استان آذربایجان غربی

استان آذربایجان غربی با مساحت ۴۳۶۶۰ کیلومترمربع که میزان ۴۸۸۰ کیلومترمربع آنرا دریاچه ارومیه پوشانده است (۶/۲% مساحل کل کشور) در غرب آذربایجان جنوبی قرار دارد و با کشورهای ترکیه، عراق و جمهوری نخجوان با داشتن ۸۲۳ کیلومتر مرز خاکی و آبی همسایه است. این استان همچنین با استانهای کردستان و آذربایجان شرقی همجوار می‌باشد.
استان آذربایجان غربی دارای ۱۴ شهرستان، ۲۴ شهر، ۳۶ بخش، ۱۰۹ دهستان و ۳۷۳۷ روستا و آبادی است.باشدمرکز استان شهرستان ارومیه میباشد و شهرهای تابع این استان عبارتند از : خوی - ماکو - سلماس - سردشت - مهاباد - میاندوآب-نقده-پیرانشهر مردم این استان پیرو دین اسلام بوده و اکثریت آن مذهب شیعه دارند.
شهرهای مهاباد سردشت و پیرانشهر اهل تسنن بوده و کرد نشین میباشند در ضمن تعدادی از اقلیتهای مسیحی نیز در ارومیه زندگی میکنند.
جمعیت استان بر اساس سرشماری سال ۱۳۷۵ معادل ۵/۲ میلیون نفر بوده که حدود ۵۳% در مناطق شهری و ۴۷% در مناطق روستائی سکونت دارند. جمعیت فعال استان ۷۰۰ هزار نفر و تعداد بیکاران جویای کار استان حدود ۱۰۰ هزار نفر است که غالباً نیز قشر جوان و بالقوه کار می‌باشد. نرخ بیکاری در مناطق شهری ۱/۱۱% و در مناطق روستائی ۶/۷% می‌باشد. سهم زنان در اشتغال استان ۴/۱۰% است .از نظر تخصص تنها ۴/۶% کل شاغلین استان را متخصصین تشکیل می‌دهد .مردم این استان به زبانهای ترکی آذربایجانی و کردی و اقلیت‌های مذهبی نیز به زبانهای آشوری و ارمنی و کلیمی تکلم می‌نمایند و اکثریت پیرو دین اسلام و دارای مذهب شیعه و سنی هستند.
● پنجراه ارومیه
ارومیه یا اورمیه مرکز استان آذربایجان غربی یکی از شهرهای قدیمی ایران به شمار میرود که قدمت آن به ۲۰۰۰ ق م میرسد .
این شهر در جلگه وسیع و سر سبزی که اطراف آن تا کیلومترها پوشیده از باغات انگور و سیب و مزارع میباشد واقع شده است درمورد نام این شهر روایات مختلفی مطرح شده است عده ای از مورخین معتقد هستند که نام اصلی این شهر چی چست بوده است و در باره نام فعلی این شهر اختلاف نظر وجود دارد.ارومیه یکی از شهرهای زیبا و دیرپای آذربایجان جنوبی در جلگه بطول ۷۰ کیلومتر و به عرض ۳۰ کیلومتر و در کنار دریاچه لاجوردی به همین نام گسترده شده است ؛ و این شهر دارای آب و هوای معتدل و مناظربسیار زیبا میباشد..
جمعیت این شهر ۷۲۵۰۰۸ نفر می باشد که از این تعداد ۴۴۴۰۰۱ نفر جمعیت شهری و ۲۸۱۰۰۷ نفر جمعیت روستائی و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۲۶۷ متر میباشد. نام ارومیه در دوران حکومت رضاخان بنام رضائیه تغییر نام داده بود که پس از انقلاب اسلامی مجددا" به نام اصلی خود یعنی ارومیه تغییر نام داد.
ساکنین شهر ارومیه را شیعه ، سنی ، یهودی ، آشوری و ارمنی تشکیل میدهند که اغلب در یک محله در کنار هم زندگی می کنند.
نقل بیدمشک و حلوای گردو و حلوای هویج را میتوان از جمله مشهورترین سوغاتیهای ارومیه نام برد و علاوه بر آن عرق بیدمشک و عرق بادرنجبو از شهرت بسزائی برخوردار است. عرقیات بیدمشک و بادرنجبو علاوه بر خاصیت پزشکی برای خوشبو و خوش طعم کردن شربت های گوناگون مورد مصرف قرار می گیرد.
تنوع محصولات کشاورزی در استان آذربایجان غربی مخصوصا شهر ارومیه باعت شده که این استان از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد باغات گسترده انگور و سیب از شهره خاصی نسبت به شهرستان های دیگر دارند و نظر هر بیننده ای را در فصل تابستان به خود جلب میکند
تنوع انواع انگور با اسامی مختلف و سیب در نوع خود بی نظیر است.به گفته ساکنین پا به سن گذاشته روستاهای اطراف ارومیه در زمانهای نه چندان دور یک نوع سیب در منطقه پرورش داده می شد که به نام سیب ترکمان مشهور بود که گویا شهرت جهانی داشته و هم اکنون نیز در کشورهای اروپائی گاها سیب محصول باغات ارومیه را به این اسم می شناسند.
لازم به ذکر است که از محصول انگور یه نوع شهد غلیظ به اسم دوشـــاب تهیه می شود که در میان ساکنین این استان از محبوبیت خاصی برخوردار است و زینت بخش سفره هر ارومیه ای میباشد.
و اما آونگ ( میلاخ ) ! شاید برای شما جالب است بدانید یک نوع سبک نگهداری انگور به روش کاملا سنتی است که در میان ارومیه ای ها معمول میباشد بدین صورت که انگور های چیده شده از باغات را روی یک طناب با فاصله ۱۰ تا ۱۵ سانتی متری در کنار هم گره می زنند و در آخر سر در یک محل تاریک و سرد که اصطلاحا( میلاخ دامی ) نامیده میشود قرار میدهند . آونگ یا میلاخ تا عید نوروز در خانه هر ارومیه ای که به نوعی با کشاورزی ارتباط دارد یافت میشود .
در شب یلدا ( چیله گجسی ) نیز همراه هندوانه پای هر سفره آماده برای نوش نمودن میباشد

منبع : پایگاه اطلاع رسانی آذربایجان جنوبی ما