخوس در تقسیم مقامات دولتی میان دوستان و اقوام خود و دادن امتیازها به آنها فراتراز آریاس رفته است. اما تریخوس بدون ترس از سرهنگ سیلورا به پاناما بازگشت و سیلورا برکنار شد.
آمریکا از دهه دوم قرن بیستم در پاناما پایگاه نظامی دارد که در آن زمان یک سپاه در آن مستقر بود. همین سپاه بود که چند سال بعد « نوریه گا » رئیس کشور پاناما را در پی یک جنگ خونین دستگیر کرد و برای محاکمه به آمریکا فرستاد که به ۴۰ سال زندان محکوم شد. در نخستین انتخابات ریاست جمهوری پاناما در ۱۱ اکتبر سال ۱۹۷۸، یک سال پیش از اقامت به حالت تبعید شاه در آنجا صورت گرفت و «رویو» برنده شد ، ولی باز تریخوس و بعد از او نوریه گا همه کاره کشور بودند

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز