محاسبه بار سرطان پستان در ایران در سال ۱۳۸۲ و مقایسه آن با منطقه مدیترانه شرقی و جهان در سال ۲۰۰۲

سیاست گذاران و مدیران هر جامعه برای ایجاد سلامت و توزیع برابر آن در بین مردم، نیاز به شاخص هایی دارند که بتواند بار (Burden) ناشی از بیماری ها و آسیب ها را در جامعه به گونه ای ملموس برای آنها بیان نماید. واحد(Disability Adjusted Life Years) DALYs ، دارای این ویژگی است. مجموع عمر از دست رفته در نتیجه مرگ زودرس، به علاوه زمان سپری شده توام با ناتوانی و معلولیت، در بار بیماری ها یا DALYs به صورت کمی شده و برای هر بیماری و آسیب نشان داده می شود.
سرطان پستان، شایع ترین سرطان در زنان و شایع ترین علت مرگ و میر زنان ۴۴ -۴۰ ساله محسوب می شود. به همین علت محاسبه بار ایجاد شده توسط آن و تعیین سهم این بار از کل بار ایجاد شده توسط مجموعه سرطان ها در ایران، برنامه ریزان را قادر می سازد که منابع را به نحو متناسبی توزیع نموده و بتوانند میزان پیشرفت برنامه های مبارزه را به صورت علمی و موثر ارزیابی کنند. در همین راستا مطالعه بزرگی با عنوان «محاسبه بار بیماری ها و آسیب ها و عوامل خطر آنها» از سال ۱۳۸۲ در معاونت سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آغاز شد و این پژوهش بخشی از مطالعه مزبور است. در این طرح، روش کار خاصی برای مدلسازی سرطان ها در جمعیت، در نظر گرفته شد و نرم افزار ویژه ای نیز برای این کار طراحی گردید. در این مطالعه: ۱- بار سرطان پستان در هر هزار نفر جمعیت در ایران در زنان، ۰.۶۲ DALYs به دست آمد. بار سرطان در زنان ایرانی نسبت به منطقه مدیترانه شرقی (۱.۱ DALYs/۱۰۰۰) و کل جهان (۱.۹۹ DALYs/۱۰۰۰) پایین تر بود. ۲- پیک سنی بار این سرطان در زنان ایرانی در گروه های سنی ۵۹-۴۵ و بالای ۸۰ سال بود. ۳- سال های از دست رفته به علت مرگ زودرس یا ناتوانی به ازای هزار نفر (DALYs/۱۰۰۰) در گروه های سنی ۵۹-۴۵، ۶۹-۶۰ و ۷۹-۷۰ سال در زنان ایرانی کمتر از موارد مشابه در منطقه مدیترانه شرقی و همچنین جهان است.

فرید ابوالحسنی
مریم خیام زاده
مازیار مرادی لاکه
اختر اجمالی
رضا سلمانیان
محسن نقوی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی